کدخدایی به علت موضع پایداری رای آورد/ روحانی گزینه مطرح اصلاح‌طلبان است/ بهتر است آقای لاریجانی را جزئی از لیست امید بدانیم/ مامور رسیدگی به پرونده بورسیه ها را بورسیه کرده بودند

بعد از گذشت چند ماه عملکرد فراکسیون امید را چگونه ارزیابی می کنید؟

مجلس بعد از افتتاحیه خیلی سریع کار خود را آغاز می کند و شعب تشکیل می شود و کمیسیون ها شکل می گیرند، لذا فرصت برای اینکه فراکسیون امید ساختار و سازمانی مشخص برای خود تعریف کند نبود و چند ماهی طول کشید تا فراکسیون جایگاه خود را پیدا کند و این درحالی است که هیچ فراکسیونی در مجلس هنوز هم نتوانسته شاکله یک فراکسیون را داشته باشد.

یعنی فراکسیون ولایت را هم دارای شاکله فراکسیون نمی دانید؟

هیئت رئیسه فراکسیون را چه کسانی تشکیل می دهند؟! اساسنامه اش کجاست؟! این فراکسیون تنها یک عملکرد  داشته است آن هم مربوط به انتخابات هیئت رئیسه بود و این عملکرد نیز به خاطر ارتباط هایی بود که از گذشته داشته اند؛ درواقع آنها اکثرا از نمایندگانی بودند که پیش از این نیز در مجلس حضور داشتند و با ساز و کار آن آشنا بودند در حالی که دیگر بسیاری از نمایندگان برای اولین بار تجربه حضور در مجلس را داشتند و طبیعتا نمی توانستند مانند نمایندگان با سابقه ارتباط بگیرند و لذا امری معمول است و باید زمان داد تا این نمایندگان با امور مجلس آشنا شوند.

در ماجرای هیئت رئیسه انتظارات بالایی وجود داشت اما با وجود همه محدودیت ها ظرف کمتر از یک هفته تغییراتی در هیئت رئیسه به وجود آمد و امید، نتیجه گرفت. به هر صورت کسب دو نائب رئیسی مسئله ای نبود که بدون کار فراکسیونی قابل انجام شدن باشد.

در جریان کمیسیون ها و انتخابات هیئت رئیسه آن ما 5 نفررا توانستیم در مجموع داشته باشیم اما باز باید تاکید کرد که نوع ارتباط نمایندگان بسیار مهم است، بخشی از قدرت رای گیری عادی است و شما هر کجا بروید نمایندگان دولتی با هم ارتباط دارند اما با این ارتباط ها، کسانی که تازه وارد مجلس شدند آشنا نبودند البته بخشی از این ارتباط ها متعارف است بخشی غیرمتعارف و غیراخلاقی است و بعضی هم سیاسی است.

بعد از تعطیلات فراکسیون امید تکان های محسوسی می خورد

*در جریان انتخابات هیئت رئیسه کمیسیون ها اصلاح طلبان نتوانستند کرسی های مهم را به دست بیاورند این موضوع نتیجه عملکرد فراکسیون بود یا دخالت هایی که از سوی بیرون و هیئت رئیسه انجام شد؟

عوامل متعددی وجود داشت  که هر کدام تأثیرخود را گذاشته اند، بخشی به خود هیئت رییسه برمی گردد برای مثال برخی از افراد هیئت رئیسه عملکردشان بیش از آنکه در جهت منافع فراکسیون باشد بیشتر فردی بود ، بخشی هم به دلیل خلف وعده هایی بود که صورت گرفت و البته در این میان عوامل بیرونی و دخالت هایی که انجام شد هم نقش داشتند و در مجموع مشکلاتی را به وجود آورد ولی با درنظر گرفتن همه نقاط ضعف و قوت روز به روز وضعیت و عملکرد فراکسیون رضایت بخش بود و روز به روز هم بهتر می شود، نمونه بارز  آن انتخاب اعضای ناظر بر شوراهای مختلف که به طور قاطع می توان گفت 90 درصد اعضای شورا از فراکسیون امید هستند و این نشان می دهد ما داریم راه های مجلس را یاد می گیریم.

