سرویس سیاسی برنا: در راستای آنکه دولت تدبیروامیداولین سال کامل عمرسیاسی خودراطی کرده وبالطبع آن دستاوردها،پیشرفتهاویانقاط ضعف وقوتی داشته درپایان سال به سراغ چهره های شاخص سیاسی واقتصادی ونخبگان اجتماعی رفتیم وپیرامون دستاوردهای دولت وروندهای طی شده به گفت وگو با این چهره هاپرداختیم. در پی گفت و گوی برنا با عماد افروغ جامعه شناس و استاد دانشگاه را در پی می خوانید.
مهم ترین اتفاق سال 93 را چه می دانید و آن را چگونه ارزیابی می کنید؟
به نظرم مهم ترین اتفاق در داخل تشییع جنازه مرحوم پاشایی و تحلیل هایی که در رابطه با پیامد این تشییع جنازه مطرح شده بود، بوقوع پیوست. بر خلاف خیلی ها که گرایش به ابتذال گرایی را در اینگونه موارد می بینند، تحلیل من بر آن بود که این اتفاق در پوشش فرهنگی یک اعتراض سیاسی است اعتراضی که قالب فرهنگ را با توجه به اقتضاء شرایط خود انتخاب کرده و ممکن است در اتفاقات مشابه قالب سیاسی تری به خود بگیرد، بعد از اتفاقات سیاسی در سال های اخیر مردم با کنش و واکنش های سیاسی آشنا شده اند و مردم آگاه تر و مدیرانه تر مواضع خود را انتخاب می کنند و این زنگ خطری برای مسوولان است تا فکر نکنند مردم خمیری هستند که هر گونه بخواهند می توانند آن را شکل دهند.
در سطح بین المللی چه رویدادی به نظرتان مهم تر بود؟
مسئله هسته ای؛ اتفاق مهمی که می شود از زوایای مختلف به تحلیل آن پرداخت. خیلی ها بر این بودند که طرف مقابل ما اهل مذاکره نیست. اکنون دیگر به همه ثابت می شود چه کسانی اهل گفت و گو و چه کسانی اهل سرکوب و گرایش به شر قطع مذاکره هستند. اگر قرار باشد توافق بدون برداشتن تحریم ها صورت پذیرد بازی برد- برد تلقی نمی شود و یک باخت محض برای ماست و البته ما امیداریم این اتفاق نیافتد و به نفع ما برد- برد شود.
تلخ ترین و شیرین ترین اتفاق سیاسی سال 93 را چه می دانید؟
در اینجا فرصت را غنیمت می شمارم و درباره آقای مطهری تذکر می دهم که من اصلا نمی دانم چه اتفاقی افتاده، من نمی دانم آیا وی با موافقت قبلی رفته یا دانشگاه موافقت خود را اعلام کرده است یا خیر اما واقعیت این است که نوع مواجه سیاسی آن هم به این شکل قابل توجیه نیست هر چند نتیجه به نفع آقای مطهری تمام شد و این واقعیتی انکار ناپذیر است.
نباید اعتراض های ما به هر شکلی خودش را نشان دهد حتی اگر نیت سویی هم پشت آن نباشد و تجربه ثابت کرده واکنش های تند و پرخاشجویانه علیه اشخاص موجب محبوبیت بیشتر طرف مقابل می شود.
شیرین ترین اتفاق سیاسی سال 93 چه بود؟
چون که مدتی از دنیای سیاست دور بودم و اکنون حضور ذهن در این زمینه ندارم، چندان نمی توانم نظر صائبی در این زمینه بدهم، ولی سال 93 بهترین اتفاق شیرین برای خودم افتاد من سال ها منتظر فرصتی برای نوشتن کتابی در حوزه دیالکتیک بودم اما بنا به دلایلی این فرصت بدست نمی آمد. با یک تصمیم قاطع کاملا خودم را منزوی کردم شروع به نوشتن کتابی در مقایسه دیالکتیک و زمان از دیدگاه روی بسکار و ملاصدرا کردم.
در سال 93 دولت تدبیر و امید چه دستاوردها و نکات مثبت و چه ضعف ها و نکات منفی داشته است؟
نکته مثبت این دولت در مقایسه با دولت گذشته مشورت پذیری آن است و جای که احساس کند باید مشورت بگیرد این کار را انجام می دهد. مورد بعدی ایجاد فضای آرامی است که در کشور حاکم کردند در این فضا کسانی که دغدغه نظری دارند می توانند به علاقه خود بپردازند و مثال بارز آن خود بنده هستم که با فراغ بال به فعالیت های مورد علاقه خود می رسم.
