رشد غیرطبیعی عروق در مغز، هشدار اولیه اختلالات شناختی

رشد غیرطبیعی عروق در مغز ممکن است نشانه‌ای اولیه برای تشخیص اختلالات شناختی باشد.

به نقل از مدیکال پرس، مطالعه‌ای جامع که با مشارکت بیش از ۵۰۰ نفر انجام شده است، نشان می‌دهد تفاوت‌های جنسیتی می‌تواند بر نحوه پیر شدن مغز انسان تأثیر بگذارد و شاخص‌های زیستی موجود در خون ممکن است نشانه‌های قوی برای تشخیص زودهنگام اختلالات شناختی و زوال عقل باشند.

پیری می‌تواند روند طبیعی تشکیل عروق جدید و سالم را مختل کند و منجر به "آنژیوژنز غیرطبیعی" یا تشکیل نامنظم عروق شود. این مسئله ممکن است به بروز اختلالات مغزی و شناختی منجر شود.

گروهی از دانشمندان علوم اعصاب در ایالات متحده و کانادا با شناسایی شاخص‌های زیستی مرتبط با رشد عروق خونی در خون، تفاوت‌های جنسیتی در روند پیر شدن مغز را بررسی کردند. این پژوهشگران معتقدند اختلال در سیستم آنژیوژنز می‌تواند هدفی جدید برای مداخلات درمانی در برابر بیماری‌های عصبی-تحلیل‌برنده باشد.

آبل تورس-اسپین، نویسنده اصلی این مطالعه که در مجله Science Translational Medicine منتشر شده، می‌گوید: «آنژیوژنز غیرطبیعی می‌تواند به توسعه اختلالات شناختی کمک کند.»

مطالعات پیشین نشان داده‌اند بسیاری از اشکال زوال عقل و اختلالات شناختی به اختلالات عروق کوچک و مویرگ‌های مغز مرتبط هستند. به‌عنوان مثال، زوال عقل عروقی نتیجه مستقیم آسیب به عروق خونی است. همچنین، بیماری آلزایمر و سایر اختلالات مشابه نیز با آسیب به عروق مغزی همراه هستند.

با افزایش سن، عروق خونی ممکن است استحکام و چگالی خود را از دست بدهند و این کاهش می‌تواند با کندی کلی در روند آنژیوژنز همراه شود. این تغییرات برای برخی افراد می‌تواند منجر به اختلالات مغزی غیرقابل برگشت شود.

این تیم پژوهشی با استفاده از تصویربرداری مغزی، داده‌های بالینی و شاخص‌های خونی مرتبط با آنژیوژنز، شامل خانواده فاکتور‌های رشد عروقی (VEGF) و گیرنده‌های آنها، به بررسی ارتباط بین این شاخص‌ها و روند پیر شدن مغز پرداختند.

نتایج نشان داد که مسیر‌های غیرطبیعی آنژیوژنز و الگو‌های جنسی خاص در شاخص‌های VEGF بر روند پیر شدن مغز تأثیر می‌گذارند. همچنین، یافته‌ها نشان دادند که الگو‌های این شاخص‌ها در زنان جوان با عملکرد اجرایی بهتر و کاهش آتروفی مغزی همراه است، اما این روند در سنین بالاتر (بیش از ۷۵ سال) معکوس می‌شود.

در این مطالعه، همچنین تفاوت‌های جنسی در میان حاملان ژن APOE۴ بررسی شد. این ژن که با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر مرتبط است، در میان مردان بیشتر از زنان مشاهده شد.

مطالعات اولیه نشان داد که ۷۳ درصد از شرکت‌کنندگان در ابتدای تحقیق عملکرد شناختی طبیعی داشتند، اما این عدد تا پایان تحقیق به ۶۶ درصد کاهش یافت.

این پژوهش که توسط محققان دانشگاه واترلو در کانادا و گروهی از دانشمندان برجسته آمریکایی انجام شد، الگویی برای مطالعات آتی در زمینه بررسی شاخص‌های زیستی پلاسما و بیماری‌های عروقی-عصبی فراهم کرده است.

انتهای پیام/