در شرایطی که  ما حتی هنوز به درستی کار کردن با مانیتورهای مجلس را یاد نگرفته ایم این انتظار زیادی بود که از همان ابتدا کاملا آگاه به پیچ و خم های مجلس رفتار کنیم. ما روز به روز بهتر شدیم خود فراکسیون نیز شورای مرکزی اش تشکیل شد اگر زودتر شکل می گرفت خیلی جلو  می افتادیم. حالا شورای مرکزی شکل گرفته رییس آن انتخاب شده کمیته های تخصصی در حال شکل گیری است و ما انتظار داریم بعد از تعطیلات تکان خیلی محسوسی بخوریم و آن مطالبات اجتماعی مردم از فراکسیون ها را بتوانیم انشاالله پاسخ دهیم .

*رقابت‌ها و اختلافات، درون خانوادگی بود

*قبل از انتخاب هییت رییسه کمیسون ها، تماس هایی برقرار می شود و به دنبال آن یک سری تغییرات ایجاد می شود چرا این اتفاق ها افتاد؟

 ما باید بپذیریم که فضای مجلس چنین بافتی  دارد البته برای ما این موضوع غیرعادی بود اما بعد عادت کردیم. درواقع همواره هیئت رئیسه و عوامل بیرونی اثرگذاری‌هایی داشته اند و در حالی که این موضوع برای ما غیرعادی و غیر معمول بوده اما گویا به طور کلی این تاثیرگذاری ها همواره وجود داشته. در کمیسیون آموزش برخی افراد مانند آقای مطهری به خواست خود از کمیسیون رفتند که من هنوز علی رغم علاقه ای که به ایشان دارم اما این انتقاد را نیز نسبت به او مطرح کرده ام و یا خانم سلحشوری که حذف شدند و البته آقای فتحی با شرط قرار گرفتن یک فرد از فراکسیون امید پذیرفتند از کمیسیون آموزش بروند که این شرط نیز محقق نشد و مستقیما یک فرد مخالف جایگزینشون شد و توازن یک مقدار به هم خورد.

چرا عارف برای مرکز پژوهش ها انتخاب نشد ؟

انتظار می رفت این یک کار انجام شود ولی به طور رسمی پیشنهادی به ایشان نشد که بعد تصمیم بگیرد این کار را انجام بدهند یا خیر. البته من ترجیح می دهم آن قضایا را تمام شده تلقی کنیم و بجای پرداختن به گذشته به آینده فکر کنیم. شاید بهتر باشد همچنان آقای لاریجانی را جزئی از افراد لیست امید بدانیم و از  اتفاق هایی که افتاد چشم پوشی کنیم. لازم می دانم در مسیر تنش زدایی گام برداریم و به اتفاقات دامن نزنیم تا دچار فرسایش نشویم بنابراین باید آنچه تا کنون رخ داد را رقابت های درون خانوادگی تلقی کنیم تا بتوانیم بهتر در جهت منافع و معیشت و مشکلات مردم گام برداریم  و آرام تر به وضعیت جامعه رسیدگی کنیم.

*برخی به دلیل ترس از رد صلاحیت راه خود را از فراکسیون جدا کردند

فراکسیون اعتدال اعلام موجودیت کرده، نظر شما در مورد این فراکسیون چیست و چقدر احتمال دارد موجب ریزش در فراکسیون امید و ولایت شود؟

