به گزارش برنا؛ آغاز یا تکمیل پروژههای آبی و طرحهای مهم با هدف تامین مطمئن و پایدار منابع آب استان فارس از مهمترین پروژههایی هستند که در سفر رییس جمهور دولت سیزدهم و تعدادی از وزرای کابینه به این استان در مهرماه ۱۴۰۰ مصوب و عملیاتی شدهاند.
یکی از پروژههایی که در این سفر بر تکمیل آن تاکید شده بود، سد نرگسی در شهرستان کازرون بود که بهرهبرداری از آن کمکشایانی به بهبود وضعیت کشاورزی و تامین آب شُرب در استان فارس میکند.
سد نرگسی یکی از سدهای در دست ساخت استان فارس است که در بخش جره و بالاده فارس در ۱۰ کیلومتری شرق شهر بالاده، ۵۵ کیلومتری جنوب غرب شیراز و ۵۵ کیلومتری جنوب شرق کازرون قرار دارد و بر روی رودخانه جره بسته شدهاست.
طول تاج سد ۶۰۰ و عرض آن ۱۰ متر ، ارتفاع سد از بستر رودخانه ۵/۷۷ متر و حجم بدنه اصلی سد ۲/۶ میلیون متر مکعب است.
آغاز عملیات ساخت سد نرگسی از سال ۱۳۸۹ و اهمیت احداث و بهرهبرداری از این سد
عملیات ساخت این سد از تیرماه ۱۳۸۹ آغاز شد و قرار بود تا پایان ۱۳۹۷ به بهرهبرداری برسد، اما به دلیل نبود اعتبارات عملیات احداث آن به کندی پیش رفته و هنوز هم به پایان نرسیده است.
سد نرگسی با میانگین خوب بارندگی همراه با ورودی آب رودخانه به منطقه سد، میتواند بخش بزرگی از مشکلات مردم منطقه را حل کند.
در حقیقت این سد از نوع خاکی با هسته ناتراوا دارای ۱۱۳ میلیون متر مکعب گنجایش اما از قابلیت ۲۲۶ میلیون متر مکعب ظرفیت تنظیم سالانه برخوردار است که این بدان معنا است که این سد در حدود ۲ برابر حجم و گنجایش خود آب قابل تنظیم دارد و به همین دلیل از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است.
همچنین سد نرگسی پس از سد سلمان فارسی که از حجم یک میلیارد و ۴۰۰میلیون متر مکعب برخوردار است، بین سایر سدهای احداث شده در استان فارس بیشترین میزان آب تنظیمی را به خود اختصاص میدهد و این در حالیست که حجم این سد چندان زیاد نیست.
هدف از احداث این سد مشروب نمودن ۱۲ هزار هکتار اراضی کشاورزی است که ۵۸ درصد آب به منظور توسعه و بقیه جهت بهبود وضعیت کشاورزی منطقه در نظر گرفته شده و همچنین با ساخت این سد اختصاص سالانه ۸۰ میلیون متر مکعب به منظور تامین بخشی از آب شرب منطقه فراشبند و پتروشیمی و صنایع کازرون و منطقه زاگرس جنوبی مد نظر است که آب مورد نیاز این بخشها توسط یک خط انتقال ۱۸۵ کیلومتری به این مناطق منتقل میشود.
از دیگر اهداف مهم این سد افزون بر هدفهای معمول سدهای مخزنی، تامین آب موردنیاز تالاب پریشان به میزان سالانه ۱۰میلیون متر مکعب است که این اقدام از نظر زیستمحیطی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
اهمیت احداث و بهرهبرداری از این سد تا بدان جاست که مسئولان ارشد استان نیز همواره پیگیریهای بسیاری برای شتاببخشی در عملیات اجرایی این سد داشتهاند و اتمام این طرح استانی را به عنوان یکی از اولویتهای مهم خود قرار دادهاند.
استاندار فارس در طول ۲ سال گذشته افزون بر پیگیری وضعیت این پروژه در جلسات مختلف، بازدیدهای میدانی هم از این پروژه داشته است.
