ورم پا نشان دهنده بروز این بیماری ها در بدن است!

برای بسیاری از خانم‌ها تورم پاها بخش جدایی‌ناپذیری از بارداری است. این اتفاق به‌طور طبیعی در سه ماهه‌ی دوم بارداری رخ می‌دهد. همان‌طور که بچه رشد می‌کند، فشار بیشتری به رگ‌های موجود در لگن وارد می‌شود و گردش خون کمی با مشکل مواجه می‌شود. همچنین تغییرات هورمونی هم می‌توانند سبب ایجاد تورم شوند. درطول بارداری، بدن هورمون ریلاکسین ترشح می‌کند، این هورمون سبب می‌شود که لگن، مفاصل پا و رباط‌ها سست شوند و جا باز کنند.

تورم پاها می‌تواند درطول بارداری، در انتهای روز و همچنین با افزایش دمای محیط بدتر شود. معمولا تورم پاها موضوع نگران‌کننده‌ای نیست. اما اگر مرتب اتفاق بیفتد یا تورم در دست‌ها و صورت هم قابل‌مشاهده باشد باید به پزشک مراجعه کرد؛ چرا که می‌تواند نشانه‌ای از شرایط تهدیدکننده‌ای مثل پره‌ اکلامپسی (preeclampsia) باشد. در این حالت فشار خون به‌میزان زیادی بالا می‌رود و می‌تواند برای مادر و فرزند خطرناک باشد.

هرچند که تورم پاها در دوران بارداری امری معمول است، اما باید در این شرایط از ایستادن و نشستن‌های طولانی خودداری کنید و به‌طور مرتب سعی کنید که پاها را بالاتر از سطح قلب نگه دارید تا گردش خون مساعد شود. همچنین علاوه‌بر ورزش کردن، استفاده از جوراب‌های مخصوص واریس می‌تواند به‌میزان زیادی به شما کمک کند. جوراب‌های مخصوص واریس را بپوشید و به یک طرف از بدن بخوابید.

اگر در زمان بارداری شکم‌تان خیلی بزرگ شده است، خوابیدن به پشت باعث افزایش فشار بر رگ‌های خونی می‌شود. در‌این‌حالت برگشت خون به قلب به‌سختی اتفاق می‌افتد و ممکن است مایعات از رگ‌ها به بیرون نشت کنند.

۴. اضافه‌وزن

یکی از رایج‌ترین علت تورم پاها، چاقی افراد است. اضافه‌وزن و چاقی ازجمله عواملی هستند که سبب می‌شوند تورم پاها در فهرست بیماری‌های مرتبط با قلب قرار بگیرد. بیشترین میزان چربی این افراد در شکم انباشته شده است و این چربی گردش خون در پاها را با فشار مواجه می‌کند. در رابطه با تورم‌های مربوط به اضافه‌وزن، در ابتدا باید به پزشک مراجعه کنید تا عوامل دیگر بررسی شوند و سپس با تغییر عادات‌ غذایی و ورزش کردن وزن‌ اضافی خود را از‌ بین ببرید.

۵. آسیب مچ‌ پا و پا

ممکن است که مچ‌ پایتان درهنگام ورزش کردن، دویدن‌های شدید، بازی کردن با کودکان یا سایر عوامل خطرساز آسیب ببیند. این‌ نوع از آسیب‌ها می‌توانند باعث ایجاد تورم در ناحیه‌ی آسیب‌دیده یا ساق پاها شوند.

التهاب یکی از پاسخ‌های بدن به آسیب است. جریان خون به سمت ناحیه‌ی آسیب‌دیده حرکت می‌کند و سلول‌های سالم و مایعات را وارد آن منطقه می‌کند و سبب بهبود آن می‌شود. اما در این مدت ممکن است که پایتان کمی بزرگ‌تر به نظر برسد.

جراحی ساق‌ پا، مچ‌ پا و پا می‌تواند باعث تورم شود. در‌ این‌ زمان پزشک پیشنهاد می‌کند که برای برطرف کردن تورم، فعالیت پاها را محدود کنید، روی منطقه‌ی آسیب‌دیده یخ بگذارید و از انداختن وزنِ اضافی روی پا و انگشتان خودداری کنید.

۶. نوسانات هورمونی

ممکن است که بعضی از افراد یک هفته قبل از عادت ماهیانه احساس کنند که کمی بدن‌شان پف کرده‌ است. در‌ صورت ابتلا به سندرم پیش‌ از قاعدگی، به‌ دلیل نوسانات هورمونی بعد از تخمک‌گذاری، احساس تجمع آب بسیار طبیعی است. همچنین سندرم پیش‌ از قاعدگی در این بخش از چرخه‌ی عادت ماهیانه، می‌تواند سبب تورم در پاها شود. البته جاذبه‌ی زمین هم می‌تواند این تورم را بیشتر کند.

تغییرات هورمونی که به‌ دلیل استفاده از هورمون‌های ضدبارداری یا درمان جایگزین هورمونی (hormone replacement therapy) ایجاد می‌شوند می‌توانند سبب تورم در بخش‌های مختلف بدن ازجمله پاها شوند. برای جلوگیری از این تورم، میزان آب دریافتی بدن‌تان را بیشتر کنید، غذاهای پرنمک را محدود کنید و ورزش کردن را فراموش نکنید. این کارها می‌تواند به بهتر شدن گردش خون‌تان کمک کند.