در مجلس اگر گرایش های متفاوتی دارد باید هر گرایش یک فراکسیون داشته باشد البته این موضوع می تواند به صورت یک فراکسیون فرعی هم نمود پیدا کند و در فراکسیون امید هم می توانست این اتفاق رخ دهد اما در مجموع به دلایل مختلفی این دوستان بهتر دیدند که راه خود را جدا کنند. باید توجه داشت تشکیل این فراکسیون ها موجب شفاف شدن اعضا می شود و حداقل تکلیف خود را می دانند و در دوره بعدی می توانند راحت تر گرایش خود را نشان دهند. البته بعضی ها هم به من می گفتند که بعضی از  افراد از تأیید صلاحیت خود می ترسند و به همین خاطر نه در ولایت و نه در امید نمی خواهند حضور داشته باشند و دنبال یک جایی برای میانه هستند، من البته برایم خیلی غیرقابل قبول است که عضویت در فراکسیونی را بخواهند مبنای رد صلاحیت قرار دهند و این ترس، موهوم  و کمی هم بهانه است. به هر صورت افراد آزاد هستند که فراکسیون خود را تشکیل دهند این آزادی حقوقی است و هرچند از نظر اخلاقی وقتی کسی عضویت یک فراکسیون را به عهده می گیرد نسبت به آن مسوولیت دارد و از نظر سیاسی و اخلاقی باید به آن پابندند.

*قانون اصلاح انتخابات و اصلاح احراز صلاحیت ها کلید خورده است

چه اتفاقی رخ داد عباسعلی کدخدایی، فردی که در مجلس تمام اصولگرا نتوانست رای لازم را کسب کند در مجلس دهم با تعداد اصلاح طلب قابل توجه رای قاطع کسب می کند؟

 یکی از بحث هایی که در میان نمایندگان مطرح بود و همان را علت اصلی رای آوردن کدخدایی می توان محسوب کرد موضع موافق نبودن پایداری با کدخدایی بود، مضاف بر آنکه برخلاف تصورات عموم عملکرد آقای کدخدایی به ویژه در جریان پیگیری رد صلاحیت ها مثبت بود و نمونه هایی در این زمینه وجود داشت و ما طی جلساتی که با هر پنج نفر در فراکسیون داشتیم و نظرات آنها را شنیدیم از طریق رای گیری به این نتیجه رسیدیم که کدخدایی می تواند گزینه مثبتی باشد مضاف بر آنکه در میان این 5 نفر تنها دو نفر بودند که برنامه داشتند یکی آقای کدخدایی بود و دیگری آقای صادقی

چه برنامه هایی مطرح کرد که موجب شد تا اعتماد اصلاح طلبان جلب شود؟

او در اولین گام پذیرفت نظام انتخاباتی ما دارای ایراد و اشکال است و نیاز به اصلاحات دارد لذا این موضوع می تواند نقطه شروع و بحثی باشد که بپذیرند انتخابات و جریان احراز صلاحیت ها دارای مشکل است و نیاز به اصلاح دارد.

یعنی برای احراز صلاحیتها برنامه ارائه کردند؟

فرایند احراز صلاحیت ها در قانون و در رویه عملی اشکال دارد و این فرایند نیاز به اصلاح دارد که لازم است با گفت و گو این موارد و اشکالات مرتفع شود. لذا این نقص را پذیرفتند و در جلساتی که بعد از انتخاب کدخدایی با وی داشتیم شروع کردیم به بررسی راهکارها برای اصلاح قانون در اصلاح قانون مشخصا سوالی که از ایشان پرسیده شد موضوع نقش احزاب در انتخابات بود  و این موضوع که یکی از حلقه های مفقوده قانون انتخابات، احزاب است، ایشان این موضوع را پذیرفت و دیدگاه های قابل قبوالی را ارائه کرد مضاف بر آنکه تعهد به تعامل در راستای اصلاح قانون انتخابات داد. من انتخاب کدخدایی را به فال نیک می گیرم چراکه قدرت چانه زنی مارا افزایش داد

بر این اساس قانون احراز صلاحیت ها کلید خورده است؟

بله ما در حال بررسی این موضوع هستیم.

