نرخ بازگشت نخبگان در ایران تنها یک درصد است
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور در حاشیه نمایشگاه هفته پژوهش در جمع خبرنگاران با اشاره به اهمیت نیروی انسانی نخبه در توسعه پژوهش و فناوری گفت که در صورت غفلت از این سرمایه انسانی هیچ زیرساختی کارآمد نخواهد ماند.
حسین افشین با تاکید بر لزوم شناسایی استعدادها از سنین پایین هشدار داد که نرخ بازگشت نخبگان ایرانی به کشور یک درصد است؛ رقمی که وی آن را بسیار نگرانکننده خواند.
مهاجرت متفاوت از تجربهاندوزی است
به گزارش برنا، افشین توضیح داد که رفتن نخبگان به خارج برای کسب تجربه به خودی خود منفی نیست اما مسئله اصلی نرخ بازگشت آنهاست. به گفته او متوسط جهانی بازگشت نخبگان حدود ۷ درصد است در حالی که این نرخ در ایران تنها یک درصد است. یکی از عوامل اصلی این مشکل نبود بازار کار متناسب با سطح تجربه و تخصص نخبگان بازگشته عنوان شد؛ اگر فناوری و صنعت کشور همسطح دانش این افراد رشد نکند، جذب آنان امکانپذیر نخواهد شد و مهاجرت ادامه مییابد.
عوامل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و زیرساختی در نگاهداشت نخبگان مؤثر است
معاون علمی رئیسجمهور اشاره کرد که حفظ نخبگان نیازمند مجموعهای از اقدامات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و زیرساختی است و این امر تنها با همکاری همه ارکان دولت قابل تحقق است.
او همچنین به قوانین زائد و سیاستگذاریهای نامتناسب از جمله تعیین سقف حقوق بدون توجه به شرایط نخبگان اشاره و تاکید کرد که چنین سیاستهایی موجب خروج نخبگان به کشورهای منطقه میشود. به گفته افشین سیاستگذاری در حوزه نخبگان باید واقعبینانه و رقابتی باشد.
مدرسه نقطه شروع نخبهپروری
حسین افشین با تاکید بر شناسایی استعدادها از دوران کودکی گفت: اگر بخواهیم کشور از ظرفیت نخبگان خالی نشود، باید شناسایی را از مدرسه آغاز کنیم.
او خانوادهها و دانشآموزان را به بازدید از نمایشگاه دعوت کرد و افزود که دیدن مقدمه باور و انگیزه است. افشین همچنین تاکید کرد که نخبگی محدود به ریاضی و فیزیک نیست و در هنر، ادبیات، فرهنگ، سیاست، علوم انسانی، مهندسی و پزشکی نیز وجود دارد؛ بنابراین وظیفه حاکمیت شناسایی و هدایت هر دانشآموز در حوزه استعدادش است.
حمایت مالی فقط بخشی از راه است
معاون علمی رئیسجمهور از طراحی بستههای حمایتی مختلف برای نخبگان خبر داد و به حمایتهای آموزشی و پژوهشی، طرح احمدیروشن و سایر طرحهای حمایتی اشاره کرد.
او گفت هرچند ممکن است حجم عددی برخی حمایتها بزرگ نباشد، اما پیام این حمایتها این است که حاکمیت به نخبگان اهمیت میدهد. افشین افزود که حفظ شان نخبگان تنها شامل کمک مالی نیست و استفاده از نظرات آنها در تصمیمسازیها مشارکت در مدیریت کشور و توجه به جایگاه اجتماعیشان نیز بخش مهمی از فرایند نخبهپروری است.
چرخه نخبگانی و نقش بنیاد ملی نخبگان
افشین اعلام کرد که هدف بنیاد ملی نخبگان ایجاد چرخهای است که همه سنین را دربرگیرد از کودکی تا پایان عمر و حتی افراد در سالهای پایانی عمرشان میتوانند در تربیت نخبگان نقشآفرین باشند.
وی افزود که تولید نخبه و نگاهداشت نخبه دو مقوله متفاوتاند و هرکدام سیاستها و الزامات خاص خود را دارند و باید علاوه بر گفتار در عمل نیز به آنها پرداخته شود.
فناوریهای نوین صادرات دانشبنیان و کاهش ارزبری
معاون علمی به ضرورت سرمایهگذاری جدی در فناوریهای نوین اشاره کرد و گفت نمایشگاه هفته پژوهش کمک میکند فناوریها دیده شوند و جوانان بتوانند آینده را لمس کنند. او درباره اثرگذاری شرکتهای دانشبنیان اعلام کرد که کل صادرات محصولات دانشبنیان کشور حدود ۶۰۰ میلیون دلار است و مجموع سفارشهای صادراتی این شرکتها به حدود ۲.۵ میلیارد دلار میرسد. نکته مهمتر از منظر او نقش این شرکتها در کاهش ارزبری است؛ افشین مثال زد که در حوزه سلامت، واردات دارو و تجهیزات پزشکی امروز حدود ۲.۵ میلیارد دلار است، اما اگر شرکتهای دانشبنیان فعال نبودند، این رقم به حدود ۱۷ تا ۱۸ میلیارد دلار افزایش مییافت تفاوتی که او آن را ارزش افزوده واقعی شرکتهای دانشبنیان برای اقتصاد کشور خواند.
نسلهای زد و آلفا؛ نیازمند سیاستگذاری منعطف
افشین درباره ویژگیهای نسلهای جدید (نسل زد و آلفا) گفت این نسلها بسیار باهوش و سرشار از اطلاعاتاند و در سنین پایین توانایی کار با فناوریهایی را دارند که پیشتر تصورش دشوار بود. بنابراین، سیاستگذاری برای این نسل نیازمند سیستمهای منعطف است تا فرصتها از دست نروند.
او تاکید کرد که بدون پذیرش تغییر در حوزههای صنعتی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، امکان نگهداشت نخبگان وجود ندارد.
افشین در پایان بار دیگر خواستار عملیاتی شدن سیاستها شد و تاکید کرد که درباره این موضوع باید بیشتر صحبت و مهمتر از آن بیشتر عمل شود.
انتهای پیام/
