بی‌توجهی به اراضی دیم کشاورزی باعث افزایش گرد و غبار /در الگوسازی مصرف آب برنامه ریزی نداریم / نیاز بحران محیط‌زیستی کشور به دیپلماسی

علی محمد طهماسبی بیرگانی، مدیر ستاد مقابله با گرد و غبار در مورد علت اصلی افزایش کانون‌های گرد و غبار و اینکه آیا در دهه‌های گذشته توانسته‌ایم برنامه‌های موفقی در زمینه کشاورزی داشته باشیم، به خبرنگار محیط زیست برنا گفت: در حوزه‌های توسعه کشت عملکرد ضعیفی داشتیم و در این زمینه سطح زیر کشت را افزایش دادیم و هچنین در الگوی مصرف آب هم نتوانستیم برنامه‌ریزی خوبی داشته باشیم. منشاء بسیاری از کانون‌های گرد و غبار که مجموع آن به بیش از 28 میلیون هکتار می‌رسد و این کانون‌ها رو به افزایش است، مزارع دیم رها شده است.

وی در همین مورد ادامه داد: به این موضوع باید توجه بسیاری بشود و نباید تنها به مراتع آسیب دیده زیر نظر سازمان جنگل‌بانی بپردازیم و برای کاهش کانون‌های گرد و غبار باید به اراضی کشاورزی بپردازیم که رها شده‌اند. باتوجه به این توضیحات می‌توان گفت که در زمینه توسعه کشاورزی در برنامه‌های توسعه چهارم، پنجم و ششم اشتباه کردیم.

مدیر ستاد مقابله با گرد و غبار با ارئه راهکاری برای بهبود وضعیت کانون‌های گرد و غبار و کاهش مرازع زیر کشت گفت: برای بهبود وضعیت کنونی تا مقصد فاصله زیادی داریم تا بتوانیم برای بهبود وضعیت امیدواری را بیشتر بکنیم زیرا باتوجه به وضعیت بحرانی کنونی همچنان الگوی کشت و الگوی مصرف آب دچار مشکل است و از سوی دیگر در روند کمبودها به سوی منفی شدن در حرکت هستیم. این نشان می‌دهد که در حوزه کشاورزی از دو جنبه آسیب می‌بینیم. به‌نظر می‌رسد که برای جبران این وضعیت در سیاست کشت فشرده باید تغییر سیاست و از ادامه فعالیت در حوزه پراکندگی در سطح وسیع باید اجتناب کنیم. برای تولید محصولات کشاورزی باید بر روی کاشت گلخانه‌ای متمرکز بشویم زیرا نه آنقدر آب موجود است و نه آنقدر الگوی کشت در ایران درست است و باید دقت داشته باشیم که باتوجه به اشتباهات گذشته زمانی هم برای جبران نداریم.

طهماسبی با انتقاد از اینکه چرا تاکنون به بحث دیپلماسی محیط زیستی برا حل مشکلات با همسایه‌ها توجهی نشده است، خاطرنشان کرد: در حوزه گفت‌‍وگوی دیپلماسی بسیار ضعیف هستیم و در این مبحث باید به صورت اساسی کار بکنیم نمونه‌های این ضعف را در مرزهای شرقی کشور و در مورد آب رودخانه هیرمند که رگ حیاطی ایران محسوب می‌شود می‌بینیم که اگر نتوانیم این موضوع را با تکیه بر دیپلماسی حل کنیم چالش‌های بسیاری خواهیم داشت. همچنین در غرب کشور هم این موضوعات را داریم و در مورد تالاب هورالعظیم هم خلاء دیپلماسی محیط زیستی محسوس است. متاسفانه تاکنون آنچنان که باید به موضوع دیپلماسی محیط زیستی نپرداخته‌ایم. البته این سوالی است که دوستان وزارت امور خارجه باید به آن جواب بدهند.