نقش ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ در ﻫﺮﻡ ﻏﺬﺍﯾﯽ چیست؟

وی با بیان اینکه ﺑﯿﺶ ﺍﺯ 6 ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩ‌ﻫﺎﯼ ﻟﺒﻨﯽ ﻣﺼﺮﻑ ﻣﯽ‌ﮐﻨﻨد وسرﺍﻧﻪ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩ‌ﻫﺎﯼ ﻟﺒﻨﯽ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ ، ﺍﻣﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﺑﺎ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺯﯾﺎﺩ ﺍﺳﺖ، خاطرنشان کرد: ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻓﺮآﻭﺭﺩﻩﻫﺎﯼ ﻟﺒﻨﯽ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎ، ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﺷﻬﺮﻧﺸﯿﻨﯽ ﻭ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺭﮊﯾﻢﻫﺎﯼ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ بوده و ﺍﯾﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ ﺷﺮﻗﯽ ﺁﺳﯿﺎ ﺑﻪﻭﯾﮋﻩ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﭘﺮﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﯿﻦ، ﺍﻧﺪﻭﻧﺰﯼ ﻭ ﻭﯾﺘﻨﺎﻡ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺍﺳﺖ.

دکتر اباصلتی با اشاره به اینکه ﺩﺭﮐﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﻣﺘأﺳﻔﺎﻧﻪ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﯿﺮ ﻃﯽ ﺳﺎل‌هاﯼ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﭘﯿﺶ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ،افزود: ﻫﻤﯿﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺯﻣﯿﻨﻪ‌ﺳﺎﺯ ﺷﯿﻮﻉ بیماری‌هایی ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻓﺸﺎﺭ ﺧﻮﻥ ﺑﺎلا، ﺳﺮﻃﺎﻥ، ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‌ﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻧﯽ ﺷﻮﺩ؛ همچنین ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﯿﺮ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﻗﺪ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﯾﺪ هم بشوﺩ.

وی در خصوص ﻓﻮﺍﯾﺪ ﻣﺼﺮﻑ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ، گفت: ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩ‌ﻫﺎﯼ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﻫﺮﻡ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﮔﺮﻭه‌هاﯼ ﺳﻨﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﯾﺪ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ 2 ﻭﺍﺣﺪ ﻣﺼﺮﻑ ﮐﻨند البته ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﻨﯿﻦ ﺑﻠﻮﻍ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﺑﺎﺭﺩﺍﺭ ﻭ ﺷﯿﺮﺩﻩ باید ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ٣ ﻭﺍﺣﺪ ﺷﯿﺮ ﯾﺎ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦﻫﺎﯼ ﺁﻥ را ﻣﺼﺮﻑ ﮐﻨﻨﺪ.

رئیس گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: ﯾﮏ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻟﯿﻮﺍﻥ ﺷﯿﺮ ﯾﺎ ﻣﺎﺳﺖ ﮐﻢ‌ﭼﺮﺏ )ﮐﻤﺘﺮ از 1.5 درصد ﯾﺎ 54 تا 60 ﮔﺮﻡ ﭘﻨﯿﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻣﻌﺎﺩﻝ 1.5 ﻗﻮﻃﯽ ﮐﺒﺮﯾﺖ، ﯾﺎ ﯾﮏ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻟﯿﻮﺍﻥ ﮐﺸﮏ، ﯾﺎ 2 ﻟﯿﻮﺍﻥ ﺩﻭﻍ و ﯾﺎ 1.5 ﻟﯿﻮﺍﻥ ﺑﺴﺘﻨﯽ ﭘﺎﺳﺘﻮﺭﯾﺰﻩ؛ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﺩﺭ ﻫﺮﻡ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﻓﻘﻂ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﯿﺮ، ﻣﺎﺳﺖ، ﭘﻨﯿﺮ، ﮐﺸﮏ ﻭ ﺑﺴﺘﻨﯽ ﻭ ﺩﻭﻍ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩ‌ﻫﺎﯼ ﻟﺒﻨﯽ ﻣﺜﻞ ﺳﺮﺷﯿﺮ، ﺧﺎﻣﻪ ﻭ ﮐﺮﻩ ﮐﻪ ﺣﺎﻭﯼ ﭼﺮﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ‌ﺍﯾﯽ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ   کمتر ﻣﺼﺮﻑ ﺷﻮﻧﺪ.

دکتر اباصلتی اضافه کرد: ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺭﻭﺯ ﯾﮏ ﻟﯿﻮﺍﻥ ﺷﯿﺮ، ﯾﮏ ﻟﯿﻮﺍﻥ ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﯾﮏ ﻭ ﻧﯿﻢ ﻗﻮﻃﯽ ﮐﺒﺮﯾﺖ ﭘﻨﯿﺮ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ 3 ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ 2 ﻟﯿﻮﺍﻥ ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﯾﮏ ﻭ ﻧﯿﻢ ﻗﻮﻃﯽ ﮐﺒﺮﯾﺖ ﭘﻨﯿﺮ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺭﻭﺯ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﻮﺩ، 3 ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

وی خاطرنشان کرد: ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺩﺭ ﺷﯿﺮ، ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﭘﻨﯿﺮ ﻭ ﮐﺸﮏ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮐﺎﻓﯽ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﯽ‌ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺼﺮﻑ 3 ﻭﺍﺣﺪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻧﯽ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺳﻼﻣﺖ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻋﻤﺮ ﺷﻮﺩ.از جمله ﺗﺮﮐﯿﺒﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ می‌توان به ﮐﻠﺴﯿﻢ، ﭘﺮﻭﺗﺌﯿﻦ، ﻭﯾﺘﺎﻣﯿﻦ B2، ﻭﯾﺘﺎﻣﯿﻦ B6 و ﻓﺴﻔﺮ اشاره کرد، میزان مصرف  روزانه کلسیم در گروه‌های سنی مختلف متفاوت بوده و اندازه آن  از 200 تا 1300 میلی‌گرم است.

