هدف، آشتی‌دادن مردم با هنر بود

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ محمدطاها عبدخدایی در سال ۱۳۶۱ به عنوان دبیر نخستین دوره جشنواره تئاتر فجر انتخاب شد و پس از آن پنج دوره متوالی، از ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۵ در دوره‌های اول تا پنجم همین وظیفه را بر عهده گرفت و به عنوان دبیر جشنواره فعالیت کرد.

او که تاکید می‌کند این روزها سمت دولتی ندارد و در مرکزی مطالعاتی مشغول است، در حاشیه پروژه ضبط تاریخ شفاهی که به گفته حسین مسافرآستانه، دبیر چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نمودی از تلاش برگزارکنندگان جشنواره چهلم برای ثبت و ضبط آن‌چه در ۳۹ دوره قبل، گذشته است محسوب می‌شود از روزهای آغازین این رویداد گفت. 

عبدخدایی گفت: «من هنرمند نبودم اما هنر را دوست داشتم و آثار هنری بسیاری دیده، شنیده و خوانده بودم، لذا همین، تشویقم کرد که وارد این عرصه شوم وگرنه با توجه به این که زندان‌رفته و شکنجه‌دیده قبل از انقلاب بودم و هنر و هنرمندان نیز در آن دوران و با توجه به شرایط، غالبا مغضوب مردم بودند و اقبالی عمومی نسبت به آن‌ها وجود نداشت، باید وارد جریان‌های سیاسی می‌شدم.» 

عبدخدایی ادامه داد: «انقلاب بسیار زودرس بود و برای خیلی چیزها از جمله هنر، تعریفی از منظر انقلاب در دست نداشتیم؛ تعریفی که بتوانیم در برابر تعریف پیشین بگذاریمش. مسئله ما که از سر شور، انقلابی نشده بودیم و سبقه‌ای داشتیم، آشتی بود. ما هنر را منشا اثرات می‌دانستیم و معتقد بودیم هیچ‌چیز نمی‌تواند بی‌هنر، زیبا باشد. هدف ما آشتی میان هنر و هنرمندان و مردم بود.»

او در پاسخ به این که اگر آن‌طور که اشاره کرد هدف اولیه از شکل‌گیری جشنواره را برقراری آشتی میان هنر، هنرمندان و مردم بدانیم، آیا این هدف محقق شده است گفت: «طفلی متولد شد، ماندگار شد، زنده است و از این جهت خدا را شکر می‌کنیم ولی این که توانست به اهدافش برسد یا خیر باید بررسی شود. پس بابت این که متولد شد، رشد کرد و حالا هم چهلمین سال حیاتش را از سر می‌گذراند، خدا را شاکریم و ممنونیم که این اتفاق رخ داد ولی چراهایی هم وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخت.»

حسین مسافرآستانه، دبیر چهلمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز در پاسخ به سوالی مشابه که به نظرش این رویداد در سال ۱۳۶۱ با چه هدفی شکل گرفت، گفت: «مشخص است که جشنواره از آغاز به چند دلیل شکل گرفته است. یکی از دلایل، این که به هر حال ما بعد از انقلاب اسلامی تحت تاثیر جو سیاسی و حال و هوای انقلابی، شاهد تعطیل شدن بخشی از فعالیت‌های تئاتری بودیم و می‌بایست رویدادی شکل می‌گرفت تا اهمیت فعالیت در حوزه تئاتر به رخ کشیده شود. چرا که پتانسیلی بسیار قوی به واسطه هنرمندانی که از قبل، تئاتر کار می‌کردند و هنرمندانی که کار تئاتر را در دوره انقلاب آغاز کرده بودند، وجود داشت. پس برگزاری جشنواره برای ساماندهی این فعالیت‌ها و جدی گرفتن آن‌ها، بسیار لازم، ضروری و هوشمندانه بود. همزمان با این اتفاق، فعالیت جشنواره فیلم نیز پاگرفت و آن‌جا نیز تقریبا همین منظورها، مدنظر بود.»

دبیر بیست‌وچهارمین و بیست‌وهفتمین دوره جشنواره تئاتر فجر ادامه داد: «به دلیل ویژگی‌های خاصی که حال و هوای انقلاب ایجاد کرده بود، دوره، دوره تردید نسبت به فعالیت‌های هنری بود و این جشنواره آشتی دوباره‌ای میان مردم و هنر ایجاد کرد. بسیاری از خانواده‌ها به واسطه این جشنواره، هنر را موجه دانستند و پیش از آن شاید به واسطه سابقه ذهنی بدی که نسبت به سینما و تئاتر وجود داشت، نظراتی دیگر داشتند. پس این جشنواره اتفاقی خوب بود به این جهت که هم افکار عمومی را متوجه جریان هنری کرد و هم جریان هنری را سامان داد.»

او در پاسخ به این سوال که به نظرش جشنواره توانست اهداف ذکرشده را محقق کند، گفت: «بله، بسیار موفق بوده است اگرچه در دوره‌های مختلف برای رسیدن به این اهداف، فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر گذاشته است. درواقع نموداری بوده است که گاهی میل به بالا گذاشته و گاهی میل به پایین اما در مجموع سیری رو به رشد داشته است.»

انتهای پیام//