سه هفته، ده‌ها کارت؛ فوتبال ایران روی لبه هیجان

به گزارش برنا از اصفهان، سه هفته از آغاز لیگ بیست‌وپنجم فوتبال ایران گذشته و آمار کارت‌های زرد و قرمز، بیش از آنکه نشانی از جدیت و رقابت داشته باشد، حاکی از بی‌انضباطی و فشار روانی درون تیم‌هاست. سپاهان، به‌ عنوان یکی از مدعیان همیشگی قهرمانی، در همین مدت کوتاه سه اخراجی داشته؛ آماری که می‌تواند زنگ خطری جدی برای محرم نویدکیا و کادرش باشد. این تنها سپاهان نیست که اسیر هیجان و بی‌انضباطی شده؛ پرسپولیس، استقلال و حتی تراکتور نیز در همین هفته‌های ابتدایی، نمونه‌هایی از خشونت و رفتارهای کنترل‌نشده بازیکنانشان را نشان داده‌اند.

کیوان ملانوروزی، متخصص روانشناس ورزشی، در گفت‌وگویی با خبرنگار برنا تأکید می‌کند که عوامل فردی، تیمی، مدیریتی، داوری و حتی فیزیکی در بروز این بحران نقش دارند.

او معتقد است فشار ناشی از ناکامی تیم ملی در کافا، به لیگ برتر هم منتقل شده و بازیکنان ملی‌پوش همچون رامین رضاییان و امید نورافکن تحت تأثیر این ناکامی در بازی‌های باشگاهی دچار انفجار هیجانی می‌شوند و اخراج می شوند.

 به گفته او، باشگاه‌ها باید علاوه بر ریکاوری جسمی، ریکاوری ذهنی و روحی هم داشته باشند. متأسفانه در فوتبال ما استفاده از روانشناس ورزشی جدی گرفته نمی‌شود و همین موضوع بیشترین آسیب را به تیم‌ها و بازیکنان می‌زند.

ملانوروزی همچنین بر نقش آموزش تأکید کرده و می‌گوید: مدیریت هیجان باید پیش از مسابقه به بازیکنان آموزش داده شود؛ نه اینکه در لحظه بحران انتظار رفتار حرفه‌ای داشت. تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق و خودگویی مثبت می‌تواند کمک‌کننده باشد، اما مهم‌تر آن است که مدیریت هیجان در کل ساختار باشگاه از مدیران تا بازیکنان نهادینه شود. او اضافه می‌کند که کادر فنی نیز باید عوامل تنش‌زا را شناسایی کرده و پیش از مسابقات روی آنها کار کند؛ چراکه رابطه مستقیم بین هیجان و عملکرد وجود دارد و زمانی که هیجان از حد طبیعی عبور می‌کند، عملکرد بازیکن به‌جای تقویت، افت می‌کند.

این روانشناس ورزشی درباره اثر روانی اخراجی‌ها بر کل تیم توضیح می‌دهد: وقتی یک بازیکن از زمین اخراج می‌شود، فشار جسمی و روانی بر سایر نفرات دوچندان می‌شود. تحقیقات نشان داده تیم‌هایی که در خانه اخراجی می‌دهند فشار بیشتری را تحمل می‌کنند. توصیه می‌کنم تیم‌هایی مثل سپاهان در تمرینات هفتگی شرایط ۱۰ نفره و ۹ نفره را شبیه‌سازی کنند تا در صورت تکرار چنین وضعیتی، بازیکنان آمادگی ذهنی لازم برای مقابله با فشار را داشته باشند.

نکته جالب‌تر آن است که حتی داوران هم تحت فشار روانی شدیدی قرار دارند. به گفته ملانوروزی، آمار گل‌های مردودشده و تصمیم‌های متناقض در سه هفته ابتدایی نشان می‌دهد داوران هم از ورود VAR و حجم بالای انتقادات، آسیب دیده‌اند و تمرکز خود را از دست داده‌اند. این یعنی بحران روحی و روانی فقط در بازیکنان نیست؛ بلکه سراسر فوتبال ایران را درگیر کرده است.

در نهایت باید گفت فوتبال ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازنگری در مدیریت هیجان است. وقتی میلیون ها دلار خرج می‌شود اما بازیکن میلیاردی در زمین با یک عصبانیت ساده تیمش را ۱۰ نفره می‌کند، نتیجه چیزی جز اتلاف سرمایه و بی‌اعتمادی هواداران نیست. سپاهان با سه اخراجی در سه هفته تنها یک نشانه از این بحران عمومی است؛ بحرانی که اگر به‌سرعت درمان نشود، به‌جای فوتبال زیبا، زمین‌هایمان پر خواهد شد از خشونت، کارت‌های رنگی و فرصت‌های سوخته.