کرونا و ظهور مدرسه باز

به گزارش برنا، مدرسه باز (Open school)‌ که روزگاری حدس زده می‌شد با پیشرفت‌های تکنولوژیکی و تحولات ساختار آموزشی محقق شده است. دیگر آموزش وجود ندارد، چون آموزش از اینترنت انجام می‌شود ، مدرسه تنها برای پرورش، ورزش و رفع اشکال است.

کرونا با همه آسیب‌ها و زیان‌هایی که به بار آورده دست‌کم آموزش را وارد فصل جدیدی کرده که بیش از هر زمان دیگری از تکنولوژی بهره گرفته است. درباره ساختار آموزش در دوره پسا کرونا با جعفر زیاری، کارشناس فضای مجازی و تکنولوژی آموزشی به گفت‌گو پرداخته‌ایم. وی در این گفت‌وگو تشریح کرده که چگونه ساختار مدارس به فراخور پیشرفت تکنولوژی متحول شده و رویکردهای آموزشی را دگرگون کرده‌اند.

تکنولوژی چگونه ساختار آموزش را دگوگون کرده است؟

زیاری، روند تحولات ساختار آموزشی را متاثر از پیشرفت تکنولوژی و ابزار‌های آموزشی دانست و در این‌باره گفت: مکتب‌خانه اولین شکل سنتی مدرسه با ساختار و ابزارهای ابتدایی بود، پس از آن با شکل‌گیری و توسعه مدارس مدرن، آموزش ساخت‌یافته‌تر شد و همان افراد به پشت میز و نیمکت آمدند و معلم با ابزار گچ و تخته آموزش می‌داد و همچنان متکلم وحده بود.

وی ادامه داد: اما اینترنت که آمد امکان اطلاع‌رسانی از طریق شبکه به اولیای دانش‌آموزان فراهم شد، آنها براحتی نمره‌ها، حضور غیاب و اخبار مدرسه را دریافت می‌کردند و بدین ترتیب مدرسه مجازی شکل گرفت.

این کارشناس تکنولوژی آموزشی اظهار کرد: در ساختار مدرسه مجازی، اطلاعات انباشته شده در سیستم به مسئولان مدرسه در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کمک می‌کند. برای مثال اگر دانش آموزی در یک درسی نمره پایینی کسب کند، سیستم می‌تواند علت‌یابی کند که مثلا وضعیت حضور و غیاب دانش آموز چه تاثیری در فراگیری داشته است یا فرآیندها را بررسی و نقاط ضعف و قوت سیستم را شناسایی و مسیر برنامه آینده را پیشنهاد کند. مبنای شکل‌گیری مدرسه هوشمند همین امکان پردازش اطلاعات انباشته است، بنابراین مفهوم مدرسه هوشمند خیلی فراتر از نصب یک بُرد هوشمند در کلاس است.

زیاری بازگو کرد: از زمانی که سیستم عامل داس آمد تکنولوژی آموزشی وارد مدرسه شد، آموزشگاه‌های پیشرو در آن زمان با همان سیستم محدود تلاش کردند از یک نمایشگر روی نمایشگرهای دیگر داده بفرستند، روی فلاپی دیسکت‌ها که ابزارهای اولیه ذخیره‌سازی بودند تصویر نشان می‌دادند، دستگاه اورهد برای بزرگنمایی تصاویر مورد استفاده قرار گرفت و بدین ترتیب پای تکنولوژی به آموزش باز شد و در ادامه نسل‌های بعدی نرم‌افزار هرکدام جهش‌هایی در نظام آموزشی پدید آوردند، سیستم عامل ویندوز که آمد، مدرسه مجازی هم محقق شد و در ادامه با گسترش اینترنت، انقلابی در آموزش پدید آمد.

این کارشناس تکنولوژی آموزشی ابراز داشت: با تکنولوژی آموزشی تحت وب و در ادامه اینترنت همراه به سیستم مدیریت یادگیری (LMS) رسیدیم در این سیستم تمام حوزه‌های مختلف یک سیستم آموزشی از حضور و غیاب تا آموزش، ارزیابی، بخش مالی و... همگی روی یک بستر به هم متصل هستند و تمام اطلاعات منسجم و یکپارچه انباشته می‌شود، داده‌ها همیشه در دسترس هستند و محدود به زمان و مکان نیستند و از همه مهم‌تر پردازش می‌شوند و بر همین اساس نقشه راه مشخص می‌شود.

