به گزارش برنا؛ جایزه نوبل یکی از معتربرتین جایزههای حوزه علمی است و در سال ۱۸۵ به وصیت آلفرد نوبل شیمیدان و کارخانهدار سوئدی بنیان گذاشته شد. این جایزه به طور سالانه در رشتههای فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی، اقتصاد، ادبیات و صلح به افرادی تعلق میگیرد که بیشترین خدمت را در این حوزهها به مردم کرده باشند.
براساس اعلام انستیتوی کارولینسکا در استکهلم دیوید جولیوس و آردم پاتاپوتیان برندگان نوبل پزشکی ۲۰۲۱ برای کشف بخش جدیدی از گیرندههای دما و لامسه را در بدن انسان شدند. جولیوس ۶۵ ساله آمریکایی با استفاد از ترکیب تند فلقل چیلی موفق به شناسایی حسگری در انتهای عصب پوست شده است. پاتایوتیان ۵۴ ساله آمریکایی ارمنی نیز گروه جدیدی از حسگرهای لامسه را کشف کرده که به محرکهای مکانیکی پوست و اندامهای داخلی واکنش نشان میدهند. یافتههای این دانشمندان حلقه گمشده در انسان از تعامل پیچیده بین حواس و محیط را شناسایی کرده و درک بشر از احساس سرما، گرما و محرکهای مکانیکی سیستم عصبی بدن را افزایش داده است.
شیوکورو مانابه، کلاوس هاسلمن و جورجیو پاریسی به پاس تلاشهای پیشگامانه برای درک انسان از سیستمهای پیچیده فیزیکی به طور مشترک برنده جایزه فیزیک نوبل ۲۰۲۱ شدند. نیمی از این جایزه متعلق به مانابه از آمریکا و هسلمن از آلمان و نیم دیگر آن متعلق به پاریسی از ایتالیاست. پاریسی ۷۳ ساله موفق به کشف الگوهای پنهان در مواد پیچیده شده که از مهمترین مشارکتها در نظریه سیستمهای پیچیده به شمار میرود. هاسلمن و مانابه نیز برای مدلسازی فیزیکی آبوهوای زمین، سنجش متغیرها و پیشبینی دقیق گرمایش جهانی برنده جایزه نوبل شدهاند.
درواقع هاسلمن مدلی اختراع کرده که شرایط جوی و آبوهوایی را به یکدیگر مرتبط میکند. با استفاده از روشهای وی ثابت شد که دلیل افزایش دما در جو زمین انتشار گاز دیاکسید کربن ناشی از فعالیتهای انسانی است. مانابه از پیشگامان استفاده از کامپیوتر برای شبیهسازی تغییرات آبوهواست.
بنیامین لیست از آلمانی و دیوید مکمیلان بریتانیایی آمریکایی برای توسعه ارگانوکاتالیز نامتقارن موفق به دریافت نوبل شیمی ۲۰۲۱ شدند. این دو دانشمند ابزار دقیق و نوینی براس ساخت مولکولی توسعه دادهاند. این ابزار که ارگانوکاتالیز نام دارد، نقش مهمی در تحقیقات دارویی ایفا میکند. کاتالیزورها ابزاری کلیدی در علم شیمی به شمار میروند اما شیمیدانان برای مدت زیادی بر این باور بودند که تنها دو کاتالیزور، شامل فلزات و آنزیمها، وجود دارد. لیست و مکمیلان در تحقیقات جداگانهای نوع سوم کاتالیز را توسعه دادهاند که ارگانوکاتالیز نامتقارن نام دارر و روی مولکولهای آلی کوچک ایجاد میشود. این کاتالیزورهای آلی چارچوبی پایدار از اتمهای کربن دارند بنابراین گروههای شیمیایی فعالتری میتوانند به آن متصل شوند. این کاتالیزور سازگار با محیطزیست و تولید آن مقرونبهصرفهتر است.