۷۵۷ میلیون بزرگسال در دنیا بی‌سواد هستند/ حساسیت های فرهنگی ترویج کنیم

استر کیش لاروش امروز در کارگاه رسانه‌ای میراث ناملموس که در عمارت کوشک برگزار شد، اظهار داشت: بسیار خرسند و مفتخرم که در مراسم امروز به مناسبت روز جهانی سوادآموزی حضور دارم. در ابتدا از دکتر پرمون و همکارانشان در مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی برای برگزاری این مراسم و دعوت از اینجانب تشکر می‌کنم.

وی ادامه داد: همه ساله در روز 8 سپتامبر (17 شهریور) ما پرچم سوادآموزی را به عنوان یکی از حقوق انسانی، یک نیروی ارتقاء دهنده عزت و کرامت و همچنین پایه و اساس جوامع منسجم و توسعه پایدار، افراشته می‌کنیم. موضوع امسال این روز جهانی «سوادآموزی و جوامع پایدار» است. لذا بزرگداشت روز جهانی سوادآموزی امسال به بررسی پیوندها و هم‌افزایی‌های مهم بین سواد و اهداف آتی توسعه پایدار اختصاص خواهد داشت، اهدافی که قرار است طی هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سپتامبر 2015 به تصویب برسند.

مدیر و نماینده یونسکو در تهران تأکید کرد: ترویج سواد و سوادآموزی باید به مهمترین عنصر این سلسله اهداف جدید قرار داده شود. سوادآموزی با توانمند کردن فرد فرد زنان و مردان، به پیشبرد اهداف توسعه در کلیه زمینه‌ها از جمله مراقبت بهداشتی، امنیت غذایی، ریشه‌کنی فقر و ایجاد مشاغل مناسب کمک خواهد نمود.

لاروش افزود: همانطور که می‌دانید یونسکو کارگزاری راهبر سازمان ملل متحد در زمینه آموزش است و این سازمان از آغاز تأسیس در سال 1946 تاکنون در حیطه تلاش‌های بین‌المللی سوادآموزی همواره پیشرو بوده است.

وی با بیان اینکه از دیدگاه یونسکو سواد یک حق انسانی، اساس یادگیری مادام‌العمر و همانند فرهنگ، یک نیروی محرک مهم برای توسعه پایدار است، گفت: سواد موجب توانمندی افراد، خانواده‌ها و جوامع شده و کیفیت زندگی ایشان را بهبود می‌بخشد.

مدیر و نماینده یونسکو در تهران اظهار داشت: مهارت‌های سوادآموزی پیش‌شرط و لازمه یادگیری طیف گسترده‌تری از دانش‌ها، مهارت‌ها، رفتارها و ارزش‌های لازم برای ایجاد جوامع پایدار هستند.

لاروش ادامه داد: لذا رویکرد یونسکو حمایت از ترویج سواد و محیط‌های سوادآموزی به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از یادگیری مادام‌العمر و توجه مستمر به سوادآموزی در برنامه‌های ملی و بین‌المللی است.

به گفته وی، یونسکو از طریق برنامه‌های جهانی سوادآموزی، جلب حمایت و ایجاد پایگاه‌های دانش در این زمینه با کشورها و شرکای کاری برای تحقق هدف جهانی با سواد برای همه تلاش می‌کند.

مدیر و نماینده یونسکو در تهران تصریح کرد: میراث فرهنگی ناملموس نقش مهمی در این فرآیند ایفا می‌کند. فرهنگ، رویه‌های سوادآموزی را شکل می‌دهد و توسط آنها شکل می‌گیرد. لذا توجه به فهم چگونگی کاربرد زبان و سواد توسط انسان برای درک و تغییر جهان پیرامون بسیار مهم است. یونسکو به چگونگی روش‌های فراگیری مهارت‌های سوادی شامل خواندن، نوشتن، سخن گفتن و استفاده از تصاویر توسط کودکان، نوجوانان و جوانان علاقمند بوده و با آموزگاران برای ایجاد محیط‌های آموزشی حامی سوادآموزی برای همه کودکان که جنبه‌های فرهنگی را در نظر می‌گیرند همکاری می‌کند.

