وابستگی یا دلبستگی

‌به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، وابستگی و دلبستگی، هر دو نشانه‌ای از احساس‌های درونی افراد و بروز و نمود این احساسات است، اما دلبستگی از اعتماد بنفس و وابستگی از ناایمنی و فقدان اعتماد به نفس عارض می‌شود.

یک کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت شهدای انقلاب شهرستان شیراز در این خصوص گفت: دلبستگی، احساس تجربه عاطفی عمیق و بسیار پیچیده است که در آن شادی، محبت و اعتماد به نفس پدیدار می‌شود .

ندا محمدی گفت: یکی از مهمترین عوامل پایداری روابط فردی را «دلبستگی» نام برد و گفت: در دلبستگی ارتباط روانی پایدار بین دو نفر شکل می گیرد‌.

وی ادامه داد: دلبستگی و وابستگی هر دو به عنوان ارتباطی طبیعی در انسان وجود دارد و حتی با عبور از دوران کودکی از بین نمی رود؛ دلبستگی در واقع برقراری پیوند عاطفی و احساسی با خانواده، دوستان و یا هر فردی دیگری است، که در تعامل با آنها می تواند در شخص احساس شعف و آرامش به وجود آورد‌.

محمدی با اشاره به شروع دلبستگی با یک فرایند شناختی، ادامه داد: دلبستگی زمانی اتفاق می افتد که اشخاص از لحاظ فکری و احساسی به هم شباهت دارند و مکمل روابط احساسی و اجتماعی هم می شوند؛ وقتی روابط حمایتی مثل رابطه پدر و مادر با فرزند به دلیل نیاز فرزند شکل می گیرد، حمایت های عاطفی و اجتماعی از سوی پدر و مادر دریافت می شود و هرگاه حمایت های مالی آنان از فرزند شکل گیرد، وابستگی به خانواده به وجود می آید‌.

این کارشناس سلامت روان، دلبستگی ایمن را برای بقای بشریت طبیعی، ولی وابستگی را مکانیزمی بیمارگونه خواند و ادامه داد: در دلبستگی احساس «تعلق» وجود دارد در حالی که در وابستگی احساس «تملک» بروز می‌کند‌.

او افزود: در دلبستگی ایمن به سختی می توان ربطه ای را قطع و رابطه جدیدی را شروع و جایگزین رابطه قبلی کرد، اما در وابستگی می توان رابطه جدید را جایگزین کرد، چون هیچ حالت احساسی وجود ندارد‌.

محمدی مشخصه های وابستگی در افراد ناایمن را ناشی از ترس درونی آنها از تنها ماندن و یا از دست دادن طرف مقابل دانست و گفت: در وابستگی، افراد خود را مالک طرف مقابل می دانند و خود را تحمیل می کنند و به دلیل وابستگی شدید، از نیازهای خود چشم پوشی و دیگری را مسوول رضایت، شادی یا رفاه و خوشبختی خود می دانند‌.

این کارشناس سلامت روان دلبستگی ایمن را موجب استقلال و وابستگی را موجب سلب آزادی افراد و ایجاد محدودیت عنوان کرد و زود رنجی، حساس بودن، نداشتن احساس رضایت، نیاز به تایید و تشویق دیگران و مسلط نبودن به مهارت «نه گفتن» را از خصوصیات افراد وابسته برشمرد‌.

او دلبستگی را تجربه ای تعریف کرد که اگر با روند طبیعی پیش برود و عشق را به ارمغان می آورد و گفت: این احساس تجربه عاطفی عمیق و بسیار پیچیده ای است که در آن شادی، محبت و اعتماد به نفس پدیدار می شود‌.

محمدی دلبستگی ایمن را فراهم آوردن بستری برای افرادی نام برد که به وسیله آن می توانند دنیایشان را کشف و پاسخ های سازگارتری به محیط نشان دهند و بر این اساس موجب افزایش اعتماد به نفس در ریسک پذیری، آموختن و به روز کردن مستمر مدل های خود و دیگران می شود‌.