جیرانی: معتقد به تولید محصول مشترک نیستم/ فراستی: سینمای جشنواره ای؛ محصول ۳۳ ساله سینمای جمهوری اسلامی

به گزارش خبرگزاری برنا، قسمت تازه برنامه سینمایی «هفت» شب گذشته 31 اردیبهشت ماه با موضوع «سینمای جشنواره ای» روی آنتن زنده شبکه سه سیما رفت.

افخمی: جشنواره کن به نفع همجنس بازان تغییر سیاست داده است

بهروز افخمی در ابتدای برنامه «هفت» بیان داشت: جشنواره فیلم کن در جریان است و اصغر فرهادی نیز با فیلم «فروشنده» که فیلم خوبی نیز هست، در آن حضور دارد. فرهادی بار قبل با فیلم «گذشته» در کن نامزد نخل طلا شد، اما آن زمان جایزه را به یک فیلم کم ارزش و هرزه نگاری دادند.

وی ادامه داد: جشنواره کن در سال های اخیر تغییر سیاست داده و مسیر خود را عوض کرده است و می خواهند برای رسمیت بخشیدن به برخی از اقلیت ها وهمجنس بازان از مرد و زن، به آنها جایزه بدهند. در حالی که به نظر من در آن سال فیلم فرهادی باید بهترین فیلم کن می شد.

سردبیر برنامه «هفت» ادامه داد: اینکه از حقوق چنین کسانی حمایت شود فعلا برای من مسئله نیست. آنچه امروز برای من و برنامه «هفت» ارزش است این است که فیلم ها براساس ارزش فیلمسازی شان جایزه داده شود. و جشنواره کن در 10 سال اخیر نشان داده که این چنین نیست. جشنواره زمانی ارزش پیدا می کند که به فیلم های خوب براساس ارزش های سینمایی جایزه دهد نه به فیلم هایی که مطابق با سیاست های خاص خود باشد.

جشنواره برلین سیاسی است

افخمی خاطرنشان کرد: هیچ آدم آگاهی نمی تواند مخالفت کند که در 10-15 سال اخیر سیاست جشنواره کن به سمت فیلم های خلاف اخلاق رفته است. همانطور که جشنواره برلین به سمت فیلم های سیاسی رفته و به فیلم های مخالف حکومت خود آوانس می دهد و آن نیز غلط است.

وی با بیان آنکه من هفته گذشته در همین خصوص مصاحبه ای کردم و تیتری از آن مصاحبه ساخته شد که "جشنواره کن برای دگرباش هاست" گفت: معلوم است که من این حرف را در نسبت سیاست متولیان برگزاری آنها بیان کردم و نه فیلمسازهای حاضر در آن. سیاست این جشنواره در جایزه دادن به این سمت است و عکسش را هم می توانیم درنظر بگیریم. مطمئن باشید اگر کسی فیلمی علیه همجنس بازی و این انحراف اخلاقی بسازد، نمی تواند وارد مسابقه شود.

حقیقتی که مدیران کن را ناراحت نکرد، اما برخی در داخل را ...

وی در واکنش به اخبار رسانه ها درباره گفته جنجالی خود در خصوص جشنواره کن گفت: طی هفته گذشته فحاشی های زیادی در فضای مجازی به من شد. برای من البته خنده دار بود. ولی از همه بامزه تر حرف های هوشنگ گلمکانی بود. او با انتشار عکس و تیتر روزنامه ای که من مصاحبه کرده بودم، نوشت: "ای بابا... این که از مسعود فراستی هم جلو افتاد!" اما من نمی فهمم که گفتن یک حقیقت که همه از جمله مسئولین جشنواره کن با این قضیه مشکلی ندارند، چطور ممکن است منجر بشود که کسی این حرف را بزند!

از تریبون تلویزیون نمی توان درباره جشنواره ها صحبت کرد

در ادامه برنامه فریدون جیرانی میهمان «هفت» شد. وی خطاب به افخمی درخصوص اظهارنظر او درخصوص جشنواره کن گفت: تو از تریبونی (تلویزیون) درباره جشنواره ها صحبت می کنی که هیچگاه نظر مثبتی درباره جشنواره ها نداشته و هیچگاه خبر مثبتی از موفقیت یک فیلم در جشنواره خارجی نداده است. لذا این حرف درست تو، دیده نمی شود. این حرف تو اگر در یک مجله ای زده می شد، شنیده می شد.

وی ادامه داد: حضور فیلم های ایرانی در جشنواره های خارجی همواره موافقان و مخالفان ایدئولوژیک فراوانی داشته است. دعواهای همیشگی ما را از تحلیل درست درباره جشنواره های خارجی بازداشته است. عده ای هر جایزه در هر جشنواره ای را بی نظیر می دانند و برخی هر جایزه ای را نفی می کنند. من معتقدم حضور در جشنواره های خارجی را باید تحلیل کرد.