رئیس گروه بهبود تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﯿﺮ ﻭ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ‌ﻫﺎﯼ ﺳﻨﯽ ﻭ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮﮊﯾﮏ متغیر بوده و عدد آن در گروه سنی زیر 5 سال 2 واحد، 5 تا 11 سال 2 تا 3 واحد، 12 تا 18 سال  3 واحد مادران باردار و شیرده 3 تا 4 واحد، بزرگسالان 2 تا 3 واحد و سالمندان 2 واحد یا بیشتر بوده است.

دکتر اباصلتی بیان کرد: ﻓﻮﺍﯾﺪ ﻣﺼﺮﻑ ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ و ﺗأﺛﯿﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﺼﺮﻑ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻟﺒﻨﯽ ﺩﺭ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺳﺮﻃﺎﻥ ﮐﻮﻟﻮﺭﮐﺘﺎﻝ ﻭ ﺗﺨﻤﺪﺍﻥ، ﺣﻔﻆ ﻓﺸﺎﺭﺧﻮﻥ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻭ ﺍﻧﻘﺒﺎﺽ ﻋﻀﻼﻧﯽ، کاهش ایجاد مشکلات ﻓﺸﺎﺭﺧﻮﻥ ﺑﺎﻻ ﻭ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ‌ﻫﺎﯼ ﻗﻠﺒﯽ ﻭ ﻋﺮﻭﻗﯽ، ﺳﺮﻃﺎﻥ ﭘﺮﻭﺳﺘﺎﺕ، ﺳﮑﺘﻪ‌ﻫﺎﯼ ﻗﻠﺒﯽ ﻭ ﻣﻐﺰﯼ، ﺗنظیم ﻓﺸﺎﺭﺧﻮﻥ، ایجاد ﻧﻘﺶ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﺤﮑﺎﻡ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ‌ﻫﺎ ﺑه‌ﻮﯾﮋﻩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﮐﻮﺩﮐﯽ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﯽ و زمان شکل‌گیری ﺗﻮﺩﻩ، ﺣﻔﻆ ﻭ ﺍﺭﺗﻘﺎﺀ ﺳﻼﻣﺖ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ‌ﻫﺎ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺯ ﭘﻮکی ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ و ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮ ﺍﺑﺘﻼ ﺑﻪ  ﺑﯿﻤﺎﺭی‌هاﯼ ﻏﯿﺮﻭﺍﮔﯿﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ، ﺳﺮﻃﺎﻥ ﺭﻭﺩﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﺩﯾﺎﺑﺖ ﻧﻮع 2 بوده است.

وی با اشاره به اینکه ﻟﺒﻨﯿﺎﺕ ﺩﺷﻤﻦ ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ است، تصریح کرد: ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﻦ  20 ﺳﺎﻟﮕﯽ ، ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻤﯽ ﺩﺭ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﯾﺎﺋﺴﮕﯽ ﺩﺭ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺥ ﻣﯽ‌ﺩﻫﺪ، ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﯾﺎﺋﺴﮕﯽ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺗﻮﺩه ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺳﺎﻻﻧﻪ بین 3 تا 5 ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﻭ یک ﺩﺭﺻﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﻫﺴﺘﻨد؛ ﺩﺭ ﻣﺮﺩﺍﻥ نیز ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﮐﻨﺪﺗﺮ ﻭ ﺧﻄﯽ‌ﺗﺮ ﺍﺳﺖ و این گروه جنسی ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺳﻦ ﺩﭼﺎﺭ ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﻣﯽ‌ﺷﻮﻧﺪ، ﺧﻄﺮ ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ 50 ﺳﺎﻟﮕﯽ ﺑه ﻄﻮﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﻣﯽ‌ﯾﺎﺑﺪ و ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﯽ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺩﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻥ بوده ﻭ 30 ﺩﺭﺻﺪ ﺯﻧﺎﻥ ﻭ 8 ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻨﯽ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗأﺛﯿﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽ‌ﺩﻫﺪ.

دکتر اباصلتی اضافه کرد: ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﻭ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺧﻄﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﯿﮕﺎﺭ ﮐﺸﯿﺪﻥ ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﺯﯾﺎﺩ ﺍﻟﮑﻞ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺭﺩ و ﻣﺼﺮﻑ ﮐﺎﻓﯽ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻭ ﭘﺮﻭﺗﺌﯿﻦ ﺩﺭ ﺭﮊﯾﻢ ﻏﺬﺍﯾﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺭﺷﺪ ﺍﺳﮑﻠﺘﯽ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺴﻦ ﺿﺮﻭﺭﯼ ﺍﺳﺖ.