شما گفتید فراکسیون امید از این به بعد باید نگاه به آینده داشته باشد از آنجای که شعار تغییر مهمترین شعار لیست امید بود در این راستا چه طرح و برنامه هایی دارید ؟

من بار دیگر تاکید می کنم آنچه بیان می کنم دیدگاه شخصی خودم است و در مقام سخنگو فراکسیون نیست و حتی برخی صحبت ها مبنی بر این نیست که ما در فراکسیون در مورد آن صحبت کرده باشیم. درمورد سوال باید بگویم که یک برنامه ای فراکسیون امید طراحی کرده که باید این برنامه عملیاتی شود این برنامه شامل دو قسمت مهم است یکی بخش قانونگذاری و دیگری بخش نظرات است. در بخش قانونگذاری ما به یک اشباع رسیدیم و قانون های زیادی داریم و مشکل ما در برخی موارد نداشتن قانون نیست هرچند می تواند خلا قانون باشد اما عمده اشکال در اجرا است، به نظر می رسد مشکل امروز ما بحث نظارت باشدکه اهرم هایی برای نظارت در اختیار داریم مانند دیوان محاسبات که مهمترین آن است و در گام بعدی کمیسیون اصل 90 بنابراین لازم است بعد نظارتی خود را با توسل به این اهرم ها تقویت کنیم. در این برنامه جامع انتخاباتی اصلاح طلبان، که در پنج حوزه است و در کمیته هفت گانه شکل می گیرد، یک تقسیم کاری میان کمیته ها ایجاد خواهد شد و ما این طور پیش بینی می کنیم که مباحث مطرح شده در کمیته از طریق کمیسیون های تخصصی پیگیری شود. ناگفته نماند ما در زمینی قرار گرفته ایم که برخی بازی ها از قبل شده است و در طول این مدت مشغول معوقه هایی هستیم که در مجلس نهم به سرانجام نرسیده و به هر صورت در این کمیته ها طرح و برنامه ها مورد بررسی قرار می گیرند.

مصداق عینی طرح های در دستورکار چیست ؟

قانون انتخابات، قانون مطبوعات، قانون احزاب و ... از جمله مواردی است که مطرح خواهد شد که در این طرح اصلاح های لازم با برنامه پیش می رود و این موارد در برنامه فراکسیون وجود دارد .

قانون جرم سیاسی در این پکیج دیده می شود؟

قانون جرم سیاسی نیز می تواند مورد بررسی قرار گیرد هرچند انتقاداتی به این طرح وارد است اما به طور کلی وجود این قانون بهتر از بی قانونی است بنابراین این یک نیاز است اما طبیعتا یک قانونی نیست که بتواند هدف قانونگذار را تامین کند. اساس قانون جرم سیاسی به منظور تامین امنیت برای فعال سیاسی است اما آیا این قانون جرم سیاسی می تواند یک حاشیه امن ایجاد کند؟! به نظر می رسد این قانون با نقایص موجود قادر به چنین کاری نباشد.

