به گزارش برنا؛ شیوهنامه ساماندهی نیروی انسانی برای سال تحصیلی 1400-1401 ابلاغ شد در این شیوهنامه ضوابط ساماندهی دانش آموز، کلاس و مدرسه و ضوابط به کارگیری نیرو مشخص شده است.
در این شیوهنامه، ضوابط تامین نیرو در انواع مدارس دولتی و مدارس خاص مشخص شده است.
کاهش تراکم کلاسهای پرجمعیت یکی از بندهای شیوه نامه ساماندهی نیروی انسانی برای سال تحصیلی جدید است همچنین دایر نمودن کلاس درس با تعداد دانش آموز بالاتر از 38 نفر ممنوع است. موارد استثنا با تایید کارگروه توسعه مدیریت استان امکان پذیر است.
براین اساس حداقل تعداد دانشآموز در کلاسهای شهری دوره ابتدایی 22 نفر و حداکثر 34 نفر است.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاسهای شهری دوره متوسطه اول 20 نفر و حداکثر 36 نفر است.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاسهای شهری دوره متوسطه دوم (دبیرستان) 13 نفر و حداکثر 36 نفر است.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاسهای شهری هنرستانها 10 نفر و حداکثر 28 نفر است.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاسهای درس دبیرستانهای شبانهروزی 18 نفر و حداکثر 36 نفر است.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاسهای هنرستانهای شبانهروزی 13 نفر و حداکثر 28 نفر است.
بخشهایی از شیوه نامه ساماندهی نیروی انسانی برای سال تحصیلی 1400-1401 بدین شرح است:
1.ارتقای کیفیت مدارس با تأکید بر مدارس شبانه روزی، توسعه طرح روستا مرکزی و توجه ویژه کلاسهای چندپایه.
2. تامین نیازها از منابع انسانی رسمی، پیمانی و قرارداد کارمعین موجود به صورت موظف و عنداللزوم غیرموظف.
تامین نیاز از محل نیروهای واجد شرایط مندرج در قوانین مربوط به خرید خدمات آموزشی با رعایت محدودیتها و ضوابط بودجه سال 1400 و بر اساس مجوزهای دریافتی از ستاد صورت خواهد پذیرفت.
3. سازماندهی بهینه و استفاده کامل از ساعات موظف تمام نیروهای شاغل همچنین به کارگیری حداکثری نیروهای دارای کسر ساعت موظف و به تبع آن کاهش میزان ابلاغ غیرموظف.
4. ساماندهی منابع انسانی و فضا در دوره های فنی و حرفهای، کاردانش، متوسطه اول و متوسطه دوم نظری به صورت واحد و یکپارچه.
5. استفاده از ساز و کار نقل و انتقالات درون و برون استانی به عنوان یکی از راههای تامین و تعدیل نیروی انسانی مناطق.
6. اهتمام به نگهداشت نیروهای واجد شرایط بازنشستگی (اختیاری) در مواقعی که منطقه با کمبود قابل ملاحظه نیرو مواجه است.
7.ممانعت از مأموریت یا تغییر وضعیت و انتصاب معلمان در مشاغل دیگر.
8.مدیریت تعداد کلاسهای دایر در بخش دولتی در مناطق شهری و روستایی بر پایه سیاستهای راهبردی "توجه ویژه به منطقه کمتر توسعه یافته" و "ساماندهی وضعیت کلاسهای کم جمعیت"، "ادغام کلاسهای کم جمعیت همپایه در یک مدرسه و همچنین تجمیع کلاسهای تک پایه کم جمعیت و تشکیل کلاسهای چند پایه"
9. توزیع متوازن دانش آموزان دوره متوسطه دوم بخش دولتی و غیردولتی در شاخهها و رشتههای مختلف با رویکرد توسعه آموزشهای فنی و حرفهای و کاردانش شهری و روستایی.
10. پیگیری برنامه توسعه آموزش و پرورش استثنایی.
