چرا سالمندان را در رسانه ها پیدا نمی کنیم؟

خبرگزاری برنا با  کارشناسان و روانشناسان مختلف  در خصوص سرگرمی سازی سالمندان و نقش رسانه ها در زندگی آن ها گفت و گو کرد که در ذیل از نظر می گذرانید.

مجید ابهری: سالمندان سرمایه های اصلی جامعه هستند/صدا و سیما به اوقات فراغت این قشر توجه داشته باشد/هیجان برای سالمندان خطرناک است/ دعوت آنها به برنامه های مخصوص انرژی جوانی شان را بر می گرداند!

مجید ابهری جامعه شناس و روانشناس یک آسیب شناسی در این خصوص که رسانه ملی چقدر برای سالمندان مفید است؟ آیا سالمندان فقط باید اخبار ببینند یا اینکه باید شبکه ای مختص به آن ها با برنامه های گوناگون و مسابقات در کنار دیگر شبکه هایی که برای جوانان، کودکان و نونهالان ساخته شده در نظر گرفته شود؟ چرا که اصولا برنامه تخصصی برای این دسته از افراد جامعه ساخته نمی شود به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: سالمندان به عنوان سرمایه های اصلی جامعه هستند این افراد که در گذشته تلاش های خود را در خدمت به هموطنان خود کرده اند امروز خسته در خانه نشسته اند و باید مورد توجه همه اقشار فرهنگی و اجتماعی قرار بگیرند. صدا و سیما و رسانه ملی به عنوان اصلی ترین ابزار پر کردن اوقات فراغت این عزیزان باید توجه خاصی به آن ها داشته باشد اول اینکه برنامه هایی که مورد توجه و علاقه جوانان و افراد میانسال می باشد چندان جذابیتی برای سالمندان ندارد. هیجان و فیلم های هیجان آمیز برای این قشر خطرناک بوده است و مورد توجه آن ها نیز نمی باشد

دوم اینکه سرگرمی هایی که برای این عزیزان مفید واقع می شود عبارتند از برنامه هایی در رابطه با کشور های مختلف، طبیعت آن ها و فیلم و ها و سریال هایی که بتواند گذشته شان را تمدید و تشدید نماید

او افزود: سوم اینکه بیان گذشته نباید به شکلی باشد که موجب افسوس و دل نگرانی آن ها شود بلکه باید ضمن نشان دادن جایگاه ارزشمند سالمندان، وظایف دیگران، فرزندان و حتی اقوام و همسایگان را در مورد آن ها بیان نمایند

چهارم اینکه غذاهای مورد نیاز و مفید برای سالمندان، تصویر ها و سرگرمی های ضروری برای آن ها همچنین وظایف اطرافیان نسبت به سالمندان باید به گونه ای در تلویزیون مطرح شود که موجب کسر شأن یا اهانت به این قشر نباشد.

پنجم اینکه سالمندان به عنوان سرمایه های اصلی همواره باید از طریق صدا و سیما با شرایط جسمی و روحی خود آشنا شده و مراقبت های ویژه از این طریق به آن ها ارائه داده شود. مسابقات ویژه برای سالمندان و همچنین دعوت از این افراد به برنامه های مخصوص می تواند دوباره انرژی میانسالی و جوانی را در آن ها ایجاد نماید.

ابهری ادامه داد: به نظر می رسد اگر یک شبکه جداگانه یا یک شبکه به صورت مقطعی و ساعتی در طول روز برنامه هایی ویژه سالمندان چه فیلم، سریال و چه دانستنی های علمی، فرهنگی و اجتماعی برای آن ها پخش کند بسیار مفیدتر خواهد بود چون این عزیزان اکثر اوقات را در خانه بوده اند و هوای آلوده یا هوای سرد و گرم برای آن ها خطرناک و غیر قابل جبران است بنابراین به عنوان سرگرمی اصلی و با ابزار موجود و ارزان قیمت  صدا و سیما باید با دعوت از روانشناسان و کارشناسان در زمینه های گفته شده اقدامات ضروری و سریع را برای سرگرمی سالمندان به اجرا در آورند.

طیبه حاجی محمد یزدی: سالمندان بیشتر پیگیر و علاقه مند به اخبار های روز هستند/ رسانه ملی هوای سالمندان را بیشتر داشته باشد/ تنوع در برنامه ها یکنواختی را از آنان سلب می کند!

