حس پنهان بدن کشف شد!/ حس نوروبیوتیک چیست؟
پژوهشگران آمریکایی از کشف حسی نوین در بدن انسان خبر دادهاند که بهطور مستقیم از طریق باکتریهای روده، مغز را تحت تأثیر قرار میدهد. این ارتباط پیچیده که «حس نوروبیوتیک» نامگذاری شده، میتواند بر اشتها، خلقوخو و حتی الگوهای رفتاری ما اثر بگذارد.
ارتباطی فراتر از گوارش
به گزارش science alert سالهاست که دانشمندان از وجود ارتباط میان روده و مغز سخن میگویند. اما اکنون تیمی از محققان دانشگاه دوک آمریکا موفق شدهاند مسیر دقیق این تعامل را شناسایی کرده و آن را واجد شرایط تعریف یک حس جدید بدانند؛ حسی که پیامهای مولکولی خاصی را از روده به مغز منتقل میکند و بر رفتارهای لحظهای تأثیر میگذارد.
فلاژلین پیامرسانی که اشتها را تنظیم میکند
در این مطالعه پژوهشگران تمرکز خود را بر روی پروتئینی به نام فلاژلین (Flagellin) گذاشتند؛ مولکولی که در ساختار باکتریهای رودهای یافت میشود و معمولاً با واکنشهای ایمنی شناخته میشود. اما این بار پژوهشگران این فرضیه را آزمودند که آیا این پروتئین میتواند مستقیماً بر مغز اثر بگذارد.
برای بررسی این موضوع به گروهی از موشها پس از دورهای روزهداری، دوزهای کمی از فلاژلین تزریق شد. نتیجه حیرتانگیز بود: موشها نسبت به حالت عادی غذای کمتری مصرف کردند. این تغییر رفتاری نشان داد که فلاژلین نوعی پیام عصبی از روده به مغز ارسال میکند که اشتها را کاهش میدهد.
مسیر جدید میان روده و مغز
پژوهشگران نشان دادند که این پیام از طریق سلولهای عصبی تخصصی در کولون به نام نوراپاد (neuropods) و از مسیر عصب واگ (vagus nerve) به مغز منتقل میشود. بهعلاوه، در آزمایشی تکمیلی، زمانی که گیرندههای حساس به فلاژلین در موشها غیرفعال شدند، آنها برخلاف حالت قبل همچنان به غذا خوردن ادامه دادند. این موضوع بهوضوح نشان داد که این سیستم ارتباطی در کنترل اشتها نقش مستقیم دارد.
تعریف یک حس جدید: نوروبیوتیک
پژوهشگران بر این باورند که این سیستم پیامرسانی که از باکتریهای روده آغاز میشود، به سلولهای عصبی روده میرسد و سپس به مغز منتقل میشود، آنقدر پیچیده و دقیق است که باید آن را یک «حس» مستقل در بدن دانست. آنها این فرآیند را "حس نوروبیوتیک" (Neurobiotic Sense) نامیدهاند.
در مقاله منتشر شده در نشریه Nature آمده است: این حس جدید به بدن اجازه میدهد در واکنش به الگوهای مولکولی خاص از میکروارگانیسمهای ساکن در روده، رفتار خود را بهصورت لحظهای تنظیم کند.
پیامدهای پزشکی و روانپزشکی
اگرچه این مطالعه روی موشها انجام شده، اما بهدلیل شباهتهای ساختاری بین دستگاه گوارش انسان و جوندگان، محققان امیدوارند همین حس در بدن انسان نیز وجود داشته باشد.
در صورت تأیید این فرضیه میتوان انتظار داشت که بررسی عملکرد «حس نوروبیوتیک» راهکارهای جدیدی را برای درمان اختلالات خوردن، چاقی و حتی برخی اختلالات روانی در اختیار پزشکان قرار دهد.
رژیم غذایی، میکروبها و سلامت رفتاری
دیهگو بوهورکس، عصبشناس اصلی این پروژه، درباره اهمیت این کشف میگوید: یافتههای ما میتواند به جامعه علمی کمک کند تا بهتر درک کند چگونه میکروبها رفتار انسان را تحت تأثیر قرار میدهند.
او افزود: گام بعدی حیاتی، بررسی تأثیر رژیمهای غذایی مختلف بر ترکیب میکروبی روده است. شاید همین الگوها در آینده کلید درمان بیماریهایی چون چاقی یا اختلالات روانی باشند.
یک حس کمتر شناختهشده با پتانسیل بسیار
با رشد دانش ما درباره ارتباط روده و مغز، این احتمال وجود دارد که بتوانیم این «حس تازهکشفشده» را بهشیوههایی کنترل کنیم که برای سلامت جسم و روان مفید باشند؛ از تنظیم اشتها و درمان چاقی گرفته تا کنترل اضطراب و افسردگی.
انتهای پیام/