جشنواره فیلم فجر بین کن و اسکار در نوسان است

این کارشناس سینما در پاسخ به افخمی درباره تغییر مسیر جشنواره های کن و برلین بیان داشت: تمام جشنواره ها تغییر کرده اند، حتی جشنواره فیلم فجر هم نسبت به گذشته تغییر کرده است. جشنواره فیلم فجر در تمام این سال ها به دلیل تغییر مدیریت ها و تغییر سیاست ها و جابجایی جناح ها روش و سبک مشخصی را نتوانسته داشته باشد.

جیرانی با طرح این سوال که ما باید مشخص کنیم جشنواره فجر شبیه به کدام جشنواره خارجی است، گفت: جشنواره فیلم فجر غیر از 10 سال اول که مدیریت ثابتی داشته دائم در بین جشن، اسکار، کن و ... در نوسان بوده است.

در ادامه افخمی بیان داست: اما جشنواره فجر نباید شبیه به هیچ جشنواره ای باشد. باید دید آیا اساسا برای سینمای خود به جشنواره لازم داریم و اگر لازم است باید چگونه باشد؟!

جشنواره فجر باید شبیه به اسکار شود

وی با بیان آنکه به زعم من نیز جشنواره فجر باید به سینمای بنده کمک کند، گفت: امروز در سینمای ایران بخشی وابسته و علاقمند به سینمای اروپا داریم که سینمای خرده پیرنگ است و سینمای اصلی و بدنه ما امروز از بین رفته است و خیلی ضعیف شده است. من معتقدم جشنواره فیلم فجر باید شبیه به جایزه اسکار شود و به جریان اصلی سینما بها و خط دهد.

معتقد به تولید محصول مشترک و خرید سینما در خارج از کشور نیستم

جیرانی در پاسخ به این سوال که به نظر شما امروز از طریق جشنواره های خارجی می توان سینمای ایران را تقویت کرد یا از طریق تولید محصول مشترک و نمایش فیلم برای مخاطبان خارجی، گفت: امروز محصول مشترک ساختن متاسفانه تابعی از جریانات سیاسی است. بنابراین وقتی مناسبات ما با کشورهای مختلف دچار مشکل است من بعید می دانم اصلا بتوانیم به سمتش برویم. محصول مشترک با هند هم محصول مشترک به معنای واقعی نیست.

وی ادامه داد: من معتقد به تولید محصول مشترک و خرید سینما در خارج از کشور نیستم. شما نمی توانید «بادیگارد» نشان دهید. مجبورید فیلمی شبیه «ابد و یک روز» اکران کنید. وقتی سینمای اروپایی کرایه می کنید، باید فیلم هایی باب طبع مخاطب اروپایی اکران کنید.

افخمی بیان داشت: «ابد و یک روز» در جشنواره های خارجی نمی تواند موفق باشد. اما اگر این فیلم برای مردم به نمایش درآید، می تواند موفقیت خود را تکرار کند. به نظر من اساسا فیلمسازهای آینده از ورک شاپ ها درنمی آیند. آنهایی خواهند بود که مردم را بشناسند و برای شناخت آنها به زندگی واقعی مردم رجوع می کنند.

واکنش جلیلی به اظهارات جیرانی

وحید جلیلی درخصوص اظهارات فریدون جیرانی در ابتدای برنامه «هفت» درخصوص موضع صداوسیما درباره سینمای جشنواره ای نیز گفت: جالب است ایشان حرف های خلاف واقع را به راحتی و با اعتماد به نفس کامل بیان کردند. تلویزیون همواره در موضع حمایت از حضور فیلم های ایران در جشنواره های جهانی بوده است. در همین شبکه مجاور ما (شبکه 4) مرد جشنواره پیمای سینمای ایران، آقای شجاع نوری برنامه ای را مدیریت می کند که به همین می پردازد.

سینمای جشنواره ای بیشترین مدافعین خود را در حاکمیت دارد

وی افزود: اتفاقا من حرفم این است که دقیقا برعکسش بوده است. در تلویزیون ما تمام مدافعان سینمای جشنواره ای آمدند و دهها ساعت دفاعیات خود را بیان کردند. سینمای جشنواره ای بیشترین مدافعین خود را در بدنه دولتی و حاکمیتی داشته است. و اگر دفاع حکومت و دولت را از آن بگیرید تمامش فرو می ریخته است. این خلاف واقع است که در تلویزیون ایران آزادی بیان نیست.

فراستی: سینمای جشنواره ای؛ محصول 33 ساله سینمای جمهوری اسلامی

در ادامه مسعود فراستی نیز بیان داشت: اساسا سینمای جمهوری اسلامی در این 33 سال یک جریان بیشتر نساخته است و آن سینمای جشنواره ای است. یعنی محصول سینمای جمهوری اسلامی سینمای جشنواره ای است نه سینمای دفاع مقدس.

