کاوش‌های محوطه کلاته شوری نیشابور و شهر سوخته زابل بررسی شد

به گزارش خبرگزاری برنا، حسن باصفا سرپرست فصل نخست کاوش در محوطه کلاته شوری نیشابور، در این نشستی که روز گذشته برگزار شد، ناکافی بودن و نداشتن طرح جامع مطالعاتی و نبودِ شناخت از استقرارگاه‌های انسانی را از مهم‌ترین مشکلات باستان‌شناختی این منطقه اعلام کرد و گفت: «همین امر باعث شده که از فرهنگ‌های پیش‌ازتاریخ و مکانیزم‎های رشد و شکل‌گیری آن‌ها درک درستی وجود نداشته باشد.»

این باستان‌شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه نیشابور، با اشاره به اهمیت مکانی و اقتصادی خراسان، گفت: «مهم‌ترین اهداف در کاوش این فصل و در ادامه کاوش‌های انجام‌شده در استقرارهای دیگر دشت نیشابور پر کردن خلأهای گاه‌شناختی، شناخت ساختارهای اجتماعی و ادراکی، و درک کنش‌های فرهنگی محوطه کلاته شوری بوده است.»

او با اشاره به تخریب‌ها و خاک‌برداری‌های انجام‌شده در کلاته شوری گفت: «براساس تحلیل اولیه مواد ‌فرهنگی، کلاته شوری احتمالاً دارای توالی استقراری از دوره مس و سنگ تا عصر آهن اولیه است.»

او افزود: «کیفیت مواد ‌فرهنگی نشان می‌دهد محوطه کلاته شوری در دوره مفرغ، به‌ویژه در فازهای قدیم و میانی، نقشی کلیدی در مسیر جاده تجاری خراسان بزرگ داشته است.»

او همچنین تصریح کرد: «فعالیت‌های صنعتی، خانگی و کیفیت مواد فرهنگی گواه پیچیدگی‌های اجتماعی در این محوطه است.»

توسعه ساخت‌وساز در هزاره سوم پیش‌ازمیلاد در شهر سوخته

در ادامه این نشست، سیدمنصور سیدسجادی، سرپرست هیئت کاوش فصل پانزدهم شهر سوخته، گفت: «عکس‌های برداشته‌شده با پهپاد از سطح شهر سوخته گویای توسعه ساخت‌وساز در بخش‌های مسکونی مرکزی و یادمانی است که در مقیاس بزرگی ارائه شده است.»

این باستان‌شناس تصریح کرد: «احتمالاً در ربع پایانی هزاره سوم پیش‌ازمیلاد به‌دلیل تراکم ساخت‌وساز در شهر سوخته از بخش‌های زیادی از تپه استفاده می‌شده و شهر در یک گستره سطحی توسعه یافته است که این روند در سده پایانی هزاره سوم و اوایل هزاره دوم پیش‌ازمیلاد در بخش مسکونی مرکزی به نهایتِ شدت و تراکم رسیده است.»

به‌گفته او، در گذشته تصور می‌شد آثار و شواهد دوره چهارم فقط در بخش‌های محدودی از تپه، به‌خصوص در منطقه کاخ سوخته، دیده شده و مساحت شهر در این دوره به حداقل ممکن در هزاره سوم پیش‌ازمیلاد رسیده و درنهایت شهر نابود شده است، اما شواهد کاوش‌های جدید در بخش مسکونی نشان می‌دهد این فرض قدیمی نیازمند بازنگری است.»

او در پایان از مشاهده شواهد استقراری دوره چهارم و به‌ویژه فازهای جدیدتر آن در این بخش از تپه خبر داد.