خبر خوش برای کاربران پیام‌رسان‌های ایرانی

به گزارش خبرنگار گروه علمی و فناوری برنا؛ شرکت ارتباطات زیرساخت یکی از مهم‌ترین مجموعه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است که وظیفۀ اجرای لایۀ زیرساخت شبکۀ ملی اطلاعات و تأمین کمیت و کیفیت اینترنت را برعهده دارد، کیفیت خروجی سکوهای داخلی و خارجی نیز ارتباط مستقیمی با عملکرد این سازمان دارد، البته برخی کاستی‌ها در سال‌های گذشته سبب شده تا امروز پاره‌ای از مشکلات در کشور وجود داشته باشد، هرچند دولت سیزدهم با مبنا قراردادن پروژۀ توسعۀ خطوط اینترنت فیبرنوری برای کسب‌وکارها و اشتراک‌های خانگی سعی دارد تا عقب‌ماندگی‌های گذشته را جبران نماید.

هرگاه به عنوان یک رسانه پای درد و دل فعالان زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال در ایران می‌نشینیم از نیاز خود به دریافت حمایت‌های پشتیبانی در لایۀ زیرساخت به خصوص سرور که هزینه‌های بالایی دارد با ما صحبت می‌کند، این در حالی است که شبکه‌ها و سکوهای خارجی بدون پرداخت یک ریال هزینه به ایران و تعهدی ولو حداقلی به قوانین کشورمان از زیرساخت‌های جمهوری اسلامی استفاده می‌کنند، ضرورت توجه به توان ملی و نقش تقویت زیرساختی سکوهای داخلی در فعال شدن ظرفیت تمدنی انقلاب اسلامی در فضای مجازی ما را بر آن کرد که در گفتگو با  امیر محمدزاده لاجوردی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت پیگیر برنامۀ این سازمان برای حمایت زیرساختی از سکوهای ایرانی شویم.

مسئلۀ دیگری که شاید کم‌تر به چشم آید و بخشی از جامعه نیز به علت پرداخت کم رسانه‌ای از ابعاد آن آگاه نشده باشد، پرداخت حق تولید ترافیک از محل تولید محتوا به صاحب آن است که حقیقتاً تحولی شگرف در زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال کشور، خصوصاً خدمات پایه کاربردی ایرانی مانند پیام‌رسان‌ها ایجاد خواهد کرد.

امروز پرداخت حق تولید ترافیک در بسیاری از پلتفرم‌ها و کشورهای بزرگ جهان امری پذیرفته شده است اما متاسفانه در ایران ارائه دهندگان لایۀ خدمات دسترسی با ایجاد انحصار در سرویسی که خود ادارۀ سهامش را برعهده دارند، مانع از بهره‌مند شدن سایر سکوهای ایرانی از این امکان کارآمد شده‌اند، در حالی که قواعد رقابت سالم ایجاب می‌کند که همۀ سرویس‌های ایرانی از این امکان بهره‌مند باشند.

 منطق ساده‌ای نیز پشت این مسئله قرار دارد، کسی که محتوا را تولید می‌کند، برای بارگذاری اثر خود در فضای وب باید یکبار هزینۀ آپلود به اپراتور بدهد، بعد از پرداخت این هزینه، محتوای تولیدی وی در کانال مجازی یا صفحۀ سرویس اشتراک ویدیوی داخلیش به کاربران نمایش داده می‌شود و ممکن است که محتوای وی تا حدی جذاب باشد که چندمیلیون بار دیده شود، حال چرا ارائه دهندۀ خدمات لایۀ دسترسی که برای آپلود فایل از فرد هزینه دریافت کرده، نباید به او به عنوان مالک معنوی محتوا حق‌السهم پرداخت کند؟ اگر محتوای فرد وجود نداشت، اپراتور از آن محل درآمدی کسب می‌کرد بنابراین باید سهم منطقی خالق اثر مشخص و طی فرآیندی به حسابش واریز شود.

البته دریافت این هزینه از اپراتورها و تأدیۀ آن به حساب سکوی خدمات رسان بدون الزام قانونیش به پرداخت مقدار مشخصی حق‌السهم به کاربر سبب ایجاد رانت خواهد شد، شرکت ارتباطات زیرساخت لزوماً باید ترتیبی اتخاذ کند که سهم هر ضلع از این چرخه مشخص باشد و بدون دخالت‌های بیجا پرداخت شود اگر این چرخه به طور دقیق ریل‌گذاری نشود، فقط ابزاری برآمده از رانت در دست مدیران پلتفرم‌ها خواهد بود که براساس میل خود هزینۀ دریافتی از ارائه دهندۀ لایۀ خدمات دسترسی را بین کاربرانشان تقسیم کنند، برخی کارشناسان معتقدند که این مدل می‌تواند  به صورت 50درصد (سهم اپراتور)، 20درصد (سهم سکوی ارائه خدمات) و 30درصد (سهم تولید کنندۀ محتوا) برنامه ریزی شود، حال باید منتظر ماند و دید که در مقام اجرا چه پیش خواهد آمد.