30 درصد مدیریت آموزش عالی با وزارت علوم است

شما وزارت علوم بودید و هستید وضعیت وزارت علوم بعد از فرجی دانا چه تغییری کرد ؟

حوزه دانشگاه یکی از حوزه هایی است که تاثیرگذاری فراوانی دارد و برگ برنده دولت روحانی هم همکاری و همراهی بدنه اجتماعی دانشگاه با آقای روحانی بود و جالب اینکه در انتخابات خرداد 92 دانشگاه زود تعطیل شد به این امید که شاید نقش این قشر کمتر شود اما آنها به اقصی نقاط کشور رفتند و آگاهی سیاسی را در تمام نقاط کلید زدند که این موضوع در جریان انتخابات 92 و رسیدن به نتیجه بسیار موثر بود. آقای روحانی نیز سعی کرد پس از انتخابات پاسخ مناسبی به قشر جوان دانشجو دهد و گزینه هایی را که مورد اقبال قشر دانشگاهی بود به مجلس معرفی کرد اما مجلس قبل با آقای روحانی همراهی نمی کرد بنابراین خیلی از گزینه های ایشان مورد رای و قبول مجلس قرار نگرفت و به هر حال موانع زیادی ایجاد شد. در حوزه آموزش عالی وزارت علوم یکی از حوزه های مدیریتی است درواقع مدیریت به وزارت علوم ختم نمی شود، در واقع در دولت اصلاحات تلاشی صورت گرفت تا به دانشگاه ها استقلال دهند اما پس از دولت اصلاحات روندی معکوس در دولت قبل آغاز شد که ما با سرکوب جنبش ها و مدیران مطرح دانشجویی مواجه شدیم و از آن به بعد اختیارات بخش های دیگر از وزارت علوم سلب شد و به دستگاه ها و نهادهای دیگر داده شد، عملا در آغاز دولت آقای روحانی ما با 30 درصد اختیارات آموزش عالی در دست وزارت علوم مواجه بودیم و علاوه بر دولت نهادهای بیرونی دیگری هم هستند که دخالت می کنند یعنی جامعه دانشگاهی با انتظارات هماهنگی با نهادهایی که بر آن نظارت داشتند نبود. در مورد شورای عالی انقلاب فرهنگی که نهاد موازی با مجلس است و هم نسبت به دولت جنبه آمرانه دارند و نهادهای بیرونی دیگری نیز وجود دارند که دخالت می کنند لذا صرف نظر از اینکه چه کسی وزیر باشد جامعه دانشگاهی باید انتظاراتی متناسب با اختیارات وزیر داشته باشند. در عین حال اشخاص هم می توانند تاثیرگذار باشند تیمی که مدیریت متفاوتی ارائه دهد. با وجود احترامی که برای وزیر قائلم معتقدم وزارت علوم دچار یک بی عملی شده است. ما انتظار داریم  تغییر مثبتی ایجاد شود یا حداقل تغییر مشی صورت گیرد و  شاید فرصت نباشد وزیر جدیدی انتصاب شود، اما امیدواریم اصلاحی صورت گیرد چراکه وضعیت امروز مطلوب نیست.

* مامور سازمان بازرسی و برخی نمایندگان از بورسیه شدگان غیرقانونی بودند

در جریان بورسیه های غیر قانونی چه اتفاقی رخ داد در واقع ماجرای بورسیه ها از کجا آغاز شد و بررسی آن به کجا رسید؟

من به دلیل وظایف نمایندگی که بر عهده دارم به دنبال آن هستم که حداقل این موضوع برای خودمان شفاف شود. این فضایی که در مورد بورسیه ها شکل گرفت فضای مبهمی بود و اجازه ندادند پرونده از مسیر قانونی به پیش رود لذا تخلفات گسترده ای در این زمینه ایجاد شد که این تخلفات اکثرا از سال 88 تا 92 بود،درواقع قبل از دولت یازدهم این فسادها کشف شده است و دیوان محاسبات کشور که بازوی نظارتی مجلس محسوب می شود بر اساس  اسنادی که عین آن موجود است همان زمان اعلام کردند که تخلفات صورت گرفته است. وقتی از مسئولین پرسیده شد چطور در مقطع دکتری بدون آزمون دانشجو پذیرفته شده است توجیه می کردند که به جای آزمون مصاحبه گرفتیم؛ این درحالی است که اگر تنها مصاحبه ملاک ورود به دانشگاه در مقطع دکتری باشد باید شرط معدل رعایت می شد، در حالی که هیچ کدام از این موارد رعایت نشده بود. برای مثال فردی که بورسیه شده است تعهد خدمت دارد و این درحالی است که افراد با سن بالا بورسیه شدند به گونه ای که بعد از اتمام تحصیل سن‌شان از شرایط استخدام خارج می شود برخی افراد دارای شغل بودند و حتی دو شغله بودند و از این بابت منع قانونی داشتند. مامور سازمان بازرسی نیز که خود مسئول بررسی پرونده بودند را بورس کرده بودند این موضوع را علی رغم داشتن اسناد و مدارک دنبال کردیم اما نتیجه ای نگرفتیم .برخی از نمایندگان مجلس هم که امروز در خانه ملت حضور دارند نیز از بورس شده ها هستند. طبیعی است که وقتی تخلفی باز می شود ابعاد گسترده تری به خود می گیرد. و افراد ذینفع مانع. رسیدگی می شوند. البته من تاکید می کنم صحبت های من ناظر به کسانی است که در وزارت علوم تخلف کرده اندو طبیعتا افرادی که بورسیه شدند درگیر و گرفتار این تخلف شده اند. به این ترتیب. در اثر این تخلفات به دانشجویان بورسیه ای که مطلع از غیرقانونی بودن این فرایند نبوده اند نیز ظلم شده است. 

