تدوین برنامه عمل حفاظت و مدیریت گونه های جانوری در معرض تهدید

به گزارش گروه محیط زیست برنا، علی تیموری با اشاره به اینکه از میان هزار و 140 گونه جانوری مهره دار کشورمان ، بر اساس لیست سرخ IUCN ، حدود 76 گونه جانوری در معرض تهدید هستند، افزود: لازم است برای ارتقای وضعیت حفاظتی آنها تمهیدات خاصی اندیشیده شود تا همانند شیرایرانی و ببر خزری شاهد انقراض این گونه های ارزشمند نباشیم.

وی با بیان اینکه در سالهای گذشته این سازمان با همکاری دانشگاه تهران نسبت به تهیه شرح خدمات برنامه مدیریت 30 گونه جانوری که در اولویت می باشند اقدام کرده است، گفت:  از سال 93 تهیه و تدوین برنامه عمل حفاظت و مدیریت گونه های جانوری در معرض تهدید کشور را بطور ویژه در اولویت قرار داده تا با اجرای این برنامه ها بتوان گامی مهم و کارساز در جهت ارتقای وضعیت حفاظتی این گونه ها برداشت .

تیموری  تصریح کرد: در طی سال جاری و همچنین طول دوره برنامه پنجساله ششم توسعه حداقل تهیه و تدوین برنامه عمل 30 گونه جانوری و اجرای برنامه عمل 15 گونه جانوری شاخص و حائز اهمیت در دستور کار دفتر تنوع زیستی و حیات وحش قراردارد.

مدیر کل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه برنامه عمل  پلنگ ایرانی در حال تدوین است، گفت: این سازمان در حدود 2 سال گذشته  با همکاری مؤسسه تخصصی مطالعات پلنگ آسیایی اقدام به برگزاری کارگاههای آموزشی - مهارتی پلنگ ایرانی به صورت منطقه ای برای کارشناسان مرتبط در ادارات کل حفاظت محیط زیست 31 استان و همچنین  افراد تأثیر گذار در جوامع محلی کرده است.

تیموری با تاکید بر اینکه ماهیت این دوره ها و اهداف برگزاری از آنها انجام امور حفاظتی است، افزود:  به دلیل وسعت کشور ایران و پراکنش وسیع گونه پلنگ و دخالت فاکتورهای متعدد در حفاظت از این جانور لذا تعیین مفاد و مباحث آموزشی برای برگزاری این کارگاهها ، بر اساس نیاز سنجیهای صورت گرفته و تشخیص اولویت ها برای جلوگیری از بروز تلفات در جمعیت پلنگ و حفاظت از گونه بوده است.

وی تصریح کرد: در این دوره ها تمامی کارشناسان مربوطه با همکاری برخی افراد علاقمند ،اشخاص صاحب تجربه و تأثیر گذار از طریق به اشتراک گذاشتن اطلاعات و تبادل آنها و راهبری توسط اساتید و تسهیلگران مؤسسه تخصصی پلنگ آسیایی ضمن فراگیری نکات کلیدی علمی ، به انجام کار گروهی در ابعاد ملی شدند و توانستند در یک اقدام کم سابقه و شاید بی سابقه  و پس از گذراندن مدت نزدیک به سه سال نسبت به تهیه چارچوب اصلی برنامه عمل ملی حفاظت از پلنگ در بهمن ماه 93 اقدام کنند.

تیموری با اعلام اینکه بر اساس آمار 10 سال گذشته ، حدود 50 درصد از عوامل مرگ و میر پلنگ ناشی از شکار و طعمه های مسموم بوده است، افزود:  حدود 13 درصد از مرگ و میر ها  مربوط به تلفات جاده ای ، 4 درصد ناشی از بیماریها، 2 درصد نامشخص و مابقی مربوط به عواملی نظیر مرگ طبیعی از جمله درگیریهای درون گونه ای وجاری شدن سیل است.