طیبه حاجی محمد یزدی یک آسیب شناسی در این خصوص که رسانه ملی چقدر برای سالمندان مفید است؟ کرد و به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: رسانه در صورتی برای سالمندان مفید است که به آن علاقه مند باشند. یک سری از سالمندان هستند که اهل تحقیق و مشتاق اطلاعات روز، جامعه و دنیا هستند. اما یک سری از افرادی که اهل این امور نیستند رسانه نمی تواند برای آن ها خیلی سرگرمی ساز باشد مگر کسانی که اهل تحقیق و دانش و آگاهی های متفاوت نیستند اخبار برای آن ها بسیار خوب است و به همین دلیل مسائل دیگر را آن طور که باید دنبال نمی کنند و نمی توانیم بگوییم که رسانه برای همه سالمندان یکسان است.

او در پاسخ به این سوال که آیا سالمندان فقط باید اخبار ببینند یا اینکه باید شبکه ای مختص به آن ها با برنامه های گوناگون و مسابقات در کنار دیگر شبکه هایی که برای جوانان، کودکان و نونهالان ساخته شده در نظر گرفته شود؟ چرا که اصولا برنامه تخصصی برای این دسته از افراد جامعه ساخته نمی شود بیان کرد:

اینکه فقط به اخبار گوش می دهند تحمیلی نیست! و کسی آن ها را وادار نکرده تا پای اخبار بنشینند. چرا که خودشان دنبال کننده این نوع از برنامه ها هستند و در رابطه با اینکه شبکه ی خاصی برای آن ها ساخته شود تا در آن انواع برنامه ها در نظر گرفته شود بستگی به این دارد که اگر شبکه ای تخصصی و فنی باشد که بتواند سالمندان را به مطالبات، سوالات شان برساند می تواند برای آن ها جالب باشد ولی اگر صرفا به خاطر اینکه سالمند هستند بسیاری از مسائل را از آنان سلب کنند تا آن ها شاهد آن نباشند حتما پیامد منفی برای این قشر به دنبال دارد اما اگر جذاب باشد مسلما پیامد مثبت دارد.

رقیه محمدزاده: رسانه ملی با تولید پیام ها کانون خانواده را گرم نگه دارد/بیشتر برنامه های تلویزیونی برای میانسالان خسته کننده است!

رقیه محمدزاده کارشناس رسانه و پژوهشگر تولیدات رسانه ایی با یک آسیب شناسی در  خصوص اینکه چقدر جای سالمندان در رسانه ملی خالی است و رسانه باید چه کار موثری در این باره  انجام دهد به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت:رسانه برای مخاطبی برنامه تولید می کند که آن برنامه ها را می بیند.  با توجه به اینکه جامعه در مسیر  تغییر طیف جمعیتی است و پیش بینی ها نشان می دهد که تا 1410 افزایش سالمند داشته باشیم به نظر می رسد که رسانه ملی هیچ کاری برای این قشر انجام نداده است و در آن حد که شبکه ی مستقل برای جوانان و نوجوانان در نظر گرفته شده سالمندان از آن برخوردار نیستند.

سالمندی مسئله ساده ای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن عبور کرد زمانی که بیشترین تعداد افراد جامعه ما در ده سال آینده با پدیده سالمندی مواجه می شوند باید زمینه سازی و دسترسی فرهنگی برای طیفی که در این گروه و این دوره زندگی قرار می گیرند انجام بگیرد و هم اینکه کسانی که با این افراد در ارتباط هستند باید کاملا توجیه شوند. متاسفانه در جامعه ما مسئله ای وجود دارد که به آن هیچ توجهی نشده و نسبت به آن بی دقت هستند. در حال حاضر به واسطه ارتقا شرایط بهداشتی، زندگی و بهبود سبک زندگی چه به واسطه افزایش دانش مردم و افزایش شرایط تکنولوژی برای زندگی راحت تر و سالم تر  سن جمعیتی مان رشد کرده و دوره میانسالی و بزرگسالی از 65 سال به بعد شروع می شود و درواقع در این زمان تازه وارد سن بازنشستگی می شوند و با معضلاتی درگیر و وارد مرحله از کار افتادگی و کاهش توان می شوند در صورتی که نباید اینگونه باشد  افراد از سن 50 تا 65 کاملا در اوج تجربه و توان هستند و می توانند با رویکرد پویا برای بهتر شدن شرایط جامعه کمک کنند.

ما باید بیاموزیم در هر دوره ای خوب زندگی کنیم و مهارت هایمان را رشد دهیم و از آن ها استفاده کنیم که متاسفانه به دلیل برخی کاستی ها در زندگی دچار مشکل می شویم. تنها کاری که رسانه می تواند انجام دهد این است که یاد دهد که چه زمانی باید ریل زندگی را عوض کرد یا اینکه در کدام نقطه ریل گزاری کرد تا بتوان بیشترین بهره بری را از زندگی داشت.

