ساخت و سازها حیات درختان چنار خیابان ولیعصر را تهدید می کند

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، محمدحسین بازگیر، رییس اداره محیط زیست شهر تهران گفت: «درختان در هر مجموعه‌ای اعم از شهری و غیرشهری علاوه بر خدمات اکولوژیک، خدمات زیبایی شناختی و گردشگری به شهر ارائه می‌کنند و به عنوان بخشی از هویت شهر هستند. مجلس شورای اسلامی برای حفظ ، توسعه و گسترش فضاهای سبز و َدرختان و باغات در شهرها قانونی را تصویب کرده است که بر اساس آن شهرداری‌ها مکلف به شناسایی درختان و تهیه شناسنامه برای آن‌ها و حفظ و صیانت از باغ‌های موجود در شهرها هستند.»

او ادامه داد: «بر اساس این قانون، شورای شهر ناظر بر این جریان است و باید برای درختان شهر برنامه ریزی کند و مرتب درصدد به روزرسانی آن باشد.» 

بازگیر با اشاره به اینکه ریشه‌ها و اندام‌های زیرزمینی درختان خیابان ولی‌عصر نیز به دلیل ساخت و سازها و سایر عوامل تحت فشار است، تصریح کرد: «محصور کردن درختان در بتن به شدت آسیب‌زا است. ما باید به زیست‌گاه درختان یعنی آب، خاک و محل آن توجه کنیم و برای هر یک از درختان شناسنامه بنویسیم و حریم آن‌ها را حفظ کنیم.»

در ادامه نوا توکلی مهر - معمار منظر و عضو جامعه مهندسین مشاور معماری و شهرسازی - اظهار کرد: خیابان ولیعصر به عنوان نماد مدرنیته در شهر تهران است که این توسعه به صورت اصولی به قسمت شمالی و جنوبی طراحی شده و سمبل منظر فرهنگی است. در حال حاضر توسعه پایداری که به شرایط اکولوژیک منطقه احترام می‌گذاشت، نادیده گرفته شده است و توسعه نامتوازن خود را به شهر تحمیل کرده‌ایم.

توکلی مهر افزود: «ضعف در ساختار مدیریت شهری کاملا مشهود است و مدیریت شهری ما در راستای رشد خود ساختار مسکن‌وار دارد و فاقد ساختار اصلاح‌گر است. در حال حاضر اگر سازمان پارک‌ها تصمیمی برای ساماندهی درختان هم اتخاد کند مشکل درختان خیابان ولیعصر حل نخواهد شد چرا که رویه نادرست مدیریت شهری در دهه‌های اخیر مشکلاتی را در زیرساخت‌های خیابان ولیعصر به وجود آورده است که به سادگی قابل حل نیست.»

او با اشاره به اینکه یکی از تأثیرات بسیار منفی مدیریت شهری بر خیابان ولی‌عصر، کف سازی خیابان در نیمه‌های دهه ۸۰ است، تصریح کرد: در اواسط دهه ۸۰ سازمان زیباسازی بدون مطالعه و مشاوره‌های لازم اقدام به پیاده راه‌سازی در خیابان ولیعصر کرد و همین باعث مشکلات زیادی در این خیابان شد علاوه بر این، در حوزه‌های دانشگاهی گفتمان موثری بین مباحث اکولوژی و طراحی و برنامه‌ریزی شهری وجود ندارد.

این عضو جامعه مهندسین مشاور معماری و شهرسازی در ادامه گفت: «معاونت معماری و شهرسازی باید درباره مجوزهای بلندمرتبه‌سازی که در این خیابان داده شده است، پاسخگو باشد. سازمان زیباسازی و پارک‌ها و بسیاری از نهادهای مدیریت شهری نیز باید پاسخگوی مشکلات زیرساختی خیابان ولیعصر باشند.»

در ادامه حسین آخانی، گیاه‌شناس و پژوهشگر- درباره وضعیت درختان خیابان ولی‌عصر گفت: «وقتی در خیابان ولی‌عصر بلندمرتبه‌سازی و تغییرات حاشیه خیابان‌ها انجام می‌شود، نباید انتظار داشت که درختان این خیابان دوام بیاورند. وضعیت درختان ولی‌عصر تفاوتی با وضعیت سایر درختان سطح شهر تهران ندارد و مسئله‌ای که باعث شده درختان این خیابان جلب توجه کند این است که خیابان ولی‌عصر به عنوان هویت تاریخی و طبیعی برای شهر تهران است و همه درختان آن از نوع چنار هستند.»

این استاد دانشگاه ادامه داد: «متاسفانه نگاه طبیعت محورانه در شهرسازی وجود ندارد. شهر در اختیار مهندسان و پیمان‌کارانی قرار گرفته که منافع مادی برای آنها در اولویت است. در نیم قرن اخیر هیچ تغییری در مدیریت پارک‌ها و فضای سبز شهر تهران اتفاق نیفتاده و ما همچنان فضای سبز شهر تهران را با الگویی غلط مدیریت می‌کنیم و نتیجه این نوع نگاه بحرانی شدن تمام فضای سبز شهر تهران است.»

آخانی در پایان با اشاره به راهکارهای جلوگیری از نابودی درختان خیابان ولیعصر گفت: «اگر مدیریت فضای سبزشهر تهران از متخصصان آشنا به علم روز و با توجه به کم آبی و پدیده گرم شدن زمین استفاده کند عمده‌ مشکلات حل خواهد شد. چنارهای خیابان ولی‌عصر قربانی همان نگاهی شده‌اند که در مورد دیگر درختان شهر وجود دارد. متاسفانه مدیریت یکپارچه شهری که بتواند همه عناصر توسعه شهری، فضای سبز و آینده شهر تهران را با هم در بربگیرد، وجود ندارد.»