11. توسعه آموزشهای پیش دبستانی مخصوصاً در مناطق دو زبانه، روستایی، عشایری و کمتر توسعه یافته و بر اساس دستورالعملهای ابلاغی.
12. به روز رسانی سامانهها به منظور اعمال کنترل و نظارت دقیق بر اجرای قوانین و ضوابط ساماندهی.
13. کاهش تراکم کلاسهای پرجمعیت.
ضوابط تشکیل و استمرار مدارس عادی دولتی و حداکثر تعداد دانش آموز در کلاس دورههای مختلف تحصیلی به شرح جدول ذیل است؛ لازم به ذکر است سقف تعداد کلاس دورههای تحصیلی بر اساس قرارداد توسعه سنواتی مناطق به تفکیک واحدهای آموزشی مشخص خواهد شد:
به جز در مورد حد نصاب تشکیل مدارس شبانه روزی در سایر موارد کارگروه استان در شرایط خاص و متناسب با کمیت نیروی انسانی، وضعیت فضا و امکان دسترسی دانشآموزان به مدارس دیگر میتواند:
حدنصاب استمرار فعالیت مدرسه را تا 30 درصد کاهش دهد.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاس را تا 30 درصد کاهش دهد.
حداکثر تعداد دانش آموز در کلاس را تا 10 درصد افزایش دهد.
دایر کردن کلاس درس با تعداد دانشآموز بالاتر از 38 نفر ممنوع است؛ موارد استثنا با تایید کارگروه توسعه مدیریت استان امکان پذیر است؛ استمرار فعالیت مدارس متوسطه اول و دوم نظری با تعداد دانش آموزان کمتر از 75 نفر و در هنرستانهای فنی و حرفهای و کاردانش با تعداد دانشآموز کمتر از 50 نفر در مناطق مشروط به عدم دسترسی به مدرسه شبانه روزی امکان پذیر خواهد بود.
در این صورت یکی از دبیران یا هنر آموزان مدرسه ضمن کاهش 12 ساعت از تدریس موظف هفتگی به صورت تمام وقت به عنوان معاون دبیر یا معاون هنرآموز انجام وظیفه میکند.
در شاخه فنی و حرفهای و کاردانش تشکیل کلاس با ماهیت کارگاهی با تعداد 15 نفر هنرجو در یک کلاس کارگاهی امکانپذیر است در صورتیکه تعداد هنرجویان به 1+23 نفر برسد تفکیک کلاس مذکور به دو گروه عملی میسر خواهد بود.
هر دانشآموز مشمول طرح تلفیقی در مدارس عادی از حیث شمارش در کلاسها برای رعایت حد نصاب، حداکثر و... معادل 3 دانش آموز به شمار میآید.(افزایش کلاسهای مذکور به شرط رعایت سرجمع کلاس توافق شده در قرارداد توسعه سنواتی امکان پذیر است.)
در صورت کاهش و آمار دانش آموزان مدرسه از حد نصابهای مذکور هیچ دانش آموزی نباید بر اثر اعمال این سیاست از تحصیل باز بماند و سازماندهی دانش آموزان در مدارس تحت پوشش روستا مرکزی یا شبانهروزی ضروری است.
در مناطقی که کمبود نیرو (اختصاص غیرموظف) موضوعیت دارد تشکیل کلاسهای کم جمعیت هم پایه و قابل ادغام در یک مدرسه ممنوع است.
چنانچه مجموع کلاسهای درس دایر شده در یک فضای دو نوبته از یک دوره تحصیلی و یک جنس در دو نوبت، مساوی یا کمتر از تعداد کلاس کالبدی فضا باشد دایر کردن آموزشگاه نوبت دوم در آن فضا مجاز نیست. در این خصوص کارگروه استان بر روند دو نوبته شدن مدارس و مناطق تابعه نظارت خواهد کرد.