شروع به کار چنین چرخه‌ای در کشور محاسن بسیاری دارد که مجال برای شمردنش در این لحظه نیست اما برای نمونه می‌توان به تحقق مطالبۀ فراگیر شدن نهضت تولید محتوا اشاره کرد اگر چرخۀ سالم پرداخت حق‌السهم تولید محتوا در کشور شکل بگیرد، دیگر زمان گروه‌های تولید محتوا در راهروهای سازمان‌های فرهنگی و اقتصادی برای دریافت کمک‌هزینۀ فرهنگی تلف نخواهد شد، اندک مدیران متخلف نیز مجال زد و بندهای عجیب و غریب پیدا نخواهند کرد تا بودجه‌های فرهنگی کشور به صورت ناکارآمد تقسیم شود، چرخۀ تولید و انتشار محتوا کاملاً براساس شایسته گزینی شکل خواهد گرفت، فردی که بتواند محتوای سالم و کاربر پسند تولید نماید، بدون نیاز به معطل شدن در پشت درب‌های بستۀ متولیان فرهنگ به میزانی که رضایت مخاطب را جذب کرده باشد، حق‌السهم دریافت خواهد کرد، این سازوکار به خصوص دربارۀ شرکت‌های کوچک‌تر سبب ایجاد تحولی عظیم در زیست‌بوم فناوری دیجیتال خواهد شد.

رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت در همین راستا و جهت پاسخ به این سوال که توسعۀ شبکۀ ملی اطلاعات در لایۀ سرویس در موارد زیادی وابسته به مسئلۀ زیر ساخت است و بسیاری از سکوهای ایرانی از کمبود امکانات زیرساختی مانند سرور شکایت دارند، دولت برای رفع مشکل آن‌ها چه برنامه‌هایی دارد، عنوان کرد: وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیر ساخت در حال حاضر از سکوهای ایرانی زیادی حمایت می‌کند اما نیاز است که حد و حدود این حمایت مشخص شود.

وی دربارۀ ساز و کار جلب حمایت شرکت‌های خصوصی از وزارت ارتباطات تصریح کرد: اغلب حمایت‌های ما از خدمات پایه کاربردی مجازی ایرانی مانندپیام‌رسان‌ها، موتورهای جستجو و هر سکویی که نیازی ضروری از زندگی مردم را رفع می‌کند، انجام می‌گردد. رویه به این شکل است که شرکت متقاضی درخواست خود را به مرکز ملی فضای مجازی ارائه می‌دهد و بعد از بررسی این مرکز در صورتی که مشمول حمایت باشد به ما معرفی می‌شود تا خدمات رایگان دریافت کند.

معاون وزیر ارتباطات دربارۀ گستره و نحوۀ این حمایت‌ها تأکید کرد: سابق بر این به شرکت‌هایی که مشمول حمایت بودند، سرور اختصاصی (Dedicated) اختصاص داده می‌شد اما اکنون رویه متفاوتی وجود دارد و شرکت‌های مشمول حمایت سرور ابری دریافت می‌کنند.

لاجوردی دربارۀ پرداخت حق تولید ترافیک محتوایی به خبرنگار برنا گفت: دربارۀ حوزۀ پرداخت حق تولید ترافیک پیش از این صرفاً اپراتورها مسئولیت داشتند اما اکنون طرحی در دست بررسی و اجرا قرارداد که برمبنای آن شرکت ارتباطات زیرساخت همانطور که ترافیک شبکه را خرید و فروش می‌کند، در لایۀ محتوا نیز ورود نماید تا این مسئله سامان پیدا کند.

وی درخصوص اینکه اکنون در حوزۀ پرداخت حق تولید ترافیک انحصار ایجاد شده است و صرفاً یک سکوی ایرانی فقط به دلیل اینکه ارائه دهندۀ خدمات دسترسی مسئولیت سهام آن را برعهده دارد به کاربران خود هزینه پرداخت می‌کند، توضیح داد: تلاش ما در مجموعۀ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ضابطه‌مند کردن این مسئله و برخورداری همۀ سکوها از این امکان است، دوشنبه صبح نیز جلسه‌ای به همین منظور برگزار خواهد شد تا جمع بندی‌های نهایی انجام شود و حتماً این مسئله تا آخر سال جاری عملیاتی خواهد شد.

انتهای پیام/

خبرنگار: علی پژوهش