در مجموع ضایعه ای که با آن روبرو هستیم برای آینده است در واقع بسیاری از این افراد مازاد بر ظرفیت دانشگاه ها پذیرفته شدند درواقع آنها بورس گرفته بودند تا در خارج تحصیل کنند اما پذیرش نگرفتند و باری شدند بر دانشگاه های داخل. تا اینجا هم  باز مشکل چندانی به وجود نمی آید؛ فاجعه از آنجایی آغاز می شود که این افراد فارغ التحصیل می شوند و قرار است در هیئت های علمی پذیرش شوند و امروز می توان گفت جای مدعی و شاکی عوض شده است

*روحانی گزینه مطرح اصلا‌ح‌طلبان است

اقدام عملیاتی فراکسیون امید در جهت پاسخ گویی به مطالبات اجتماعی چیست ؟

در راستای محقق ساختن مطالبات اجتماعی ما در حال حاضر انتظارات را باید با قوه مقننه هماهنگ کنیم نه با تعداد نمایندگان امید در مجلس. درواقع تلاش می کنیم تا با تعامل با دیگر نماینگان در حوزه های مختلف یک هماهنگی ایجاد کنیم تا بتوانیم به مطالباتی که منجر شد لیست امید رای بیاورد پاسخ مثبت بدهیم. نباید اینگونه باشد که ما فکر کنیم فراکسیون امید و نمایندگان لیست امید قرار است با در تقابل گرفتن دیگر نمایندگان به خواسته های مردم جامه عمل بپوشانند. لازم به ذکر است خیلی از معضلات با صحبت با دوستان اصولگرا حل می شود. مهمترین مشکلی که ما داریم انسداد و چندپارچگی است که بین جبهه های مختلف پیش آمده است و شاید لازم باشد یک فراکسیون  برای  گفت وگوی ملی تشکیل دهیم تا بتوانیم با گفتگو. و مفاهمه مشکلات را حل کنیم.

تا انتخابات 96 یک سال دیگر فاصله دارد پیش بینی شما از انتخابات آینده چیست و اصلاح طلبان چه رویکردی را در پیش خواهند گرفت ؟

هنوز بحث کاملی در این باره صورت نگرفته است هرچند اظهار نظراتی که از سوی شخصیت های شناخته شده مانند آقای خاتمی و آقای هاشمی رفسنجانی صورت گرفته نشان از حمایت از روحانی دارد و به نظر می رسد فعالیت در این زمینه و  بحث های مطرح در این مورد زودرس باشد. در مجموع اصلاح طلبان به آقای روحانی نمره قبولی می دهند و از آنجایی که یک دولت می خواهد برنامه های خود را اجرا کند چهار سال خیلی کم است، و سنت هم بر چهارسال نبوده آن هم چهار سالی که بعد از تخریب های عمیقی که در کشور ایجاد و موجب از دست رفتن سرمایه  انسانی شد، که قابل جبران نیست رقم خورده است. لذا دولت نمی تواند در یک دوره به نتیجه دلخواه دست پیدا کند بر این اساس من شخصا بدون تردید معتقد هستم آقای روحانی گزینه مطرح ماست هرچند شاید انتقاداتی نیز وارد بدانیم.