ضوابط و مقررات به کارگیری نیرو
هر نوع بهکارگیری نیروی جدید که ایجاد تعهد استخدامی بر آن مترتب باشد تحت هر عنوان ممنوع بوده و پرداخت هرگونه وجه به هر میزان به اینگونه نیروها مجاز نیست و مدیران کل و روسای آموزش و پرورش مناطق و شهرستانها در مقابل آن مسئولیت دارند.
صدور هر نوع ابلاغ و گواهی انجام کار برای افرادی که در راساً از طریق مدارس و مراکز غیر دولتی مرتبط آموزش و پرورش نظیر مهدهای کودک و پیش دبستانیهای غیردولتی، درمانگاهها و کلینیکهای فرهنگیان، باشگاهها و خانههای معلم، مراکز مشاوره و راهنمایی خانواده، مدارس آموزش از راه دور، انجمنهای اولیا و مربیان مدارس، مراکز آموزشی و بزرگسالان و نظایر آنها به کار گرفته میشوند و نیز پرداخت هرگونه وجهی به صورت مستقیم و غیرمستقیم به عنوان حق التدریس، خرید خدمات یا حق الزحمه از منابع دولتی به افراد یاد شده توسط مدارس و ادارات آموزش و پرورش ممنوع بوده و تخلف محسوب میشود.
در هنرستانهای فنی و حرفهای و کاردانش به کارگیری نیروهای غیر متخصص در پستهای مدیر (جدید الانتصاب)، معاون فنی مهارتی، استادکار و سرپرست بخش ممنوع بوده و تخصیص نیرو به این فعالیتها صرفاً با رشته شغلی هنرآموز امکانپذیر است. مدیر، معاون فنی و مهارتی و سرپرست بخش جدیدالانتصاب باید دارای مدرک تحصیلی حداقل لیسانس باشد.
به کارگیری نیروی حق التدریس آزاد و آموزش دهنده نهضت سوادآموزی جدید ممنوع بوده و تخلف محسوب میشود.
ادامه خدمت افراد مشمول تبصره 10 ماده 17 قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق التدریس که در سنوات قبل به کارگیری شدهاند مشروط به داشتن کد پرسنلی معتبر در چارچوب ضوابط و قوانین ذیربط مشروط به اینکه هیچ نیروی مازاد و کسر ساعت موظفی در رشته مربوطه در منطقه باقی نمانده باشد به صورت تمام وقت در سقف ساعت حق التدریس بلامانع است.
معاونین (بجز دفترداران سابق که به سمت معاون اجرایی تغییر سمت یافتهاند) به میزان حداکثر 6 ساعت در هفته به تدریس موظف در مدارس بپردازند.
صدور ابلاغ غیر موظف برای مدیران و معاونین مدارس در همان نوبت فعالیت ممنوع است.
آموزگار ابتدایی: در مدارس ابتدایی به ازای هر کلاس 24 ساعت نیروی آموزگار اختصاص مییابد که دو ساعت از آن مربوط به درس تربیت بدنی است. لازم به ذکر است برای این دو ساعت از آموزگاران تربیت بدنی استفاده خواهد شد، استفاده از آموزگاران درس تربیت بدنی به عنوان آموزگار پایه ممنوع است.
در مدارس چند پایه بهکارگیری آموزگار تربیت بدنی ممنوع است.
دبیر و هنرآموز منوسطه: نیروی آموزشی دبیرستانها و هنرستانها در متوسطه اول و دوم مطابق جدول دروس هفتگی از جمع نیروهای موظف و (عنداللزوم غیرموظف) اختصاص مییابد.
صدور ابلاغ هنرآموز برای استانداردهای دروس تخصصی رشتههای مهارتی شاخه کاردانش که به صورت برونسپاری اجرا میشوند ممنوع است لازم به ذکر است به ازای ساعت استاندارد برونسپاری شده، از ساعت نیاز رشته مورد نظر در پستهای هنرآموز، استادکار و سرپرست بخش کسر خواهد شد.