و نکات منفی این دولت را چه می دانید؟
من همواره این هوشیاری را داشتم (راستش اولین بار دارم به شما می گویم و جایی نگفته ام) چون این دولت مدبرانه عمل می کند این عمل مدبرانه می تواند یک سویه دیگری نیز داشته باشد؛ تدبیر دو رویه دارد یک رویه حکمت، اعتدال و آرامش است. هشیاری و زیرکی یک وجه مثبت و آرامش بخشی و یک وجه هشدار دهنده دارد بنابراین منتقد نیز باید با هوشیاری و منصفانه عمل کند و منتقد باید متناسب با شرایط موضع بگیرد که متاسفانه چنین امری را نمی بینم و چون وجه تدبیری دولت بیشتر شده وجه هشدار دهندگی آن نیز بیشتر شده است.
چهره سیاسی سال 93 از نظر دکتر عماد افروغ کیست؟
من به این چیزها عنایت نداشتم و بیشتر روی یک فکر و جریان تمایل دارم تا شخص.
سال 94 را چطور ارزیابی می کنید؟
دولت اگر حرفی می زند و ادعایی دارد مستند باشد اگر آمارها شاخص باشد هم دولت فعلی را زیر سوال می برد و هم ضربه ای به اهل انقلاب می زند. افرادی در بدنه دولت هستند که تحت هر شرایطی حاضرند مسوولیت بپذیرند مگر قرار نیست بین نظر و عمل ما انطباقی باشد، قرار نیست کسانی را که مدام چهره عوض می کنند را به مسوولیت گمارد این افراد چون نانشان در تملق است شروع به دادن آمارهای غلط می کنند من اصلا نمی فهمم تورم صفر یعنی چه.
امیدوارم دولت صداقت را فراموش نکند، بحث اعتماد مردم را به عنوان سرمایه اصلی بر آن اصرار ورزد، آرمان های انقلاب اسلامی؛ اخلاق، عدالت و آزادی فرامش نشود. من این دولت را دولتی نمی بینم که باید بیایم در صحنه و بر آن نقد جدی وارد کنم. به دولت قبلی نقدهای جدی وارد کردم ولی احساس می کنم وجه هشدار دهندگی ما را به هشیاری می کشاند.
در کل عملکرد دولت را در سال 94 مثبت یا منفی ارزیابی می کنید؟
من در عمل بحثم این بود که روند را اینگونه پیش ببرند. آن چیزی که در 93 باید اتفاق می افتاد نیافتاد. 93 بهترین فرصت برای اقتصاد درونزا بود. تحریم ها با وجه هشدار دهندگی می تواند محرک خوبی باشد. البته با شعار هیچ تغییری حاصل نمی شود. این همان وجه منفی هشدار دهندگی است که عرض کرده بودم. یک سال فرصت برای رشد در زمینه فرهنگ، اقتصاد مقاومتی و مدیریت جهادی از دست رفت، امیدارم سال 94 شاهد توجه جدی به این مقوله باشد، اگر به ظرفیت های آن توجه شود ما از اقتصاد نفتی خارج می شویم. دولت آقای روحانی اگر می خواهد دولت ماندگاری باشد باید وجه تدبیری را عملیاتی کند و فقط در حرف باقی نماند و برود به سمت اقتصاد مقاومتی.
چه نمره ای به دولت روحانی می دهید؟
هر معلمی با توجه به دیدگاه هایش نمره های متفاوتی برای هر درسی می دهد. البته من ترجیح می دهم به این سوال پاسخ ندهم.
حرف آخر:
از این آرامشی که با حسن تدبیر به وجود آمد نهایت استفاده شود خدای نکرده سوء استفاده نشود و حسن استفاده نیز آن است که به سمت تحقق آرمان های متعالی انقلاب اسلامی برویم و امیدوارم از اقتصاد یک محصولی خارج شویم تا موجب نشود هر کسی به خود اجازه دهد ما را به راحتی تحریم کند و مسئله ای که آن را به عنوان نقدی بر دولت می خواهم به آن بپردازم، مسئله یارانه هاست. با توجه به وضعیت کنونی ما که متکی به اقتصاد نفتی است و با توجه به تحریم ها پرداخت یارانه ها با کدام سیاسیت عدالت خواهی و اقتصادی منطبق است که همه از یارانه ها بهره مند می شوند. حتی وقتی مجلس پیشنهاد می دهد که به افراد متمول یارانه پرداخت نشود دولت گویی جرأت عمل در این زمینه ندارد و این پیشنهاد پذیرفته نمی شود نحوه پرداخت یارانه ها کماکان مثل دولت قبل دارد ادامه می یابد با حذف یارانه ثروتمندان فعالیت های تولیدی را می توانیم در کشور سامان دهیم و برخی نیازهای اساسی مردم را رفع کنیم.