معجونی از سریال‌های در چشم باد، کلاه پهلوی و شهرزاد

جبارآذین منتقد، سینما، تلویزیون به خبرنگار برنا درباره سطح سریال‌های ماه رمضان و نحوه انتقال موضوعات مختلف با توسل بر فیلمنامه‌ها با اشاره به اینکه موضوع سریال‌های امسال ماه رمضان تراژیک و اندوه بار است گفت: در سال‌های گذشته صدا و سیما با همکاری هنرمندان حرفه‌ای برای این ایام سریال‌هایی را تدارک می‌دید که هم‌سو با فرهنگ  جامعه بود و علاوه بر آن به نوعی معناگرایی مرتبط با ماه مبارک رمضان را تبلیغ می‌کرد و با ایجاد فضای طنز و کمیک و شوخی‌های سالم باعث نشاط و انگیزه بیشتر مخاطبان میلیونی تلویزیون بویژه روزه داران می شد. 

وی افزود: اما در سال‌های اخیر به ویژه  دو سال گذشته، به دلایل مختلف از جمله تغییرات مکرر در بخش مدیریت تلویزیون و دور شدن هنرمندان حرفه ای از تولید  سریال سازی و باز شدن پای رفیق بازی و باند بازی و فامیل نوازی در عرصه تولید سریال‌های تلویزیونی و سطحی سازی در این عرصه نمود بارز پیدا کرده. و این رخدادهای نه چندان مطلوب سبب شده که نه تنها در طول سال بلکه در مناسبت های ملی و مذهبی هم مردم شاهد برنامه ها و تولیدات مناسب نباشند. 

وی گفت: دست بر قضا سریال‌های امسال ماه رمضان را کارگردان‌های با تجربه و کاربلد تشکیل داده‌اند و از همین منظر، هر سه این سریال‌ها دارای ساختار مقبول هنری، کارگردانی و اجرای حرفه‌ای هستند. اما در بخش مهم‌تر دیگر این سریال‌ها که مرتبط با مضامین، داستان‌ها و فیلمنامه‌های آنهاست دارای مشکلات عدیده‌ای هستند. 

 آذین افزود: در میان این سه سریالی که در حال حاضر از شبکه‌های مختلف تلویزیون پخش می‌شود، چند ویژگی مشخص وجود دارد از جمله کارگردانی خوب، بازی‌ها و آوای خوش در تیتراژ آنها که سریال "برادر جان" توانسته به دلیل امتیازهای خوب در ساختار و کارگردانی، بیشترین مخاطب را برای خود جذب بکند. اما در بخش داستان و فیلمنامه این سریال، سعید نعمت‌الله باز هم همان سلیقه‌ها و تفکرات وام گرفته از سینمای مسعود کیمیایی را بازگو می‌کند. به گونه‌ای که همچنان در این سریال هم مانند دیگر نوشته‌های تلویزیونی او، شاهد مضامین رفاقتی، رقابتی ، لوطی گری  و نالوطی گری با چاشنی مسائل عاشقانه هستیم. ولی در مجموع این سریال در میان این سه سریال دیگر قابل قبول تر است.

وی گفت: سریال دیگری هم که در حال پخش است سریال "دلدار" ساخته برادران محمودی است که در عرصه سینما و تلویزیون در تولیدات متفاوت توانسته اند جایگاه قابلی را برای خود کسب کنند. اما سریال "دلدار" هم مانند سریال "سایبان" ساخته دیگر این دو کارگردان همان مضامین و همان آدم‌ها و موضوعات مثل کار و سرمایه و درگیری را به تصویر کشیده و از این زاویه حرف جدیدی برای گفتن ندارد اما به لحاظ هنری قابل احترام است. 

این منتقد و نویسنده تلویزیون و سینما گفت: سریال دیگر با نام "از یادها رفته" ساخته بهرام بهرامیان کارگردان باتجربه با کارنامه قابل اعتنایی در ساخت برنامه های تلویزیونی است، این سریال معجونی از سریال‌های در چشم باد، کلاه پهلوی و شهرزاد است که تنها به بازگویی مثلث های عشقی به تصویر در آمده است، لذا "از یادها رفته" هم جدا از امتیازهایی که در ساختار هنری دارد اما از نظر مضمون و محتوا مخاطب را که به دنبال موضوعات تازه ای  است را راضی کند . 

مدرس سینما و تلویزیون با اشاره به ویژگی‌های  دیگر این سریال‌ها که هیچ کدام از آنه دارای معانی معنوی رمضانی نیستند گفت: این سریالها در واقع برای ماه رمضان تولید نشده اند، چرا که ماه رمضان دارای مختصات و مولفه های معنوی ویژه ای است که می باید در سریال های تلویزیونی نه به شکل نمادین که به شکل مرتبط با زندگی مردم به تصویر در بیاید که در این سریال ما شاهد این عنصر مهم نیستیم . 

وی افزود: از این گذشته هیچ کدام از سریال‌های امسال پاسخ گوی نیاز اصلی مخاطب که امید و شادمانی است نیستند بیشتر این سریال‌ها دارای موضوعات تلخ و غم انگیز و سیاه هستند که به جای ایجاد امید و انگیزه در روحیه مخاطب موجب مکدر شدن روح آنها می شوند. 

جبار آذین افزود: از همین رو در صدا و سیما  متاسفانه در  سال‌های اخیر عنان  برنامه سازی و تولید به دست اسپانسرها افتاده و آنها به هر نحوی در تولید سریال‌ها و حتی انتخاب عوامل آن دخالت دارند. ضروری، لازم و واجب است که با توجه به نیاز فرهنگی مخاطب در مناسبت‌ها، سریال‌هایی با دست توانای هنرمندان تولید شود  که به گونه ای  هم در تولیدات فاخر و شایسته تلویزیون که سال‌ها جای آنها خالی است بیفزاید و هم پاسخگوی نیاز و سلیقه مردم باشند. 

منتقد و مدرس سینما در پاسخ به این سوال خبرنگار برنا که چرا تولیدات آثار فاخر و ماندگار در تلویزیون کاهش یافته گفت: دلایل مختلفی می‌تواند در این مساله دخالت داشته باشد، تغییر مکرر مدیران تلویزیون، نداشتن تخصص لازم مدیران، قهر هنرمندان از  تلویزیون، عمدتا به دلیل نامهربانی‌های مدیران با بدهی‌هایی که به هنرمندان دارند و ... همچنین اعمال سیاست‌های سلیقه‌ای در بخش ممیزی، تمام اینها علاوه دور شدن از خواسته‌های مردم سبب شده که دیگر در تلویزیون شاهد تولید آثار مناسب شایسته و فاخر نباشیم. 

وی در پایان گفت: واجب است که تلویزیون به عنوان رسانه ملی به خواست و نظر ملت احترام گذاشته و با در نظر گرفتن سلیقه مردم اقدام به تولید سریال‌ها کنند که موجب ریزش کمتر مخاطبان تلویزیون و روی آوردن آنها به سمت شبکه‌های ماهواره ای و فضای مجازی شود.