چهار بیماری غیرواگیر؛ علت ۷۵ درصد مرگ‌های کشور

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛  دکتر افشین استوار در اولین سمپوزیوم ژنتیک پزشکی ایران با بیان اینکه کشور در دهه‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در حوزه سلامت و بهداشت عمومی داشته است، افزود: این پیشرفت در حوزه بهداشت عمومی مدیون چند عامل از جمله گسترش شبکه‌های بهداشت و درمان و دسترسی مردم به خدمات بهداشتی در اقصی نقاط کشور بوده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر هیچ روستای ۵۰۰ نفر جمعیت به بالا در کشور وجود ندارد که فاقد خانه بهداشت باشد، افزود: علاوه بر آن ادغام آموزش پزشکی در خدمات بهداشتی و درمانی و تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دیگر عوامل پیشرفت سلامت عمومی بوده است؛ چرا که با تشکیل وزارت بهداشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی در همه استان‌های کشور راه اندازی شدند و ماموریت‌های آنها ارائه آموزش‌های پزشکی و حفظ، تامین و ارتقای سلامت جمعیت تحت پوشش آنها بوده است.

استوار با اشاره به فعالیت سه دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و ایران در تهران، ادامه داد: این عوامل باعث شده است که ما در حوزه بهداشت عمومی توفیق‌های ارزشمندی در کشور داشته باشیم و یکی از شاخص‌های این موفقیت، ارتقای امید به زندگی بوده است؛ به گونه‌ای که میزان امید به زندگی از ۵۰ سال به ۷۵ سال افزایش یافته است.

مدیرکل بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت موفقیت در این حوزه را منوط به استفاده از فناوری‌های ارزان و در دسترس و همچنین اجرای مداخلات هزینه اثربخش دانست و یادآور شد: استفاده از فناوری‌هایی چون واکسن و فناوری‌هایی برای درمان اسهال که در زمانی بیشتر مرگ و میر کودکان ناشی از این بیماری بوده است، استفاده شد.

به گفته وی، پوشش بالای واکسیناسیون توانست بروز بیماری‌هایی چون سرخک، سرخجه و فلج اطفال را در کشور کنترل کند و مطابق آن مرگ و میر نوزادان، مادران و کودکان نیز کاهش یافت. پس از کنترل بیماری‌های واگیردار در کشور، در حال حاضر در حوزه بیماری‌های نوپدید مانند HIV و ایدز یکی از چالش‌های کشور به شمار می‌رود.

استوار با تاکید بر اینکه در حال حاضر ۸۰ درصد مرگ و میرهای کشور به دلیل بیماری‌های غیرواگیر است، خاطرنشان کرد: ۷۵ درصد از مرگ و میرهای کشور به دلیل چهار بیماری غیرواگیر قلبی و عروقی، دیابت، سرطان‌ها و بیماری‌های تنفسی است و بر این اساس می‌توان ادعا کرد که مهم‌ترین عامل تهدید سلامت کشور بیماری‌های غیرواگیر است که در این عرصه نیاز به مداخلات هزینه اثربخش و فناوری‌های ارزان هستیم.

وی با بیان اینکه سالانه مرگ و میر ناشی از فشار خون بالا به میزان ۱۰۰ هزار نفر ثبت می‌شود، گفت: اندازه‌گیری فشار خون توسط دستگاه‌های ساده‌ای انجام می‌شود که می‌توان در مراحل اولیه این بیماری را تشخیص و درمان کرد.

وی با تاکید بر اینکه استفاده از فناوری‌های در دسترس برای تشخیص بیماری دیابت نیز در کشور وجود دارد، افزود: علاوه بر آن بسیاری از سرطان‌ها در مراحل اولیه قابل تشخیص، درمان و کنترل هستند و به عنوان نمونه می‌توان به سرطان دهانه رحم اشاره کرد. با انجام برنامه غربالگری، امکان تشخیص اولیه این بیماری وجود دارد که در این راستا وزارت بهداشت برنامه غربالگری را در دستور کار دارد.

مدیرکل بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه در مسیر توسعه نظام سلامت کشور در گام بعدی ژنتیک نقش جدی و پررنگی خواهد داشت، یادآور شد: ما با کاربردهای ژنتیک پزشکی آشنا هستیم و نیاز است تا این علم برای بهبود سلامت عمومی کشور به کار گرفته شود که در این راستا از همان منطقی که برای کنترل بیماری‌های واگیر و غیرواگیر استفاده می‌شود، برای توسعه این علم بهره خواهیم برد.

وی با بیان اینکه ما در زمینه کاهش مرگ و میر نوزادان بیش از این کار جدی دیگری نمی‌توانیم انجام دهیم، در این باره توضیح داد: به منظور کاهش مرگ و میر نوزادان نیاز است تا با استفاده از علوم ژنتیک و فناوری‌های در دسترس، از بروز بیماری‌های مادرزادی جلوگیری کنیم.

وی برنامه پیشگیری از بروز بیماری تالاسمی را از دیگر برنامه‌های وزارت بهداشت ذکر کرد و یادآور شد: در عصر آینده پیشرفت دانش و فناوری ژنتیک این امکان را می‌دهد که بتوانیم ابزارهای ساده برای استقرار در نظام سلامت داشته باشیم. از این رو در وزارت بهداشت یک برنامه کلی در دست اجرا داریم.

استوار غربالگری بیماری‌های متابولیک را از دیگر برنامه‌های این وزارتخانه نام برد و یادآور شد در حال حاضر ۵۲ بیماری متابولیک در این برنامه گنجانده شده است.

وی اضافه کرد: ژنتیک یک عرصه جدید است که توجه جدی را می‌طلبد و ما از محققان درخواست می‌کنیم که به این حوزه توجه ویژه داشته باشند.