دقت‌های تفسیری وارد ترجمه قرآن نشوند

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، رضا بابایی در جلسه نقد و بررسی ترجمه قرآن غلامعلی حدادعادل که به همت انجمن قلم حوزه علمیه قم در ساختمان انجمن‌های علمی حوزه برگزار شده بود گفت: در ترجمه قرآن باید با مخاطب‌شناسی برخی از دقت‌های غیر لازم را کنار بگذاریم چون قرار است عموم مردم از ترجمه بهره ببرند نه فقط علما و افراد خاص.

این نویسنده و پژوهشگر قرآنی ادامه داد: بسیاری از بزرگان گذشته که بسی بیش از ما به ترجمه واژگان دقت داشتند ترجمه‌ای روان ارائه دادند تا برای همه مردم قابل فهم باشد.

وی افزود: دقت‌های ویژه در ترجمه واژگان باید در تفسیر بیان شوند نه ترجمه خود آیات.

بابایی با بیان اینکه نمره زبان فارسی در ترجمه‌ها بسیار ضعیف است گفت: اگر نمره ترجمه‌های فارسی از رمان‌ها و مقالات ورزشی 15 باشد نمره ترجمه قرآن زیر 10 است چون مترجمان از نقدهای ریزبینانه می‌ترسند و ناچار به رعایت نکات خاص تفسیری می‌شوند درحالی که نیاز به این کار نیست.

وی تاکید کرد: بهترین مترجمان قرآن غیر مسلمانان هستند چون آنها بدون پیش‌فرض خاصی نسبت به قرآن کار می‌کنند اما مترجمان مسلمان بر پایه دانسته‌های خود و تفسیرهای گوناگون پیش می‌روند.

همچنین یکی از نویسندگان و پژوهشگران قرآنی دیگر در این مراسم گفت: آقای حداد عادل در همه آیات قرآن واژه جهل را به معنای نادانی ترجمه کرده است درحالی که این کار نادرست است چون جهل گاهی در مقابل دانش، گاهی در برابر عقل و گاهی در برابر حلم و مهربانی به کار می‌رود.

محمد اسفندیاری افزود: قرآن هر سه معنای جهل را به کار برده است پس مترجم نباید همواره این واژه را به معنای نادان به کار ببرد.

وی بیان کرد: نابخردی، تندخویی و عقل‌گریزی از معناهای جهل هستند و دانش‌نامه جهان اسلام نیز این نکته را تایید کرده است.

این نویسنده و پژوهشگر قرآنی با تاکید بر لزوم بهره‌گیری از واژگان فارسی در ترجمه ابراز کرد: در ترجمه آقای حداد عادل واژگانی همچون «یعقلون» تعقل می‌کنند ترجمه شده درحالی که این واژه با خود آیه تفاوتی ندارد و فارسی نیست.

وی با بیان اینکه تاکید قرآن بر عربی بودن خود به معنای فصیح و روشن بودنش است گفت: هنگامی که خود قرآن عربی است چه معنایی دارد که خدا در چندین آیه بگوید این کتاب عربی است؟ اینجاست که می‌فهمیم منظور از واژه عربی در قرآن زبان عربی نیست بلکه فصیح و روشن بودن است.

نویسنده و پژوهشگر قرآنی دیگری در این جلسه گفت: قرآن را می‌توان به پنج گونه ترجمه کرد، تحت‌اللفظی، تفسیری، تطبیقی، مضمونی و منظوم از مدل‌های گوناگون ترجمه قرآن هستند و هنر مترجم در ترجمه تطبیقی نمایان می‌شود که ترجمه آقای حداد عادل از این شکل است.

محمدعلی کوشا با بیان اینکه زبان روز و معیار باید در ترجمه رعایت شود ابراز کرد: برخی از نکات خاص در این زمینه اگر رعایت نشوند از نگاه فن تطبیقی با مشکل رو به رو می‌شویم.

وی با اشاره به اهمیت ویرایش ترجمه‌های قرآن توسط ویراستاران مسلط به قرآن تصریح کرد: ترجمه‌های قرآن باید پیش از انتشار به درست ویراستارانی سپرده شوند که تسلط علمی و ادبی کامل بر قرآن داشته باشند ولی متاسفانه چنین مترجمانی در کشور از تعداد انگشتان یک دست نیز کمتر هستند.

همچنین یکی از کارشناسان قرآنی در این مراسم طی سخنانی گفت: ترجمه حدادعادل یک ترجمه ممتاز است و نکات برجسته‌ای دارد.

حسین علیزاده افزود: آقای حدادعادل تلاش زیادی کرده که ترجمه‌ای شیوا و روان ارائه کند در نتیجه ترجمه وی برای جوانان قابل استفاده است.

یکی از مترجمان کتاب‌های حوزوی نیز در این مراسم گفت: بنده واقعا از ترجمه حدادعادل لذت بردم چون هیچگونه افراط و تفریطی در آن دیده نمی‌شود.

حجت‌الاسلام و المسلمین علی شیروانی افزود: این ترجمه کاملا مفهومی است و معنای مورد نظر آیات را به خوبی منتقل کرده است.