استادکار: به ازای هر 30 نفر ساعت آموزش دروس با ماهیت کارگاهی (به جز شایستگیهای غیر فنی و دانش فنی) یک ساعت استادکار مطابق رشتههای مربوط ( رشتههای زمینه صنعت، کشاورزی، رشته طراحی و دوخت و خیاطی) تعلق میگیرد.
سرپرست بخش: در هنرستانها به ازای هر رشته از زمینههای صنعت، کشاورزی و رشته طراحی دوخت در زمینه هنر، مشروط به داشتن حداقل 30 نفر هنرجو در هر رشته (حداقل وجود دو رشته در هنرستان)، یک سرپرست بخش تمام وقت اختصاص مییابد.
سرپرست بخش: در هنرستانها به ازای هر رشته از زمینههای صنعت، کشاورزی و رشته طراحی دوخت در زمینه هنر مشروط به داشتن حداقل 30 نفر هنرجو در هر رشته (حداقل وجود دو رشته در هنرستان) یک سرپرست بخش تمام وقت اختصاص مییابد.
هر سرپرست بخش میبایست 8 تا 10 ساعت در هفته (با توجه به وضعیت نیروی انسانی منطقه) در دروس مهارتی یا فنی مرتبط با گروه مربوط تدریس موظف داشته باشند.
مدارس شبانهروزی
به منظور امور مشاوره دانش آموزان و هنرجویان در خارج از ساعات رسمی مدرسه علاوه بر شاخصهای اعلام شده به ازای هر 20 نفر دانش آموز خوابگاهی یک ساعت فعالیت مشاوره از سرجمع منطقه در نظر گرفته میشود.
به ازای هر 20 نفر دانش آموز خوابگاهی یک ساعت مربی پرورشی و فرهنگی علاوه بر شاخصهای اعلام شده جهت انجام امور پرورشی دانش آموزان در خارج از ساعات رسمی مدرسه تخصیص مییابد.
به منظور نظارت بر امور بهداشت فردی، جمعی و تغذیه دانشآموزان به ازای هر 20 نفر دانشآموز یک ساعت مراقب سلامت در خارج از ساعت رسمی مدرسه قابل تخصیص است.
به هر یک از مدارس شبانه روزی با حداقل 80 نفر دانشآموز یک پست معاون امور عمومی جهت انجام امور مالی، کارپردازی، جمعدار اموال و... در سر جمع نیروهای کارکنان قابل تخصیص است.
مدارس نمونه دولتی
نیروهای آموزشی و پرورشی مورد نیاز این مدارس براساس جدول برنامه هفتگی مدارس عادی تأمین میشود.
نیروهای فوق برنامه: نیروهای مورد نیاز برای این فعالیت متناسب با نوع درس و میزان ساعات فوق برنامه از محل درآمدهای مدرسه و منحصراً با استفاده از ساعات غیرموظف نیروهای رسمی یا پیمانی تامین میشود؛ به کارگیری نیروی آزاد ممنوع است.
مدارس شاهد
نیروی آموزش و پرورشز مدارس شاهد در هر یک از دورههای تحصیلی بر اساس برنامه هفتگی و درجهبندی مربوط به تخصیص خواهد یافت.
حداقل تعداد دانش آموز در کلاسهای مدارس شاهد 20 نفر خواهد بود.
نیروی مورد نیاز هنرستانهای فنی و حرفهای و کاردانش شاهد همانند سایر هنرستانهای عادی قابل تخصیص است.
فوق برنامه (دروس مکمل): برای مدارس شاهد به ازای هر کلاس در دوره ابتدایی 2 ساعت و در دوره متوسطه اول و دوم 4 ساعت نیروی فوق برنامه (دروس مکمل) اختصاص داده خواهد شد.
مدارس سمپاد
نیروهای آموزشی مدارس استعدادهای درخشان مطابق برنامههای درسی مدارس عادی دولتی تخصیص مییابد.
