به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ ضرورت وجود نور به عنوان یکی از اصلیترین عناصر منظر شهری و نقش نورپردازی شهری در تأمین امنیت شهر، یکی از مباحث مهم در جرمشناسی است. طراحی روشنایی شهری نه تنها موضوعی صرفا تزئینی نیست، بلکه یکی از راههای تأمین امنیت و آسودگی بهتر و محیط سالمتر است. نبود نور و وجود تاریکی شب، پیامدهایی همچون افزایش حوادث، تصادفات، جرایم و بزهکاری و کاهش امنیت اجتماعی را دارد.
امنیت اجتماعی و نقش بازدارنده روشنایی مقابل جرم و جنایت در محیط شهری، موضوعی است که در مورد آن با محسن هاشمی، کارشناس جزا و جرم شناسی، گفتگو کردیم.
محسن هاشمی با اشاره به رابطه میان وقوع جرم و شرایط محیطی گفت: در بررسی عوامل بروز جرم و جنایت و حتی تخلفات موثر در ارتکاب جرایم که به سه دسته فردی، محیطی و اجتماعی تقسیم میشوند، بحث نورپردازی در زیرمجموعه عوامل محیطی قابل بحث است.
برخی از جرمشناسان معتقدند انسان، فرزند محیط است و خواه ناخواه اعمال و افعال او به شدت متأثر از محیط است و از این حیث است که بحث نورپردازی مناسب و مطلوب شهری به عنوان یکی از عوامل کاهش جرایم اهمیت بسزایی پیدا میکند.
وی افزود: مهمترین ویژگی جرم خیزی در زمان شب، تاریکی و کم نوری محیط است و استفاده از امکان دیده نشدن یا کم دیده شدن و تاریکی اولین گام در به وجود آمدن فضایی بدون دفاع و آسیب پذیر است.
برای یک شهر به عنوان جایی که شهروندان در آن حضور دارند، فضاهای مطلوب و ایدهآل شهری از قبیل معماری و طراحی خیابانها و معابر و فضاهای عمومی و سایر امکانات ویژه شهری مانند نورپردازی شهری، موجب افزایش ایمنی فضاهای شهری و در نتیجه احساس آرامش و امنیت روانی آنان است.
این کارشناس ارشد جزا و جرمشناسی، نورپردازی شهری را از عوامل موثر کاهش جرم در جامعه دانست و اظهار کرد: فضاهای شهری و حتی ساختمانها و معابر و جادهها قطعا آزادی مجرم را در ارتکاب افعال مجرمانه به دلیل ترس از دیده شدن توسط دیگران کمتر مینماید و لذا باعث افزایش ایمنی محیط شهری و امنیت شهروندان خواهد شد که نتیجه اصلی آن ایجاد سلامت روانی و آرامش آنان است.
مثلا جرایمی چون سرقت اثاثیه منازل، سرقت اموال مغازهها، سرقت خودروها و تجاوزات که در تاریکی شب افزایش مییابد با نورپردازی شهری و افزایش نور معابر کاهش مییابد.
وکیل پایه یک دادگستری به وظایف نهادهای مسئول و لزوم هماهنگیهای مربوط اشاره کرد و گفت: نورپردازی فضای شهری وقتی به عنوان یک سیاست در زمینه پیشگیری و در نتیجه کاهش جرایم از سوی نهادهای حکومتی مورد پذیرش قرار گیرد، مردم و نهادهای اجرایی مانند وزارت نیرو و شهرداریها و ... این وظیفه را انجام خواهند داد؛ به عنوان مثال یکی از شرایط اعطای پایانکار به ساختمان ها میتواند تأمین روشنایی مناسب محیط اطراف آن ساختمان از سوی مالکین آن باشد.
مهم قبول این مطلب به عنوان یک سیاست پیشگیرانه از سوی حکومت و نهادهای تأمین امنیت شهروندان است.