۷. بعضی از داروهای مصرفی می‌توانند سبب تورم شوند

داروهای ضد‌بارداری و درمان‌های جایگزین هورمونی، تنها عوامل ایجاد تورم در پاها نیستند. بسیاری از داروهای دیگر هم به دلایل مختلف می‌توانند سبب تورم پاها شوند. قرص‌های کنترل قند خون که افراد مبتلا به دیابت مصرف می‌کنند مانند آواندیا (Avandia) یا پیوگلیتازون (pioglitazone)، سبب می‌شوند تا نمک به‌سختی از بدن خارج شود ودرنتیجه ایجاد تورم می‌کنند.

داروهای قلبی که به‌‌عنوان گشاد‌کننده‌ی عروق (وازودیلیتور) شناخته می‌شوند نیز می‌توانند سبب ایجاد تورم شوند. گشادکننده‌ی عروق به‌ این معنی است که این داروها به باز شدن رگ‌های خونی کمک می‌کنند و گردش خون راحت‌تر اتفاق می‌افتد. ازجمله‌ی این داروها می‌توان به لونیتن (Loniten) و هیدرالازین (hydralazine) اشاره کرد. مسدودکننده‌های کلسیمی با شل کردن دیواره‌ی رگ‌ها، رگ‌های خونی را بزرگ‌تر می‌کنند. برای مثال مسدودکننده‌ی گیرنده‌ی آنژیوتانسین با جلوگیری از خروج نمک از بدن می‌تواند سبب تورم پاها شود.

داروهایی که صرفا با نسخه مورداستفاده قرار می‌گیرند هم معمولا سبب ایجاد تورم در پاها می‌شوند. مصرف داروهای ضدالتهابیِ غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن به‌ویژه در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی یا کبدی می‌توانند سبب بدتر شدن تورم شوند، زیرا این داروها سبب احتباس سدیم در بدن می‌شوند.

سایر داروها می‌توانند سبب تورم‌های غیر‌قابل‌توضیح در پا شوند. داروهای ضد تشنج مثل گاباپنتین، داروی شیمی‌ درمانی مثل داستاکسل و سیتوپلاتین و داروهای درمان بیماری پارکینسون مثل میراپکس و روپینیرول از‌جمله‌ این داروها هستند.

۸. وجود عفونت

تورم پاها همراه با درد می‌تواند به‌ دلیل عفونت پوستی باشد. این تورم معمولا با قرمزی، داغی و درد پوست همراه است.

افراد مبتلا به دیابت و بیماری‌های عروق محیطی بیشتر در معرض عفونت قرار دارند و به‌ این دلیل که در این بیماری‌ها جریان خون در اندام‌های انتهایی کاهش می‌یابد، ابتلا به هر نوع عفونتی می‌تواند به‌سرعت تشدید شود. در صورت ابتلا به دیابت عصبی (نوعی از دیابت که روی عملکرد اعصاب تأثیر می‌گذارد) عفونت به‌سختی تشخیص داده می‌شود و به‌سرعت بدتر می‌شود.

پارگی و ترک پوست، ورود باکتری به بدن، استفاده از کفش‌های نامناسب و رشد ناخن به درون گوشت (ingrowntoenails) همگی می‌توانند سبب عفونت شوند. بیماری‌های خاص مثل بیماری لوپوس و آرتریت‌روماتوئید هم می‌توانند خطر ابتلا به عفونت پاها را افزایش دهند.

اقدامات ساده مثل مرطوب کردن منظم پوست پا، پوست را منعطف نگه می‌دارد و درنتیجه با کاهش آسیب‌پذیری پوست پا، به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. آنتی بیوتیک ها سبب از‌ بین بردن عفونت‌های باکتریایی موجود در پوست می‌شوند اما مراجعه به پزشک ضروری است. عفونت‌های قارچی هم با داروهای ضدقارچی درمان خواهند شد.

۹. وجود لنف اِدِم (lymphedema)

زمانی که مشکلی برای دستگاه لنفاوی بدن (که بخشی از دستگاه ایمنی است) ایجاد می‌شود، می‌تواند منجر به لنف اِدِم شود. مایع لنفاوی، سلول‌های سفید خون را که وظیفه‌ی مبارزه با عفونت را به عهده دارند، به بخش‌های مختلف بدن منتقل می‌کند. گره‌های لنفاوی که در سراسر بدن وجود دارند حرکت این مایع را کنترل می‌کنند. اما اگر گره‌های لنفاوی مثلا به‌ دلیل جراحی سرطان، آسیب ببینند یا از بین بروند، مایع لنفاوی به‌خوبی جمع‌آوری نمی‌شود و باعث تورم خواهد شد.

به‌طور معمول تورم پاها زمانی اتفاق می‌افتد که گره‌های لنفاوی موجود در لگن، که مسئول کنترل حرکت لنف درون پاها هستند، آسیب ببینند یا از بین بروند. رگ‌های لنفاوی بسیار باریک و منعطف هستند. اما زمانی که یک عمل دقیق جراحی در ناحیه‌ی کشاله‌ی ران انجام می‌شود، ممکن است این رگ‌ها آسیب ببیند و انسداد سختی ایجاد کنند که از برگشت مایع لنفاوی جلوگیری نماید.

بعضی‌ اوقات لنف اِدِم وابسته به ارث است و در بعضی‌ مواقع به‌ دلیل چاقی، سرطان یا عفونت ایجاد می‌شود. اگر دلیل تورم پاهایتان هیچکدام از این موارد نبود به پزشک مراجعه کنید. در این هنگام می‌توانید از جوراب‌های مخصوص واریس استفاده کنید و تا حد امکان تحرک داشته باشید. انقباض عضلات، مایع را از کانال لنفاوی خارج می‌کند. اگر کمی بیشتر تحرک داشته باشید از این مشکل جلوگیری می‌شود.

۱۰. قلب به‌اندازه‌ کافی خون را پمپاژ نمی‌کند