ماموریت به مدارس استعدادهای درخشان از نیروهای نواحی یک شهرستان بلامانع است و در صورت مأموریت از سایر مناطق باید حداقل 12 ساعت در مبدا خدمتی خود ابلاغ موظف داشته باشند.
فوق برنامه: به شرط رعایت ضوابط خاص این مدارس تخصص نیروهای مورد نیاز برای فعالیت متناسب با نوع درس و میزان ساعات، وفق ضوابط مربوط با مسئولیت کمیته منطقه از محل درآمدهای مدرسه با پیشنهاد اداره استعداد درخشان استان و تایید سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان انجام میشود.
مدارس و مراکز غیردولتی
به مدارس غیردولتی در تمام دورههای تحصیلی به جز (پیش دبستانی و بزرگسال) یک نفر مدیر یا معاون از بین نیروهای واجد شرایط و حدنصاب 40 نفر دانش آموز تخصیص داده خواهد شد.
به مدارس آموزش از راه دور به شرط داشتن حداقل 100 نفر دانشآموز یک مدیر قابل تخصیص است.
مدارس غیردولتی خیریه: اختصاص نیروی آموزشی به مدارس غیردولتی که توسط موسسه خیریه تاسیس و راهاندازی شده و هیچ شهریهای از دانشآموزان دریافت نمیکنند در صورت رعایت تراکم کلاسی منطقه محل استقرار در تمام دورههای تحصیلی پس از تایید کارگروه استان در حد درجه بندی مدارس عادی دولتی بلامانع است.
نیروی آموزشی مدارس عامالمنفعه: اختصاص نیروی آموزشی به مدارس غیردولتی ایجاد شده توسط اشخاص حقوقی، موسسان، نهادها، شرکتهاو.. که موسسات و اعضای هیئتامنای آنها طبق اساسنامه ثبت شده از اموال، داراییها و درآمدهای مدرسه منتفع نمیشود در صورت تایید کارگروه استان و با رعایت حد نصاب دانش آموز تا 25 درصد جدول برنامه هفتگی مصوب مدارس عادی دولتی در همان دوره تحصیلی در سقف عملکرد سال گذشته بلامانع است.
مدارس وابسته به سایر نهادها و دستگاهها: با توجه به اساسنامه مدارس وابسته به سایر وزارتخانهها، سازمانها و مراکز غیر وابسته به آموزش و پرورش و مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش اعزام نیرو به استناد آیین نامه ماموریتها و به شرط پرداخت حقوق و مزایا از مقصد بلامانع است.
نیروی موظف به دبیرستان های علوم و معارف اسلامی، مدارس وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی (صدرا)، مدرسه عالی شهید مطهری، مدارس دولتی وابسته به حوزه های علمیه خواهران و برادران و مدارس وابسته به آستان قدس رضوی در صورتی که با تایید اداره مشارکتهای مردمی و مدارس غیردولتی، هیچ شهریهای دریافت نکنند با تایید کارگروه استان و در حد درجه بندی مدارس دولتی قابل تخصیص است.
اختصاص نیروی آموزشی به مدارس وابسته به سازمان زندانهای کشور و دروس عمومی هنرستانهای وابسته متناسب با تعداد دانشآموزان و کلاسهای مدارس امکان پذیر است.
مدارس دولتی خارج از کشور
اعزام نیروی آموزشی به مدارس دولتی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور از بین پذیرفتهشدگان در آزمونهای مربوطه صورت خواهد پذیرفت.
مدارس غیر دولتی خارج از کشور: مدیر مورد نیاز از بین نیروهای رسمی شاغل در وزارت آموزش و پرورش بر اساس پیشنهاد موسس مدرسه غیر دولتی و تایید مرکز امور بین الملل با حقوق ریالی مشروط بر اینکه موسس متعهد شود کلیه حقوق و مزایای ارزی وی را پرداخت نماید قابل تخصیص است.
