شهر دارد میمیرد

به گزارش خبرگزاری برنا اصفهان، سالانه تعداد بسیاری از مردم جهان در اثر آلودگی ناشی از صنایع و دود خودروها جان خود را از دست می‌دهند، این آمار در اصفهان تکان دهنده است و دغدغه جدید پیشرفت صنایع و شهر یا حفظ سلامتی انسان و محیط زیست را به وجود آورده است.

آمارهای جهانی نشان می‌دهد سالانه ۷ میلیون نفر در جهان به دلیل آلودگی و غلظت بالای ذرات معلق در هوا جان خود را از دست می‌دهند. طبق آمارهای ارائه شده در سال گذشته 15 درصد مرگ و میر مردم اصفهان ناشی از آلودگی هوا است و بیشترین بیماری‌های تنفسی، سکته‌های قلبی و مغزی  هم ریشه در لایه‌های پررنگ آلودگی دارند.

اصفهان به عنوان قطب صنعتی کشور از قاعده آلودگی هوا مستثنا نیست و این روزها حال خوشی ندارد، خشکی زاینده رود، استقرار صنایع و توسعه آن‌ها در نزدیکی شهر به ناخوش احوالی مردم این شهر دامن زده است.

اجرای طرح‌های مطالعاتی برای سنجش سهم آلاینده‌ها

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با برنا اصفهان پیرامون سهم آلایندگی وسایل حمل و نقل به ویژه موتورسیکلت‌ها و خودروهای فرسوده در آلودگی هوا اظهار کرد: بیشتر مطالعات انجام شده در کشور مربوط به شهر تهران است که 70 درصد آلایندگی را به منابع متحرک و 30 درصد را به منابع ثابت اختصاص داده‌اند اما در اصفهان شرایط متفاوت است.

علیرضا صلواتی ادامه داد: در اصفهان از سال گذشته مطالعات "سیاهه انتشار" و "سنجش منابع آلاینده و سهم منابع" با همکاری دانشگاه صنعتی و دانشگاه اصفهان انجام شده تا بتوان سهم هریک را سنجید.

میانگین سن اتوبوس‌ها در اصفهان 8.5 سال است

وی با تاکید بر سهم قابل توجه وسایل حمل و نقل به ویژه وسایل ترددی سنگین در آلودگی هوا گفت: اکنون در ناوگان حمل و نقل عمومی به خصوص ناوگان بین شهری کامیون، تریلی، اتوبوس و مینی‌بوس بالای 20 سال سن وجود دارد که نیاز به نوسازی جدی و فوری دارند.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان افزود: از ابتدای امسال حدود 60 اتوبوس فرسوده از مدار سرویس‌دهی خارج شد و سال گذشته 100 دستگاه اتوبوس اضافه شد و تا هفته‌های آتی نیز 50 دستگاه اتوبوس جدید یورو 4 اضافه خواهد شد.

صلواتی تصریح کرد: آلایندگی این وسایل را انکار نمی‌کنیم اما سهم آن‌ها در کنار دیگر سهم‌ها قابل توجه نیست هرچند باید تمام تلاشمان را انجام دهیم تا میزان آلودگی را به حداقل ممکن برسانیم.

وی با بیان اینکه میانگین سن اتوبوسرانی 8.5 سال است، گفت: این عدد بالایی است و حتما باید تا پایان 1400 این رقم به زیر 5 سال کاهش یابد و تلاشمان را می‌کنیم تا این اتفاق رخ دهد.

آلودگی موتورسیکلت 6 برابر خودرو است

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان با اشاره به آلایندگی موتورسیکلت‌ها بیان کرد: یک موتورسیکلت معمولی درکنار آلودگی صوتی و دیگر مزاحمت‌هایی که دارد، 6 تا 7 برابر خودروی معمولی برای هوا آلایندگی ایجاد می‌کند.

وی افزود: باید به سمت حمل و نقل پاک و کاهش استفاده از وسایل نقلیه به ویژه سبک حرکت کنیم در این راستا کارخانه موتور سیکلت برقی در اطراف اصفهان راه اندازی می‌شود.

