از سوگواری‌های بومی تا سختی عکاسی از آیین‌های عاشورایی

به گزارش گروه فرهنگ و هنر برنا، از امروز ۷ شهریورماه نمایشگاه «سروستان» تا ۵ مهرماه هر روز که وارد گالری «خانه» شوید با ۴۳ عکس از آیین‌های عاشورایی روبه‌رو می‌شوید که هر یک رنگ و بویی از سوگواری برای امام حسین (ع) در یک خطه از کشورمان دارد.

مجموعه‌ای از عکس‌ها به برگزاری مراسم عزاداری در کویر خوریان سمنان در سال ۱۴۰۲ که دوره شیوع کرونا بوده، اشاره دارد و مجموعه‌ای دیگر نخل‌گردانی و سوگواری با علم‌های تک شاخه روستای مجن شهر شاهرود را نشان می‌دهد.

کمی آنطرف‌تر، اما عکس‌هایی از آیین علمبندان شهر ماسوله در روز ششم محرم بر سینه دیوار جای گرفته و سر که بچرخانیم عکس‌هایی از روستای گنجه رودبار را می‌بینیم که اهالی‌اش دوبار بر اثر سیل و زلزله خانه‌هایشان ویران شده و ساکنان را مجبور به کوچ در روستایی دیگر کرده است، روستایی که بومیانش هر ساله برای عزاداری حسینی بر مزار درگذشتگان جمع می‌شوند.

از سوگواری‌های بومی تا سختی عکاسی از آیین‌های عاشورایی

در کنار عکس‌هایی از آیین‌های معروف، چون نخل‌گردانی شهرستان تفت، عکس‌هایی از سوگواران با تعداد محدود از روستائیان در چشم نقش می‌بندد و در اندک زمانی عکس‌هایی از عزاداری در قلعه دربند، دولت‌آباد، میدان قزوین و چهارراه گلوبندک تهران و نوش‌آباد کاشان را می‌بینیم که هر یک نوعی از سوگواری را با رنگ و بوی محلی نشان می‌دهند.

در این میان عرفان کوچاری عکاس این نمایشگاه می‌گوید: فریم‌های این مجموعه طی ۱۳ سال عکاسی شده و شامل عکاسی از ۲۰ شهر و ۲۰ آیین است اگرچه عکس مجموعه‌ای از شهر‌ها به دلیل برخی محدودیت‌ها یا عدم سنخیت با دیگر عکس‌ها در این نمایشگاه روی دیوار گالری «خانه» نرفته است.

او دغدغه‌هایش برای عکاسی از محافل عزاداری محرم را اینگونه تشریح می‌کند: آیین‌ها برایم همیشه بهانه‌ای برای عکاسی بوده و من بر اساس علاقه شخصی به عکاسی از آیین‌های عزاداری شهر‌های مختلف ایران پرداخته‌ام. من یک شاهد هستم و قرار نیست کاری انجام دهم و در عکاسی هم سعی کرده‌ام هیچ دخالتی در آیین‌ها نداشته باشم. آیین هر منطقه مخصوص بومیان آن منطقه است و خاص بودن هر خطه موضوعی مهم است. در عکاسی سعی کرده‌ام با آرامش نگاه کنم و بعد به آن لحظه حساس که می‌خواهم قاب شود برسم.

او می‌افزید: مستند بودن عکس‌ها برای من اهمیت بسیار زیادی دارد و تلاش کرده‌ام عکس‌ها چیدمان نباشند و بدون دست بردن چاپ شوند.

کوچاری عنوان نمایشگاه را اینگونه تشریح می‌کند: «سروستان» نام این نمایشگاه است که نخل نماد تابوت امام حسین (ع) است که از سرو‌های کوتاه قامت خمره‌ای شکل گرفته شده است. سرو هم نشان ایستادگی و نامیرایی است و نخل‌گردانی از مراسم و آیین‌های به شدت مورد علاقه من است.

از او درباره سختی کار ۱۳ ساله‌اش می‌پرسم و کوچاری در حالی که لبخندی شیرین حاکی از رضایت از عکاسی در صورت دارد، می‌گوید: در این کار هیچ اسپانسر و حامی وجود ندارد و مشکل اصلی هم این است که در کل سال فقط دو روز می‌توان عکاسی از آیین عزاداری برای سیدالشهدا (ع) را انجام داد بنابراین ممکن است یک روز در سمنان حضور داشته باشم و فردای آن روز مجبور باشم برای ثبت تصاویر آیینی دیگر، عازم خراسان شوم و این اختلاف جغرافیایی با فاصله زمانی کوتاه و خستگی که برای ثبت و آماده‌سازی عکس‌ها نیاز است، کار مشکل و اذیت‌کننده‌ای است.

او ادامه می‌دهد: در ایران نیمه اول محرم کمتر آیین عاشورایی برگزار می‌شود و همین سختی کار را مضاعف می‌کند، اگرچه ما آیین‌هایی هم در دیگر روز‌های محرم داریم ولی بیشترین آیین‌ها مختص به دو روز تاسوعا و عاشورا است. بر همین اساس هم بیشتر عکس‌های این نمایشگاه در تاسوعای و عاشورای حسینی عکاسی شده‌اند.

کوچاری درباره افقی که در پس عکاسی از آیین‌های عاشورایی در نظر دارد می‌گوید: ۱۰۰ مراسم وجود دارد که هنوز عکاسی نکرده‌ام و امیدوارم تا ۲۰سال آینده کتاب جامع و کاملی از آیین‌های عاشورایی منتشر کنم.

گفتنی است، نمایشگاه عکس «سروِستان» از پنجشنبه ۸ شهریورماه ۱۴۰۳ تا ۵ مهر ۱۴۰۳ در روز‌های شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۰ تا ۱۹ و در روز‌های پنجشنبه از ساعت ۱۵ تا ۱۹ واقع در خیابان سمیه، نرسیده به پل حافظ، جنب فروشگاه سوره مهر، گالری «خانه» میزبان چشمان علاقه‌مندان است.

انتهای پیام/