جلیلی: جریان ظاهرالصلاح سینمای جنگ را به سمت تیپ برده است

جلیلی در ادامه و در نقد فیلم سینمایی «دلبری» گفت: من پس از تماشای این فیلم و ظلمی که احساس کردم در رسانه ها به آن شده است، تصمیم گرفتم برای دفاع از آن به «هفت» بیایم. به نظرم فرم و محتوا باهم نسبت دارند. برخی محتواها انقدر در سینمای ایران به فیلم تبدیل شده اند که برای ساخت مجدد آن پشتوانه بزرگی وجود دارد. اما درباره مضامینی مثل فیلم «دلبری» باید بپذیریم کارگردان در عین ساخت فیلم در حال تجربه نیز هست. و پشتوانه فرمی و محتوای زیادی در سینما ندارد. لذا به نظرم باید به این جنس فیلم ها آوانس داد.

وی افزود: ما امروز در سینمای جنگ خود جریانی داریم که بسیار ظاهرالصلاح است و حمایت خوبی هم می شود که می خواهد جنگ ما را به سمت تیپ ببرد. بجای آنکه تیپ را به شخصیت تبدیل کنند، در تیپ می مانند تا ژست بگیرند و مخاطب جذب کنند. اتفاقا «دلبری» یکی از ویژگی هایش این است که نشانه شناسی جنگ دفاع مقدس در آن مشهود است. نشان می دهد این جنگ با جنگ ویتنام و... متفاوت است.

اقلیت 20 درصدی سینما را تصرف کرده اند

این منتقد سینما ادامه داد: سینما امروز نه تنها رانت می گیرد، بلکه خود به دیگران رانت می دهد. امروز سینمای ایران به یک طبقه خاص اجتماعی رانت می دهد. طبقه مرفه و متوسط به بالا. یعنی اقلیت 20 درصدی امروز در سینمای ایران 80 درصد سلایق و سبک زندگی خود را در سینما حاکم کرده اند. چیزی که در فیلم «دلبری» اتفاق می افتد این است که دغدغه ها و مسائل آن 80 درصد واقعی را بیان می کند.

فراستی نیز بیان داشت: شخصیت جانباز در فیلم به خوبی شکل نگرفته است و این شخصیت می توانست با دیالوگ های هنگامه قاضیانی ساخته شود. باید توجه داشت هر فیلمنامه ای ابتدا محتوا نیست، موضوعی است که باید به محتوا تبدیل شود. راه تبدیل به محتوا، هم رسیدن به فرم است. در این فیلم فیلمنامه به شدت تلویزیونی اندیشیده شده است و جا داشت که در دکوپاژها و طراحی مکان دوربین و قاب ها تجدیدنظر شود. فیلم با بازی خوب هنگامه قاضیانی جلو می رود اما حرکت و زاویه دوربین ها به شدت شلخته و بدون فکر است.

افخمی نیز خاطرنشان کرد: اگر شما جرات نمی کردی این فیلم را نمی نوشتید، و نمی ساختید و این تهیه کننده پای این کار نمی آمد، عمرا بعدها کسی سراغ ساخت چنین موضوعی نمی رفت.

راست گفتار: منتقدان در ایران تاثیری بر مردم ندارند

در ادامه کاظم راست گفتار، کارگردان سینما در گفتگو با برنامه سینمایی «هفت» به اظهارنظر منتقدان درباره او و آثارش واکنش نشان داد و گفت: شما یک نقد در ایران به من نشان دهید که در فروش یک فیلم تاثیر منطقی داشته باشد.

وی ادامه داد: لذا این دعوا، دعوای بین خودمان است و مردم کاری با آن ندارند. البته سینمای در حال توسعه و رشد نیاز است تا میان کارگردان و منتقد آن کل بازی هایی وجود داشته باشد. جنس رابطه من با منتقدانم اغلب از همین جنس است.

راست گفتار با بیان آنکه مافیای روشنفکری منتقدان در ایران تصمیم می گیرد یک فیلم را از اساس بزند یا تمجید کند، گفت: به نظر من بهترین خدمتی که منتقدان می توانند به یک فیلم کنند این است که به یک کارگردان انگ بزنند که فیلم عامه پسند می سازد. چون سینما برای عامه است. آن چیزی که سینما را سینما می کند، مخاطب است. سینما نه فیلم است نه بازیگر. سینما مکانی ست تاریک با تعداد زیادی صندلی و یک پرده بزرگ برای تماشای همگانی یک فیلم.

این کارگردان با بیان آنکه وجه غالب سینمای ایران، سینمای تجربی و شخصی است، ادامه داد: فقط زمان جشنواره فیلم فجر که می شود ناگهان400-500  نفری منتقد را در ایام ده روزه آن واقعه در برج میلاد می بینیم، نمی دانیم در طول سال در کجا زندگی می کنند. انگار از سیاره دیگری یکهو می آیند و کارشان این است که چلو پلو بخورند و نقد کنند!

راست گفتار نهایتا با انتقاد از برخی فیلمسازان ضدمخاطب گفت: امروز فیلمسازهایی در ایران داریم که بسیار معتبراند اما جمع فروش همه فیلمهایشان معادل هزینه شام و نهار پرسنل آخرین فیلم شان نمی شود.

برنامه سینمایی «هفت» هر هفته جمعه شب ها با سردبیری، اجرا و تهیه کنندگی بهروز افخمی روی آنتن شبکه سه سیما می رود.