رواج استفاده از گاز طبیعی 2 نیروگاه در اصفهان

یک کارشناس محیط زیست هم پیرامون آلایندگی صنایع با بیان اینکه باید سهم هر آلاینده را به صورت مجزا بررسی کرد به برنا، گفت: در گذشته سوخت نیروگاه‌ها مازوت بود لیکن سهم آلایندگی برخی صنایع بیشتر از خودروها بود اما اکنون با توجه به اینکه نیروگاه‌ها سوخت خود را از نفت کوره به گاز تبدیل کردند، این سهم تغییر کرده است.

آرش برهانی افزود: در اصفهان 2 نیروگاه اسلام آباد و شهید منتظری وجود دارد و در زمستان و اکثر مواقع سال بیشترین حجم سوخت مصرفی‌شان را نفت کوره تشکیل می‌داد.

وی تصریح کرد: این 2 نیروگاه حدود 2 میلیون و 400 سوخت مازوت مصرف می‌کنند که میزان گاز آلاینده چندین برابر میزان گاز گوگرد دی‌اکسید ناشی از خودروها بود.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به پیگیری‌های انجام شده برای جلوگیری از استفاده سوخت نفت کوره گفت: اکنون با مصوبات و پیگیری‌های انجام شده و ورود دادستانی اصفهان در این قضیه و پلمپ مشعل‌های مازوت این 2 نیروگاه، استفاده از گاز طبیعی رواج پیدا کرد که سبب کاهش آلایندگی هوا شد.

رتبه صنایع در آلودگی هوا

برهانی افزود: درحال حاضر اگر بخواهیم سهم گازهای آلاینده بین خودروها و وسایل نقلیه خصوصی، عمومی و صنعتی که اطراف اصفهان است را بسنجیم، نمی‌توان مانند قبل اظهار نظر کرد و با قطعیت گفت صنعت رتبه اول را دارد.

وی ادامه داد: باید هر گاز جدا بررسی شود و نقش صنعت بسیار بیشتر است هرچند این رقم نمی‌تواند در حوزه‌هایی که جمعیت زیست محیطی در اصفهان دارند درست باشد چون در شهر اصفهان شرایطی داریم که اطراف و درون شهر مملو از کارخانه و کارگاه است و سوخت مصرفی آن‌ها چه گاز و چه مازوت باشد، آلاینده بالایی دارند.

مصرف 600 میلیون لیتر مازوت در صنایع اطراف استان

این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه منابع خانگی نیز در آلودگی هوای اصفهان سهم دارند، گفت: این منابع میزان نسبتا قابل توجهی دارند و هنوز علی‌رغم اینکه مصرف 2 نیروگاه اصفهان تبدیل به گاز شده، آلودگی زیادی دارند.

برهانی ادامه داد: علاوه بر این 2 نیروگاه، نیروگاه‌های دیگری در اصفهان داریم که همچنان از سوخت مازوت استفاده می‌کنند، صنایعی در اطراف اصفهان هستند که حدود 600 میلیون لیتر مازوت مصرف می‌کردند.

وی با بیان اینکه برخی صنایع همچون کارخانه‌های تولید سیمان اظهار داشت: 2 کارخانه تولید سیمان اطراف اصفهان است که علاوه بر آلودگی ناشی از سوخت مصرفی، فرایند تولید سیمان آن‌ها باعث تولید میزان بسیار زیادی گاز دی اکسیدکربن می‌شود.

این کارشناس افزود: ابتدا باید سهم هر صنعتی را جداگانه و سهم خودروها نیز مشخص شود سپس با توجه به مقدار سهم، زمان و نوع گازی که تولید می‌کنند باید روی اقدامات موثر کاهش آن‌ها اقدام کرد.

 فاصله قانونی احداث صنایع در اصفهان رعایت نشده است

برهانی تصریح کرد: اصل عمومی که در کلان شهرها اجرا می‌شود این است که فاصله مجازی از مرکز جمعیت شهر برای احداث یا توسعه صنایع رعایت کنیم که متاسفانه در مورد اصفهان این اصل رعایت نشده است.

