قلعه تاریخی گبری شهرستان جهرم درآستانه ثبت ملی

بنابر این گزارش، قلعه معروف به گبری از قلعه های مربوط به اواخر ساسانی و اوایل اسلامی در شهرستان جهرم می باشد. این اثر در جبهه جنوبی شهر جهرم درست در کوهی مشرف به شهر و در پشت غار سنگ شکن (بزرگترین غار دست ساز ایران) قرار گرفته است. این غار که از معروفترین غارهای دستکند می باشد بر اهمیت قلعه و استقرارهای جانبی آن می افزاید.
ویژگیهای ساختاری قلعه گبری به عنوان یک قلعه مسکونی با ویژگیهای دفاعی معرفی می شود. در این قلعه تعداد زیادی ساختار معماری ،یک چاه سنگی با عمق نامشخص ، 2 حوضچه تصفیه آب، 3 برکه مشهود، یک دیوار سنگ چین سراسری در جبهه جنوبی، سنگ آسیاب ناتمام، تعدادی علائم کنده کاری بر سنگ و آبراهه های کوچک وجود دارد. 
اولین و شاخص ترین اثر مشهود در قلعه گبری، ساختار دو ستون آجری برافراشته برسر چاه دستکند عظیمی است که در بالا دارای عرض تقریبی 260 سانتی متر است و در ارتفاعات مختلف عرضهای متفاوتی دارد همچنین در بین اهالی در مورد عمق زیاد این چاه روایات مختلفی وجود دارد. 
فضاهای معماری گسترده ای نیز در سطح قلعه در حد پی باقی مانده است که بزرگترین آنها معروف به شاه نشین است. این فضا تقریبا در بالاترین قسمت و مشرف به دره و راه دسترسی ساخته شده است. 
از جمله ویژگیهای این قلعه وجود حوضچه های تصفیه آب است که در کمتر قلعه ای دیده شده است. ساکنین توسط این حوضچه ها آب باران را تصفیه و به چاه سنگی هدایت می کرده اند.
وجود این قلعه ، غار سنگ شکن جهرم و بسیاری آثار معماری دیگر همچون جاده ادویه بر ویژگیهای استقراری و ارتباطی کوه البرز در جنوب شهر جهرم می افزاید.