۱۰ بیماری کشنده در تاریخ

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، هر ساله میلیون ها نفر در نتیجه بیماری هایی که در ظاهر غیر قابل توقف به نظر می رسند جانشان را از دست می دهند. در طول تاریخ بیماری های همه گیر زیادی وجود داشته که جوامع انسانی را در نوردیده و مرگ و میر بخش عظیمی از جامعه گرفتار را در پی داشته است. در ادامه این مطلب شما را با مرگبارترین و هولناک ترین بیماری که در طول تاریخ انسان ها را قربانی خود قرار داده آشنا خواهیم کرد.

طاعون: ۷۵ میلیون مرگ

مرگ سیاه یا بلای سیاه نامی است که در گذشته برای بیماری طاعون به کار می رفت و آن را باید مرگبارترین بیماری همه گیر شده در طول تاریخ زندگی بشر دانست. این بیماری در آسیای مرکزی شکل گرفته و در اواخر سال ۱۳۴۰ اروپا را درنوردید. تعداد کسانی که در طول شیوع این بیماری در سراسر جهان جان خود را از دست دادند ۷۵ میلیون نفر برآورد شده است که تنها ۲۰ تا ۳۰ میلیون نفر از این قربانیان از مردم اروپا بودند. در آن زما طاعون بین یک سوم تا دو سوم از جمعیت اروپا را به کام مرگ فرستاد.

فلج اطفال: ۱۰٫۰۰۰ مرگ از سال ۱۹۱۶

فلج اطفال یک بیماری عفونی حاد است که از شخصی به شخص دیگر و از طریق بزاق دهان و مدفوع منتقل می شود. در زبان لاتین این بیماری را «poliomyelitis» می نامند که در واقع ترکیبی از واژه یونانی «polio » به معنای «خاکستری» و واژه ی «myelon» به معنای «ستون فقرات» و پسوند «itis» به معنای «التهاب و عفونت» است. اگر چه ۹۰ درصد موارد ابتلا به بیماری فلج اطفال قابل تشخیص نیست اما افرادی که عامل این بیماری را در بدن خود دارند می توانند نشانه های خاصی از خود بروز دهند که نشان می دهد ویروس فلج اطفال وارد جریان خون آن ها شده است. در کمتر از یک درصد موارد ابتلا به ویروس فلج اطفال، این ویروس وارد سیستم اعصاب مرکزی شده و به طور ویژه سلول های عصبی حرکتی را از بین می برد که در ادامه ضعف عضلات و فلج شدن و شل شدن بدن را در پی دارد.

آبله: کاهش جمعیت بومیان آمریکا از ۱۲ میلیون به ۲۳۵٫۰۰ نفر

آبله یک بیماری واگیردار مختص انسان است که توسط دو ویروس به نام های واریولا مینور و یا واریولان ماژور ایجاد می شود. نوع ماژور بسیار مرگبار بوده و بین ۳۰ تا ۳۵ درصد مبتلایان را به کام مرگ خواهد فرستاد اما نمونه مینور تاثیرات منفی و مرگبار کمتری داشته و تنها مرگ یک درصد از قربانیان را در پی دارد. یکی از عوارض جانبی طولانی مدت افرادی که به این بیماری مبتلا شده و زنده مانده اند زخم های بزرگ در سراسر بدن است. از دیگر عوارض این بیماری می توان به کوری در نتیجه زخم شدن قرنیه و ناباروری در بازماندگان مرد اشاره کرد.

این بیماری در قرن هجدهم باعث مرگ دستکم ۶۰ میلیون نفر در اروپا شده که در این میان پنج پادشاه اروپایی نیز قرار داشتند. بیش از ۳۰ درصد افرادی که به این بیماری دچار شده بودند، از جمله ۸۰ درصد از کودکان زیر ۵ سال، جان خود را از دست دادند و بیش از یک سوم بازماندگان نیز کور شدند. تا به امروز آبله تنها بیماری واگیری است که به طور کامل ریشه کن شده است.

