به گزارش گروه جوان و جامعه خبرگزاری برنا در یادداشت شهیندخت مولاوردی آمده است:
امروز به تماشای فیلم مستند «سپیدهدمی که بوی لیمو میداد» به کارگردانی آزاده بیزارگیتی نشستیم، روایتی از زندگی ۵ زن که در بمباران شیمیایی سردشت در سال ۱۳۶۶ مصدوم شدهاند. این تراژدی انسانی بزرگترین بمباران شیمیایی جهان بعد از جنگ جهانی اول به شمار میآید.
فیلم با جملهای از یانیس ریتسوس آغاز میشود: «با این همه، ما به این جهان نیامدهایم که آسان بمیریم، آن هم در سپیدهدمی که بوی لیمو میآید…»، ضمن آنکه این اشاره به بوی لیموی سلاح شیمیایی مورد استعمال نیروهای عراقی هم دارد که تمام هستی آنها را بر باد داده است. درد و رنجی که پایانی ندارد و نسلهای بعدی هم وارث آن خواهند بود.
نزدیک سی سال از آن زمان میگذرد، اما داغ آن هنوز تازه است. در کنار من یکی از مصدومان شیمیایی نشسته بود که آینده و رویاها و آرزوها و یازده نفر از بستگان نزدیک خود را یک جا و در یک چشم به هم زدنی در این فاجعه از دست داده است. در طول اکران فیلم سرفههای پیدرپی امانش را بریده بود.
با وجود پایان جنگ، فیلم روایت جنگ روزانه و بی وقفهای است که این زنان در گوشه خانههایشان و در سکوت با آن دست و پنجه نرم میکنند. آزاده با انتخاب قالب مستند برای این فیلم و به تصویر کشیدن زندگی عادی و روزمره مصدومان حس و حال واقعی را به بیننده منتقل میکند.
»قربانیان جنگ شایستهترین کسانی هستند که میتوانند راویان قابل اطمینان واقعیتهای خشن جنگ و سفیران صلح باشند. چشمان سوخته و سرفههای بیامان آنان رساتر از هر سخنی گویای رنجشان است«.