او در این خصوص که به دلیل شرایط کرونا که این قشر باید کمتر بیرون بیایند رسانه چه وظیفه ای دارد و چه برنامه هایی باید تولید کند آیا باید شبکه جدایی برای آن ها ساخته شود تصریح کرد: راستش مسئله خطر ویروس کرونا برای همه است. رسانه باید برای همه طیف های جامعه پیامی را تولید کند که برای مخاطب جذاب باشد یعنی مخاطب به برنامه هایی با رویکرد کمیک، جذاب،  طناز  و سرگرم کننده نیاز دارد و این مسئله خیلی تفاوتی با قشر سالمند و جوان در کلیت ماجرا ندارد البته برنامه هایی که جوانان به واسطه هیجان دوست دارند برای میانسال خسته کننده است.

زمانی که دنبال ساختار جدید هستیم یک سری تبعات با خود به همراه دارد و برای اینکه زود تر به بهره وری برسیم باید از چیز هایی که در دست داریم حداکثر بهره برداری را داشت. رسانه به اندازه کافی آنتن دارد و می تواند انواع پیام ها را منتقل کند. به نظر من مهم ترین آموزه ای که رسانه ملی می تواند داشته باشد این است که با انواع برنامه ها و پیام ها سعی کند در مقطع کنونی کانون خانواده را گرم نگه دارد.

البته امکان دارد صحبت هایی در خصوص راه اندازی چنل مستقل برای سالمندان در آینده رد و بدل و برای همچین موضوعی چاره ای اندیشیده شود.

رضا محمد مهر: صدا و سیما باید در محیط تلویزیون فضای روحی امنی را به وجود بیاورد/ ساخت شبکه جداگانه برای سالمند یک ضرورت است!

رضا محمد مهر روانشناس یک آسیب شناسی در این خصوص که رسانه ملی چقدر برای سالمندان مفید است؟ آیا سالمندان فقط باید اخبار ببینند یا اینکه باید شبکه ای مختص به آن ها با برنامه های گوناگون و مسابقات در کنار دیگر شبکه هایی که برای جوانان، کودکان و نونهالان ساخته شده در نظر گرفته شود؟ چرا که اصولا برنامه تخصصی برای این دسته از افراد جامعه ساخته نمی شود به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: رسانه ملی به عنوان یکی از اصلی ترین سرمایه های انسانی باید برای سالمندان برنامه داشته باشد. واقعیت این است وقتی برای سالمند برنامه سازی صورت می گیرد اولین پیامی که باید در آن برنامه وجود داشته باشد  این است که به جوانان بیاموزد که اگر خوب زندگی کنند و برای کشور مفید باشند سالمندی در پی خواهند داشت که ارزشمند است و جامعه آن را به رسمیت می شناسد.

او ادامه داد: رسانه ملی به عنوان مهم ترین رسانه ی اثر گذار و فراگیر در هر جامعه ای یک رسالت سنگین دارد تا برای سالمندان و همچنین آگاه کردن جامعه و وظایف آن ها نسبت به سالمند محیط های روانی امنی را فراهم کند.

این روانشناس تصریح کرد: به طور کل صدا و سیما و رسانه ملی وظیفه سنگین دارد تا برای سالمندان برنامه هایی مرتبط به سلامت، تغذیه، ارتباطات سالم در دوران سالمندی ، روابط اجتماعی پایدار و حمایت کننده در این دوران و حتی یادگیری فضاهای مجازی و آن چیزی که نیاز دارد را تولید کند تا آن ها به طور دائم از این نوع برنامه ها بهره مند شوند. درواقع این دوره از زندگی دوران تجربه است و وقت گذاشتن، حرف زدن نه تنها برای آن ها بلکه برای همه اقشار جامعه خدمت بزرگی به حساب می آید.

رضا محمدمهر در پایان و در این خصوص که آیا نباید برای میانسالان و قشر سالمند شبکه ی جداگانه ای ساخته شود بیان کرد: با توجه به اینکه هرم جمعیتی روبه افزایش است و پیک جمعیت زیادی در این مجموعه  قرار می گیرند داشتن یک شبکه مخصوص سالمندان ضرورت و نیاز است و اگر این اتفاق بیفتد بسیار هم پر بار خواهد بود و من به شخصه از همین جا اعلام می کنم که در زمینه سلامت و سالمندی تا جایی که از دستم بر بیاید کمک می کنم. اما در حال حاضر که شرایط کرونا اجازه بیرون آمدن آن ها را از خانه نمی دهد باید در شبکه های مختلف -از استانی تا  سلامت- به دنبال برنامه های مخصوص به خود باشند چرا که برنامه های مرتبط به آن ها بسیار کمک کننده است تا اینکه مدیران و مسئولین به فکر چاره باشند تا شبکه ای مختص به این قشر ساخته شود.