وبا: ۱۲٫۰۰۰ مرگ از سال ۱۹۹۱

وبا یک بیماری بسیار خطرناک همراه با اسهال شدید است که توسط یک باکتری به نام باکتریوم ویبریو کولرا ایجاد می شود. انسان ها از طریق آشامیدن آب یا غذای آلوده به این بیماری مبتلا می شوند. تا مدت زیادی باور بر این بود که عامل این بیماری در بدن انسان قرار دارد اما بعدها مشخص شد که این باکتری ریشه در آب دارد. این بیماری یکی از بیماری هایی است که به سرعت قربانی را به کام مرگ می فرستد. یک فرد سالم در عرض یک ساعت می تواند نشانه های ابتلا به این بیماری را با کاهش شدید فشار خون نشان داده و در صورتی که به سرعت درمان نشود پس از دو یا سه ساعت جان خود را از دست دهد. معمولاً این بیماری از اولین اسهال آبکی شروع شده و بعد از ۴ تا ۱۲ ساعت فرد وارد شوک می شود. بعد از ۱۸ ساعت تا چند روز نیز در صورتی که آبرسانی به بدن شکل نگیرد فرد جانش را از دست خواهد داد.

ایبولا: ۱۶۰٫۰۰۰ مرگ از سال ۲۰۰۰

ویروس ایبولا برای اولین بار در سال ۱۹۷۶ در سودان و زئیر خود را نشان داده و به سرعت گسترش یافت. این بیماری منشأ حیوانی داشته و جمعیت گوریل های آفریقای مرکزی را به شدت کاهش داد. اگر چه تلاش ها برای کنترل این بیماری در حیوانات بومی آفریقا که ناقل ویروس می باشند بی نتیجه ماند اما مشخص گردید که خفاش میوه خوار عامل و ناقل اصلی این بیماری است. این بیماری همراه با تب و خونریزی بوده که بسیار مرگبار است و نشانه های دیگری مانند استفراغ، اسهال شدید، درد در تمام بدن و بیحالی و در مواردی نیز خونریزی داخلی و خارجی نیز دارد. احتمال مرگ در صورت ابتلا به این بیماری بسیار بالا و بین ۸۰ تا ۹۰ درصد است و فرد پس از مدتی به دلیل افزایش غیر قابل تحمل فشار خون یا از کار افتادن ارگان های بدن جان خود را از دست خواهد داد.

مالاریا: ۲٫۷ میلیون مرگ در هر سال، ۲٫۸۰۰ کودک در هر روز

مالاریا یک بیماری واگیر است که توسط یک پارازیت تک سلولی ایجاد شده و توسط پشه منتقل می شود. این بیماری در مناطق استوایی مانند بخش هایی از آمریکای جنوبی، آسیا و آفریقا شایع است. هر ساله این بیماری ۵۱۵ میلیون نفر مبتلا کرده و در این بین از یک تا سه میلیون نفر که بیشتر آن ها کودکان ساکن آفریقای اطراف صحرا هستند جان خود را از دست می دهند. مالاریا معمولاً با فقر ارتباط مستقیمی داشته و خود نیز یکی از عوامل فقر است و در بسیاری از کشورها نیز مانع توسعه می شود. این بیماری بسیار مرگبار بوده و هنوز هیچ واکسنی برای آن ساخته نشده است و برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری باید داروهایی را به طور روزانه و مرتب مصرف کرد تا خطر ابتلا به مالاریا را کاهش داد.

طاعون خیارکی: مرگ یک سوم مردم اروپا (۲۵۰ میلیون نفر)

طاعون خیارکی بیماری است که توسط جوندگان و کک ها به انسان منتقل می شد. وقتی که فرد توسط کک گزیده می شد که خود از طریق گزیدن یک جونده مانند موش ناقل این بیماری شده بود به این بیماری مبتلا می شد. در کل این بیماری از طریق کک هایی که جوندگان و انسان ها را نیش می زدند منتقل می شد. باکتری عامل این بیماری در بدن کک تکثیر شده و فضای معده او را به کلی اشغال می کند در نهایت باعث مرگ آن به دلیل گرسنگی می شود. این موضوع باعث می شود که کک حریصانه یک میزبان که می تواند انسان یا یک جونده باشد را نیش زده و تلاش بی نتیجه ای را برای فرو نشاندن گرسنگی خود انجام می دهد.

سپس خونی که از بدن میزبان مکیده و با باکتری آغشته شده است را روی زخم استفراغ می کند. بدین ترتیب باکتری طاعون خیارکی میزبان جدیدی بدست می آورد و کک در اثر گرسنگی می میرد. این بیماری معمولاً با شیوع بیماری های دیگر یا افزایش تعداد جونده ها و کک ها در نتیجه آلودگی و مراعات نکردن بهداشت شدت شیوع بیشتری پیدا می کند.

