به گزارش برنا؛ «زایندهرود» یا «زندهرود» رودخانهای است که اصفهان را به نصف جهان تبدیل کرده و به قول خود اصفهانیها این رودخانه است که اصفهان را سرپا و زنده نگه داشته است. شاید این چند روز خبرها و صحبتهایی شنیده باشید که کشاورزان اصفهانی حال و روز خوبی ندارند و دلهایشان پر از شکایت است. در روزهای اخیر این زایندهرود بود که به جای آب محل تجمع کشاورزانی شد که به دنبال گرفتن حق آب کشاورزیشان دست به اعتراض زدند. چند سالی که است زایندهرود تنها نامش مانده و پل خواجو و سی و سه پلی که که نشان میدهد روزگاری در این محل رودخانهای جاری بوده است. اما انتقال آب اصفهان به مکانهای دیگر و خشک شدن رودخانه و نرسیدن آب به کشاورزان نقل بسیاری از محافل است. آن چیزی که مهم است این که مشکل کمبود آب زاینده رود و سایر حوزههای آبی در کشور علت و عوامل مختلفی دارد که میتواند به تغییر اقلیم، گرم شدن هوا، کاهش ذخیره سدها، نحوه مدیریت آب بازگردد.
بهلول علیجانی، کارشناس اقلیم شناسی، در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا گفت: انتقال آب از جایی به جای دیگر نباید انجام گیرد چراکه آب جز منابع حیاتی منطقه است و آن منطقه در طول صدها و هزاران سال به آن شرایط عادت کرده و سازگاری دارد.
او با بیان اینکه انتقال آب مشکلاتی دارد که در آینده ظاهر میشود چراکه اکوسیستم به تدریج تغییر میکند و مردم نمیتوانند شرایط ایجاد شده جدید را تحمل کنند، افزود: چنین اتفاقی بر زندگی، تولید کشاورزی و... موثر است.
علیجانی ادامه داد: برای انتقال آب از خوزستان به اصفهان و از اصفهان به یزد مشکلاتی پیش آمده است. همچنین گرم شدن هوا باعث کم شدن بارندگی به خصوص در زاگرس شده است.
این اقلیمشناس افزود: بارندگی سالانه در سال آبی گذشته 143 میلیمتر است در صورتی که میانگین دراز مدت ما 250 میلی متر است و آبی از آسمان نیامده است. همچنین آبهای زیر زمینی هم تمام شده بنابراین زمانی که آب کم شود، مشکلات شدیدتر میشود.
او با اشاره به اینکه اگر آب زیاد باشد و نیازها برطرف شود دیگر کسی کاری ندارد، مابقی آب کجا میرود، گفت: مشکلات عدم تخصیص حقآبههای اصفهان به دلیل تغییر اقلیم و بارش کم، گرم شدن هوا است که باعث بالا رفتن مصرف کشاورزان شده است. همچنین بدون توجه به شرایط طبیعی منطقه انتقال آب صورت گرفته است.
علیجانی گفت: اگر دولت میخواهد در کوتاه مدت چنین مسائلی را حل کند باید فکری به حال افزایش تبخیر و تعرق کند. یعنی کاری کند آب در مزارعی که آبیاری میشود بیشتر هدر نرود. همچنین در بالادست و کوهها کارهایی صورت گیرد تا آبی که میبارد، ذخیره شود و هدر نرود و بتوانیم با آن آب کم، نیازها را برطرف کنیم.
او با اشاره به پیشنهادهای بلند مدت به دولت برای ذخیره آب افزود: باید فکری به حال یزد، اصفهان و خوزستان کرد و برنامهریزی شود که تا 10 سال آینده این اشتباهات رفع شود.
این اقلیم شناس در پیش بینی منابع آبی در سالهای آینده ادامه داد: حداقل تا 10 سال آینده پیشبینیها نشان از افزایش بارندگی نمیدهد. یعنی ما شاهد کاهش بارندگی هستیم.
او تصریح کرد: در سال 98 اعلام شد دوران خشکسالی تمام شده اما امسال نشان داد ما هنوز در دوران خشکسالی هستیم. از نظر منابع آب منطقه هم اگر کنترل مصرف صورت گیرد، مشکلات شدیدتر میشود.
علیجانی گفت: مصرف باید مدیریت شود. همچنین تا به حال توجه دولت و مدیریت کشور به تولید آب بوده و از این به بعد باید مصرف آب مدیریت انجام شود. به طور مثال 80 درصد آب کشاورزی ما تبخیر میشود و از بین میرود که این خود قابل توجه است و باید جلو آن گرفته شود.
این اقلیم شناس بیان کرد: در این زمینه مطالعاتی انجام شده اما هنوز اجرا نشده و لازم است اجرایی شود.
او با اشاره به ساخت سد برای بهبود بحرانهای آبی گفت: ما با سدسازی موافق نیستیم و معتقدیم باید به جای سد سیل بند ساخته شود که زمانی که سیل میآید جلوی سیل گرفته شود نه اینکه جلو آب رودخانه با سد گرفته شود و اکوسیستم برهم بریزد. مشکل سد سازی مشکل ثانویه است و مشکل اصلی برای این بحران نیست.
انتهای پیام/ 4