ابداع روشی نوین برای مهار ریزگردها

به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، تأثیر خشک‌سالی‌های مداوم، استفاده بی‌رویه از منابع آبی مناطق بیابانی، از بین رفتن نیزارها، موجب خشک شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها و تنک شدن پوشش گیاهی در برخی مناطق گردیده است. نتیجه چنین وقایعی گسترش شدید ریزگردها و ماسه های روان بوده که توانسته در کوتاه‌مدت اثرات نامطلوبی بر محیط‌زیست، اقتصاد و سلامت ساکنین ۱۷ استان کشور بر جای گذارد.

دکتر سید علی اکبر باقریان عضو هیئت علمی دانشگاه جهرم در این خصوص گفت: در راستای یافتن راهی کم هزینه، مؤثر و سریع‌الاثر برای مهار این پدیدۀ مخرب، پژوهش‌های متعددی انجام شد که نتیجه این تحقیقات در قالب اختراعی با عنوان "توری بذر مال جهت مهار ریزگردها و ماسه های روان"، منجر شد.

وی با اشاره به اینکه این اختراع می‌تواند از طریق کاهش تنش برشی باد، از خاک حفاظت کند و به نحو شگفت انگیزی مانع فرسایش بادی خاک شود، افزود: همۀ این فواید از طریق حفاظت مکانیکی خاک توسط یک نوع توریِ از جنس پلی اتیلن پُرچگال (HDPE) با منافذ بسیار ریز که توسط بذور گیاهانی همچون شاهی و خاک شیر آغشته و بدواً به کمک سنگریزه های کم تراکم مستقر بر روی توری، مهار و بعداً استقرار و کارایی آن با کمک ریشه ها و شاخسارۀ استقرار یافتۀ گیاهان فوق الذکر، به مدت بیش از ده سال، تضمین خواهد شد و در عملیات میدانی بیش از ۸۰ درصد ریزگردهای منطقۀ هدف را کنترل کرده است.

دکتر باقریان افزود: به وسیله این توری، یک لایۀ نفوذ پذیر، محکم، یکدست، با ماندگاری چشمگیر، ارزان قیمت و سریع الاحداث، سازگار با محیط زیست و افزایندۀ تعداد و تنوع میکروارگانیسم‌های خاک در قسمت قشری خاک منطقۀ مورد حفاظت برپا می‌شود و علاوه بر کنترل بی‌نظیر پدیدۀ شوم ریزگردها و همچنین ماسه‌های روان، از تبخیر سطحی آب موجود در لایه‌های قشری خاک به مقدار حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد نسبت به شاهد، حفاظت می‌کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه جهرم با بیان اینکه طبق برآورد دقیق متخصصان ذی ربط و در ابعاد کوچک، حداکثر هزینۀ تولید و راه‌اندازی سیستم مبتنی بر این اختراع کمتر از پنج هزار تومان برای هر متر مربع است اظهار امیدواری کرد: این طرح با مساعدت مسئولان و تأمین اعتبارات لازم جهت ورود دانشگاه جهرم به عرصۀ مهار ریزگردهای استان‌های درگیر با این پدیده باعث کاهش آلام و خسارات ناشی از گرد و غبار و ریز گردها در کشور شود.