وی ادامه داد: مصوبه‌ای هست که باید برای ایجاد صنایع شعاع 50 کیلومتری از شهر را در نظر می‌گرفتند اما متاسفانه صنایع اصلی نزدیک شهر اصفهان و حتی با فاصله 5 کیلومتر ایجاد شده است.

این کارشناس گفت: هرچند اکنون صنعت جدیدی در این فاصله ایجاد نشده اما عملا همان صنایع طرح توسعه خود را مصوب و اجرا می‌کنند و ظرفیت تولید آلودگی را بالا می‌برند درست مانند اینکه مشابه همان کارخانه در کنارش ساخته شود.

برهانی افزود: ما باید این اصل کلی را رعایت کنیم به خصوص اینکه صنایع اصفهان در غرب اصفهان مستقر شده‌اند و جهت باد در اکثر مواقع سال از غرب به شرق است و گازهای آلاینده‌ای که وارد هوا می‌شود از طریق باد به مرکز شهر و جمعیت منتقل می‌شود.

وی بیان کرد: حتی در روزهای زمستان که هوا پاک است ما به وضوح شاهد آلودگی و دود سیاه ناشی از پالایشگاه و نیروگاه بالای شهر هستیم لذا درمورد صنایع این اصل کلی را باید رعایت کنیم.

مشکل، فرهنگسازی است

رییس اداره امور آزمایشگاه‌های محیط زیست استان اصفهان درباره سهم بندی آلایندگی‌های این شهر به برنا گفت: سهم بندی منابع آلاینده هوا موضوع بسیار مهمی است که در قالب 2 پروژه مطالعاتی با نظارت این اداره کل توسط 2 دانشگاه اصفهان و دانشاه صنعتی در حال انجام است.

بابک صادقیان افزود: به لحاظ بهداشتی شاخص‌های آلودگی هوا در جوامع شهری و صنعتی مشخص و برای تعیین سطح آلودگی از این شاخص‌ها استفاده و این فاکتورها بررسی و ردیابی می‌شوند.

وی تصریح کرد: حذف سوخت مازوت در نیروگاه‌ها بیانگر اثر قابل توجه این منبع در ایجاد آلودگی هوا بوده که با توجه به سهمی که داشت به آن توجه و اقدام شده است، ارتقای کیفیت سوخت اقدام دیگری است که آلودگی ناشی از منابع متحرک را مورد هدف قرار داده است.

رییس اداره امور آزمایشگاه‌های محیط زیست استان اصفهان فرهنگسازی و کمبود و عدم وجود زیرساخت‌ها را مشکلات اصلی در حل معضل آلودگی هوا دانست و گفت:  استفاده از تجارب کشورهای دیگر با شرایط موجود و تحریم‌ها صرفا بهره‌گیری نرم افزاری است ولیکن ما در سخت افزاری ازجمله زیر ساخت‌ها، سرمایه گذاری، فرهنگ سازی و غیره مشکل داریم.

تعطیلی مدارس راهکار کاهش آلودگی هوا نیست

صادقیان با بیان اینکه نیروگاه‌های بخار با سوخت مایع دارای بیشترین آلودگی هستند، گفت: نیروگاه مصرف کننده سوخت گازوییل یا مازوت آلودگی بیشتری دارند همچنین نیروگاه‌های بخار خشک یا تر بدلیل مصرف بیشتر سوخت و راندکان کمتر نسبت به نیروگاه‌های گازی آلودگی بیشتری دارند.

وی پیرامون تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا گفت: هیچگاه تعطیلی مدارس به عنوان راهکار کاهش آلودگی هوا مطرح نبوده و نیست این اقدام صرفا برای کاهش اثرات غیربهداشتی آلودگی هوا برای یکی از گروه های آسیب پذیر جامعه است.

رییس اداره امور آزمایشگاه‌های محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان کرد: تعطیلی مدارس با هدف کاهش مواجهه افراد با آلودگی هوا انجام می‌شود و یک برنامه برای مهار آلودگی نیست هرچند اگر این اقدام بطور درست و کامل انجام شود می‌تواند اثری هرچند اندک در جلوگیری از افزایش آلاینده‌ها در شرایط خاص را داشته باشد.

ی/ 1