آنفلوانزا اسپانیایی: بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون مرگ در سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۱۹

شیوع آنفلوانزا در سال ۱۹۱۸ یک نوع آنفلوانزای بسیار قوی و کشنده بود که به آنفلوانزای اسپانیایی مشهور شد. بیشتر قربانیان این بیماری کودکان و نوجوانان سالم بودند، درست برخلاف دیگر انواع آنفلوانزا که معمولاً افراد جوان و بزرگسال و افراد دارای ضعف جسمانی را قربانی می کند. این اپیدمی تا سال ۱۹۱۹ نیز ادامه داشت و به شمالگان و دیگر جزایر دوردست اقیانوس آرام نیز راه یافت. در حالی که برآوردهای قدیمی تعداد قربانیان این همه گیری را ۴۰ تا ۵۰ میلیون برآورد کرده بود مطالعات اخیر تعداد قربانیان را بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر تخمین زده است.

این میزان مرگ و میر به دلیل گسترش شیوع این نوع از آنفلوانزا و ابتلای بیش از ۵۰ درصد مردم به آن و عوارض جانبی بسیار شدیدی دانست. بین ۲ تا ۲۰ درصد از کسانی که به این بیماری مبتلا می شدند جانشان را از دست می دادند در حالی که مرگبار بودن نوع معمولی آنفلوانزا تنها یک دهم درصد است. در برخی از روستاهای بومی دوردست گزارش هایی مبنی بر مرگ صد درصد مبتلایان نیز گزارش شده است.

آنفلوانزا: سالانه ۳۶٫۰۰۰ مرگ

آنفلوانزای مرغی یک بیماری واگیر در پرندگان و پستانداران است که توسط یک ویروس ایجاد می شود. در انسان شایع ترین نشانه های ابتلا به این بیماری شامل تب، خشکی گلو، درد عضلانی، سر درد شدید، سرفه کردن، ضعف و بی قراری است. در برخی از موارد این بیماری باعث ذات الریه نیز می شود که می تواند مرگبار نیز باشد به خصوص در نوزادان و کهنسالان. بعضی اوقات این بیماری را با سرماخوردگی معمولی اشتباه می گیرند اما این بیماری بسیار خطرناک بوده و ویروس های مختلفی در ایجاد آن نقش دارند.

اگر چه معمولاً دل پیچه و حالت تهوع در این بیماری در کودکان دیده می شود اما این نشانه ها در روده ها و معده شکل گرفته و به آنفلوانزای معده ای یا ۲۴ ساعته مربوط می شوند. آنفلوانزا در پستانداران از طریق سرفه و عطسه به دیگران منتقل می شود اما از طریق بزاق، ترشحات بینی، مدفوع و خون نیز قابل سرایت است. همچنین در صورت تماس داشتن با مایعات بدن افراد مبتلا و یا سطوح آلوده امکان ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می کند.

ایدز: ۲۵ میلیون نفر از سال ۱۹۸۱

سندروم نقص سیستم ایمنی اکتسابی که به اختصار به آن ایدز گفته می شود بیماری خاصی است که سیستم ایمنی بدن انسان را نشانه می گیرد. عامل این بیماری در گونه های حیوانی دیگر اسامی دیگری دارد اما ویروس مبتلا کننده انسان به بیماری ایدز، اچ آی وی نامیده می شود. در مراحل آخر ابتلا به این بیماری شخص در برابر عفونت ها و تومورها بسیار بی دفاع می شود. اگر چه در حال حاضر داروهایی برای کاهش سرعت پیشرفت و توسعه این ویروس ساخته شده اما هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. این ویروس از طریق تماس مستقیم مخاطی یا از طریق تماس با خون با مایعات بدنی شخصی که این ویروس را در بدن خود دارد منتقل می شود.

بدین ترتیب مایعات بدنی مانند خون، منی، مایعات دستگاه تناسلی زن و شیر مادر می توانند حاوی این ویروس باشند. انتقال این بیماری از طریق داشتن رابطه جنسی، انتقال خون، سرنگ های آلوده، از طریق مادر به فرزند در دوران بارداری، در هنگام وضع حمل و شیردهی انجام می گیرد. این ویروس به عقیده بسیاری از محققان از کشورهای آفریقایی اطراف صحرا نشأت گرفته و در حال حاضر بیش از ۳۸ میلیون نفر در جهان حامل این ویروس هستند.