مدرسه هوشمند و پس از مدرسه

زیاری تصریح کرد: با ظهور مدرسه هوشمند، امکان یادگیری پس از مدرسه (After school) هم بوجود آمد که در کنار آموزش‌های رسمی بعد از مدرسه آموزش‌های غیر رسمی هم در دسترس باشند، بدین ترتیب آموزش از سیستم مدیریت یادگیری (LMS) به محیط یادگیری شخصی(PLE) گذار کرده است به این معنا که پیشتر یک منبع ذخیره و انتقال داده‌ها بود در برابر شمار زیادی یادگیرنده اما  با پیدایش و گسترش ضریب نفوذ اینترنت همراه، فراگیر شدن گوشی هوشمند، گجت‌ها (ابزارک‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری) هرکس برای خودش یک محیط یادگیری شخصی دارد.

وی ادامه داد: برای روشن شدن موضوع فرض کنید دو نفر می‌خواهند زبان انگلیسی یاد بگیرند دامنه گسترده‌ای از اپلیکشن‌ها با متدهای مختلف آموزشی را پیش رو دارند که هریک بنا بر سلیقه و شرایط خود دست به گزینش می‌زند و زمان دلخواه خود را برای یادگیری تعیین می‌کنند و از این رهگذر شخصی‌سازی آموزشی اتفاق افتاده است و ساختار آموزش در سایه پیشرفت فناوری منعطف شده و برای هریک از افراد با شخصیت‌ها و روحیات منحصر به فرد شخصی‌سازی می‌شود.

مدرسه باز چیست؟

این کارشناس تکنولوژی آموزشی ابراز داشت: مدرسه باز (Open school)‌ که روزگاری حدس زده می‌شد با پیشرفت‌های تکنولوژیکی و تحولات ساختار آموزشی محقق شده است مدرسه باز جایی است مثل یک بوستان که شاید مکان داشته باشد ولی زمان ندارد و دانش آموز هر وقت بخواهد می‌تواند به آنجا برود، دیگر آموزش وجود ندارد، چون آموزش از اینترنت انجام می‌شود، مدرسه تنها برای پرورش، ورزش و رفع اشکال است. کرونا ایده مدرسه باز را اجرایی کرد و آن را پیش روی ما گذاشت.

ره‌آورد‌های شگفت‌انگیز اینترنت برای آموزش

زیاری در تبیین تحولات آموزشی در سایه پیشرفت اینترنت به نظریه جرج پولیا، ریاضی‌دان مجارستانی آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد اشاره کرد و در این باره گفت: پولیا در اواخر عمرش در کتاب «چگونه مسئله را حل کنیم» تلاش کرد چگونگی آموزش حل مسئله را شرح بدهد، اکنون در سایه اینترنت همراه How To Solve It تبدیل شده بهI Solve It  یعنی از چگونه مسئله را حل کنم به «من حلش کردم»، رسیده‌ایم. چون دانش‌آموز همه پرسش‌هایش را در گوگل جستجو می‌کند.

وی ادامه داد: بدین ترتیب معلم به مدیر یادگیری تغییر نقش داد و دانش‌آموز با کمک تبلت و اینترنت از مصرف‌کننده به تولیدکننده اطلاعات تغییر نقش داده‌ است. حلقه‌های یادگیری، یادگیری پروژه محور (pbel)، اتصال سخت‌افزار و نرم‌افزارها (sync)، جامع‌سازی سیستم‌ها، در اختیار گذاشتن تجارب جوامع از آموزش و... راه‌آورد وب برای آموزش است.

زیاری خاطر نشان کرد: در این شرایط انارستان که از ابتدا رسالت خود را در مدرسه فردا تعریف کرده است، با ارائه محصولات و خدماتی بر بستر اینترنت دوستدار کودک و نوجوان امکان بهره‌گیری ایمن از اینترنت را برای دانش‌آموزان فراهم کرده است.

مسئول پروژه سیم کارت انارستان در پایان تصریح کرد: تبلت نارتب با امکان مدیریت تبلت توسط والدین، سیم کارت انارستان با اینترنت دوستدار کودک، سامانه تحلیل محتوا به‌نام چی‌خوبه، استدیو بازی‌سازی شاه‌غول و استدیو تولید پویانمایی انارستان همگی در زمره محصولات و خدمات زیست بوم انارستان هستند.

انتهای پیام/