مدارس غیردولتی اتباع بیگانه: این نوع مدارس مشروط برآنکه توسط موسسه ایرانی و منطبق با نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران دایر شده و فعالیت میکنند همانند مدارس غیردولتی داخل کشور میتوانند از تخصیص یک نیرو به عنوان مدیر یا معاون بهره مند شوند.
مدارس غیردولتی بینالملل داخل و خارج از کشور: به این نوع از مدارس با تایید کارگروه فقط یک مدیر با حقوق ریالی قابل تخصیص است حقوق ارزی این افراد برابر توافق توسط موسس تامین و پرداخت میشود.
مدارس استثنایی
مدیر و معاون: برای هر یک از مدارس مدارس دولتی روزانه از نیروهای موجود موظف به تامین میشود در مناطقی که نیروها دارای کسر ساعت موظف هستند از صدور ابلاغ نوبت دوم برای معاونان نوبت اول خودداری شود.
معلم رابط دانشآموزان با نیازهای ویژه
الف. به ازای هر دانشآموز با نیازهای ویژه اعم از خفیف و شدید مشغول به تحصیل در واحدهای آموزشی عادی در تمام دورههای تحصیلی به طور میانگین 4 ساعت در هفته معلم را به خود اختصاص خواهد یافت. ابلاغ این نیروها در یک مدرسه پشتیبان صادر می شود تا این مدرسه مطابق دستورالعملی که از سوی سازمان استثنایی ارسال میشود بر فعالیت آنها نظارت کند.
ب. در صورتیکه ساعت موظف معلم رابطه در یک یا چند ناحیه تکمیل نشود میزان ساعت موظف باقیمانده با هماهنگی آموزش و پرورش استثنایی استان در امور آموزشی و پرورشی مدارس استثنایی سازماندهی خواهد شد.
ج. تعداد دانش آموزان تلفیقی ثبت نام شده در هر مدرسه پذیرا حداقل 6 نفر و حداکثر معادل 15 درصد از کل دانش آموزان آن مدرسه است.
د. در یک کلاس پذیرا حداکثر سه نفر دانش آموز تلفیقی با دو نوع معلولیت میتوانند به تحصیل اشتغال داشته باشند.
امور توانبخشی
نیروی متخصص (کاردرمانگر، گفتاردرمانگر، شنوایی شناس، بیناییسنج، فیزیوتراپیست، ارتوپد فنی، روانشناس بالینی و مددکار اجتماعی) در دوره پیش از دبستان، ابتدایی، متوسطه اول، متوسطه اول پیش حرفهای و متوسطه دوم تخصیص مییابد.
نیروهای طرحی
به کارگیری افراد متخصص و فارغالتحصیلان نیروهای طرحی وزارت بهداشت که دارای رشتههای تحصیلی توانبخشی ( کادرمانی، گفتاردرمانی، بینایی سنجی، شنوایی شناسی، روانشناسی بالینی، مددکاری اجتماعی و فیزیوتراپی) و مراقب سلامت باشند میتوانند در دوران خدمت پس از تأمین اعتبار و اخذ مجوز از مراجع قانونی ذیربط در آموزشگاه استثنایی سپری نمایند. به کارگیری این افراد پس از اتمام دوره طرح ممنوع است.
دبیر (راهنمای آموزشی)
در مدارس متوسطه اول پیش حرفهای و متوسطه دوم حرفهای به ازای هر کلاس 4 ساعت دبیر منظور خواهد شد. تامین نیروی مورد نیاز این فعالیت از طریق غیرموظف مجاز نیست.
معاون (سرپرست آموزشی)، مشاور آموزشگاه استثنایی، مرکز آموزشی و توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری و مددکار اجتماعی
تخصیص نیرو به این فعالیتها مطابق ضوابط درجه بندی مربوط امکانپذیر است لازم به ذکر است معاون به ازای هر 12 کلاس (دورههای پیش از دبستان و ابتدایی استثنایی) یک نفر نیرو تخصیص مییابد.