لاروش تأکید کرد: در واقع از سال 2000 میلادی تاکنون پیشرفت‌های مهمی نیز در پیشبرد سوادآموزی در سطح جهان حاصل شده است. هر چند که چالش‌هایی اساسی نیز همچنان باقی مانده‌اند.

به گفته وی، امروزه 757 میلیون بزرگسال در سراسر جهان هنوز از ابتدایی‌ترین مهارت‌های سوادی محروم هستند که دو سوم این تعداد را زنان تشکیل می‌دهد. آمار جهانی کودکان و بزرگسالان ترک‌تحصیل کرده رقم 124 میلیون را نشان می‌دهد که رو به افزونی است، در حالی که 250 میلیون کودک در سن مدرسه ابتدایی حتی در مدرسه نیز قادر به کسب مهارت‌های ابتدایی سوادآموزی نیستند.

مدیر و نماینده یونسکو در تهران تصریح کرد: منطقه آسیا و اقیانوسیه همچنان جایگاه اکثریت جمعیت بزرگسالان بی‌سواد جهان است و بیش از نیمی از بزرگسالان بی‌سواد جهان در جنوب و غرب آسیا به سر می‌برند. به علاوه، 70 درصد بزرگسالان بی‌سواد آسیا زنان هستند. این فاصله جنسیتی در کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان و بنگلادش حتی بیشتر است. بی‌سوادی مانعی جدی در دستیابی به بهبود کیفیت زندگی است و می‌تواند موجب ایجاد محرومیت اجتماعی و تحریک خشونت و افراطی‌گری گردد.

لاروش افزود: لذا باید مانع ادامه این وضعیت شد، چرا که سوادآموزی برای دستیابی به هدف توسعه پایدار پیشنهاد شده برای ارتقای «آموزش کیفی فراگیر و یادگیری مادام‌العمر برای همه» نقشی اساسی ایفا می‌کند.

وی گفت: در تلاش برای پیشبرد برنامه‌های سوادآموزی، پرسش‌هایی هست که باید برای خود مطرح نماییم؛ چگونه کودکان و بزرگسالان از زبان برای یادگیری و تعامل با دیگران استفاده می‌کنند؟چگونه کودکان خواندن و نوشتن را می‌‌آموزند؟چگونه دانش‌آموزان از سوادآموزی برای یادگیری در شرایط خارج از مدرسه استفاده می‌کنند؟چگونه رویه‌های سوادآموزی زبان توسط فرهنگ شکل داده می‌شوند؟چگونه فناوری‌های نوین بر استفاده و فراگیری سواد تأثیر می‌گذارند؟ چگونه مدرسین می‌توانند از فناوری‌های نوین در یادگیری دانش‌آموزان و آموزگاران استفاده کنند؟روش‌های بازآموزی در نظر گیرنده ابعاد فرهنگی کدام هستند؟آموزگاران و دانش‌آموزان از یادگیری و آموزش سواد چه می‌فهمند و راجع به آن چگونه فکر می‌کنند؟چرا اغلب تقاضا برای سوادآموزی در میان مردم بی‌سواد کم است؟و چگونه سوادآموزی در میان زنان و دختران محروم جامعه را با در نظر گرفتن حساسیت‌های فرهنگی ترویج کنیم؟

مدیر و نماینده یونسکو در تهران ادامه داد: ملاحظه می‌کنید که درک فرهنگ‌های محلی و میراث فرهنگی ناملموس جوامع، عنصری بسیار مهم در طراحی و اجرای برنامه‌های مؤثر سوادآموزی است.

لاروش در خاتمه گفت: برای اینجانب بسیار مایه خرسندی است که مرکز مطالعات منطقه‌ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در این روز جهانی سوادآموزی به برگزاری این کارگاه یک روزه درباره نقش رسانه‌ها در افزایش آگاهی عمومی در زمینه میراث فرهنگی ناملموس اقدام کرده  است. رسانه‌ها نقش بسیار مهمی نه تنها در ترویج سوادآموزی بلکه ترویج و حفظ میراث فرهنگی ناملموس ایفا می کنند.