وی درخصوص 6 مورد تلفات در جمعیت پلنگ در فروردین ماه سال جاری گفت: با بررسیهای به عمل آمده ، دلایل وقوع این تلفات نیز همان موارد مشابه قبلی است که برای کاهش یا  بین بردن آن راهی به جز اجرای برنامه عمل جامع حفاظت از پلنگ ندارد.

مدیر کل حفاظت و مدیریت شکار و صید در خصوص اقدامات انجام شده برای کاهش تلفات ناشی از عوامل انسانی، گفت: پرداخت  به موقع خسارات ناشی از حمله پلنگ به دامهای اهلی در دستور کار قرار گرفته است که  در صورت ارائه گزارشات ادارات کل حفاظت محیط زیست استانی ، موضوع پرداخت خسارت پس از بررسی دفاتر تخصصی و از طریق دفتر حقوقی به صورت موردی قابل انجام است.

وی با بیان اینکه در نظر است از طریق صندوق ملی محیط زیست ساز وکار پرداخت خسارت ناشی از حمله حیوانات وحشی به دامهای اهلی به شیوه مناسبی تعریف گردد افزود، موضوع پرداخت خسارت ناشی از گونه های جانوری شاخص در اسرع وقت و با صرف حداقل زمان بعمل آید.

مدیر کل حفاظت و مدیریت شکار و صید در ادامه به مرگ و میر پلنگ ناشی از تصادفات جاده ای اشاره کرد و گفت: در این رابطه طی نامه ای  از طریق ریاست  سازمان حفاظت محیط زیست به وزیرکشور درخواست شد که نمایندگان ادارات کل حفاظت محیط زیست استانها در جلسات شورای ترافیک و ایمنی استانی حضور فعال داشته باشند و این موضوع در تعدادی از استانها بانجام رسیده و در سایر استانها در حال پیگیری و انجام است.

تیموری از برگزاری جلسات مربوط به کارگروه حوادث جاده ای با حضور نماینده وزارت راه برای تعیین نقاط حادثه خیز مربوط به تلفات جاده ای حیات وحش خبر داد و گفت: نقاط حادثه خیز به وزارت راه و شهر سازی برای انجام تمهیدات لازم در نقاط مورد نظر برای پیشگیری از وقوع حوادث جاده ای حیات وحش اعلام شده است.

وی خاطر نشان کرد:تدوین استانداردهای طراحی شبکه زیستگاههای حیات وحش برای استفاده در طرح های آمایش سرزمین ، ارزیابی توسعه و کاهش و کنترل تصادفات جاده ای حیات وحش در استان گلستان در حال انجام است.

تیموری از تهیه نقاط حادثه خیز تلفات جاده ای حیات وحش و تدوین استانداردها برای علائم و تابلوهای هشدار جاده ای و احداث زیر گذر یا روگذر برای عبور حیات وحش در استان سمنان و یزد خبر داد و گفت: این نقاط حادثه خیز به وزرات راه و شهرسازی اعلام شده است.

وی همچنین از تشکیل شبکه پلنگ از طریق ایجاد پورتال تخصصی پلنگ ایرانی خبر داد و گفت: این شبکه به منظور ثبت منسجم و قابل دسترس و مدیریت اطلاعات مربوط به پلنگ تشکیل شده است ودر حال حاضر حدود 1200 عضو دارد.

تیموری تصریح کرد: آمار از نقاط مشاهدات و حضور پلنگ و نقشه پراکنش گونه در کشور و همچنین تلفات این گونه از سال 1386 تا فروردین 1394 با تشخیص علل تلفاتتهیه شده است.

مدیر کل دفتر مدیریت و حفاظت از شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست از مشخص نمودن یکی از نقاط بسیار حساس در کشور در مهاجرت جمعیت نواحی شمال به مرکز ،جنوب و غرب کشور خبر داد و اظهار داشت: کلیات موضوع افزایش میزان ضرروزیان متعلقه به گونه پلنگ ایرانی از 5 میلیون تومان به 80 میلیون تومان به انجام رسیده و پیگیری اجرای آن در دستور کار این سازمان قرار دارد.