محمدهادی ایمانیه اخیرا در ادامه دور دوم سفرهای شهرستانی خود و در پنجاه و نهمین سفر چهارشنبه ۲۴ مردادماه به شهرستان کازرون سفر کرد و به بررسی و پیگیری حل مشکلات موجود در این شهرستان پرداخت.
وی در این سفر از روند عملیات اجرایی احداث سد نرگسی در این شهرستان بازدید کرد و با تشریح آخرین وضعیت این سد، نوید آبگیری از آن را تا اواسط سال ۱۴۰۳ آبگیری داد.
به گفته ایمانیه با همکاری آبفای استان و قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) قرار است مشکل روستاهایی که دچار بحران یا تنش آبی بودهند در مدت ۲ سال حل شود و همچنین مصوب شده امسال مشکل آب تمام روستاهای شهرستان کازرون برطرف شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای فارس در رابطه با سفر استاندار به شهرستان کازرون و آخرین تصمیمات در خصوص پروژه سد نرگسی گفت: در این سفر تصمیمات خوبی برای پیشبرد عملیات ساخت این سد اتخاذ شد و در خصوص تملک اراضی و منازل مسکونی واقع در دریاچه سد مقرر شد امور اراضی سهم القدر کشاورزان را اصلاح و اداره ثبت کازرون نیز برای منازل سند صادر کند.
به گفته سیاوش بدری پروژه حدود ۷۵ درصد پیشرفت دارد و تاکنون بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان در پروژه هزینه شده است.
بدری معتقد است که برای تکمیل این طرح حدود هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است که در صورت تامین اعتبار این سد تا ۲سال آینده آبگیری خواهد شد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا تخصیص حقابه تالاب پریشان از محل سد نرگسی به تصویب نهایی رسیده است، گفت: تا تعیین تکلیف چاههای غیرمجاز اطراف دریاچه و اصلاح الگوی کشاورزی در این ناحیه، کارشناسان متخصص و وزارت نیرو با انتقال آب از سد نرگسی به دریاچه پریشان مخالف هستند.
مدیر عامل شرکت آب منطقهای فارس در خصوص دغدغهها و چالشهایی که برای استفاده از منابع آبی سد نرگسی بین ۲ استان بوشهر و فارس مطرح است، گفت: همیشه در تمامی حوضههای مشترک و به ویژه در مناطق بالادست و پایین دست حوضههای آبریز، مشکلاتی وجود دارد و این حوضه نیز مستثنی نیست اما در حال پیگیری برای حل این مشکلات هستیم.
هرچند سدسازی می تواند اثرات زیانباری بر زندگی اجتماعی، بیولوژیکی و زیست محیطی و اقتصادی بسیاری از مردم بگذارد و زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد اما رشد جمعیت شهری و افزایش مصرف منابع طبیعی، اهمیت تامین و ذخیرهسازی آب مصرفی در بخشهای شُرب، کشاورزی و صنعتی را دوچندان کرده و این مهم به یکی از دغدغههای جدی متولیان امر تبدیل شده است.
طبق اعلام وزارت نیرو از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۲ تعداد ۱۲۵ سد بزرگ و از سال ۱۳۹۲ تا پایان سال ۱۳۹۸ حدود ۳۷ سد ملی به سدهای کشور اضافه شده و این اقدامات در دولت سیزدهم با عزم و اراده بیشتری در حال انجام است.
بدون شک ذخیره و تامین آب، تولید برق برای مصارف صنعت، کشاورزی، گردشگری و کنترل سیلاب از اهداف ایجاد سدها هستند که در طول تاریخ یکی از نمادهای توسعه جوامع نیز محسوب شده است لذا اجرایی شدن و تکمیل سدهای در دست ساخت در استان از اهمیت بسیاری برخوردار است.
البته در انجام این اقدامات حفظ محیطزیست باید در اولویت قرار بگیرد و از سدسازیهای بدون اصول و پُر هزینه جلوگیری شود.