اولین برنامه تلویزیونی در ایران کی روی آنتن رفت؟

روز جهانی تلویزیون انتخاب شد تا کشورهای مختلف بتوانند تبادل فرهنگ داشته باشند و از این طریق به گسترش صلح جهانی کمک شود. قبل از اینکه از «جان لوگی برد» دانشمند اسکاتلندی به عنوان مخترع تلویزیون یاد کنیم باید به نام هایی چون پائول نیپکو، بوریس روزینگ، ولادیمیر زورکین و فیلو فارنزورث اشاره کنیم که در توسعه تلویزیون نقش پررنگی داشتند.

امروز به رغم اینکه فضای مجازی بخش عمده ای از زمان مردم را به خود اختصاص داده است اما با این حال نمی توان کتمان کرد که تلویزیون به عنوان در دسترسترین رسانه موجود حجم وسیعی از زمان اقشار مختلف را به خود اختصاص داده است و بی تعارف باید گفت تا قبل از فضای مجازی حجم وسیعی از اطلاع رسانی و اخبار روز از طریق تلویزیون به آگاهی مردم می رسید اما این تنها آپشن ویژه جعبه جادویی نبود.

قبل از اینکه تکنولوژی از دنیای نت به جایگاه فعلی اش برسد و مدیاهای مختلف در دسترس مردم باشد تلویزیون جایگاهی رفیع تر از امروز در میان مردم داشت و درواقع نقش های مختلفی را برای زندگی افراد مختلف در جوامع متفاوت بازی می کرد.

برخی با تلویزیون اوقات فراغتشان را پُر می کردند، برای برخی دیگر تلویزیون در نقش کتاب بود و برخی هم از این رسانه به جای روزنامه، مجله و هر عنصر اطلاع رسانی دیگر سود می بردند.

در گونه ای از افراد حتی تلویزیون در نقش همدم و همراه بود و هست و کم نداریم افرادی که به شکلی کاملا محسوس به این رسانه معتاد هستند و نداشتن تلویزیون مانند نبودن نت در این روزها آنها را به یک نوع از کلافگی می رساند.

جالب است بدانید برخی دیگر این اختراع جادویی را به نوعی در تمام لحظات زندگی شان می بینند و در حقیقت در تمام ساعات روز گیرنده باز است، آن را می شنوند حتی اگر شرایط دیدن آن را نداشته باشند. جالب تر اینکه این قاب عجیب و غریب وجوه مختلفی را در خود جای داده است و به همین دلیل است که افراد متفاوت در سنین مختلف و البته جایگاه اجتماعی مختلف با برداشتی متفاوت پیگیر این رسانه تاثیرگذار هستند.

قدرتی که تلویزیون می تواند به آن ببالد نگاه جهانی آن است که قبل از دنیای مجازی و جا افتادن شبکه های اجتماعی بخش اعظمی از تبادلات اجتماعی و حتی خبری از طریق تلویزیون اتفاق می افتد و معمولا مشاغل تخصصی و غیرتخصصی در این رسانه مورد توجه آحاد جامعه است.

سریال، فیلم، اخبار، مسابقات تلویزیونی، برنامه های گفت وگو محور، جُنگها و...دیگر ساختارهای برنامه سازی مدام درحال پیشرفت و تکنیکال شدن هستند و هرچه پیش می رویم تنوع تولیدات تلویزیونی براساس تنوع سلایق مخاطبانش در کشورهای مختلف متغیر می شود. اما نکته ای که این اشتراک را در تمام مردم دنیا شبیه به هم نشان می دهد علاقه و اطمینانی است که اصولا بین افراد مختلف با تلویزیون متبوع شان وجود دارد.

به هرحال با این اوصاف کمتر کسی است که بتواند بگوید اصلا مخاطب تلویزیون نبوده و نیست. بی تعارف باید گفت همه افراد از این اختراع جذاب به نفع خود استفاده می کنند. جالب است بدانید تا سال 1337 هنوز در خانه های ایرانی جایی برای تلویزیون دیده نشده وبد و درواقع رادیو تنها رسانه در دسترس همه بود این دستگاه عجیب و غریب و جذاب حوالی سال 1337 (5 بعد از ظهر جمعه 11 مهرماه) برای اولین بار توسط یک فرستنده ایرانی اولین برنامه اش را روی آنتن برد.

اگرچه قبل از حبیب الله ثابت پاسال افراد دیگری نیز در این مسیر اقداماتی کرده بودند و حوالی سال 1335 یک جوان اصفهانی هم تصمیم به افتتاح تلویزیون در ایران گرفته بود اما حبیب الله ثابت پاسال در تاسیس فرستنده تلویزیون ایران نقشی مهم داشت و مجلس شورای ملی نیز در تیرماه 1337 ماده ای با 4 تبصره به تصویب رساند که به موجب آن مقرر شد فرستنده تلویزیونی در کشور و در شهر تهران البته تحت پوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن راه اندازی شود.

نکته جالب اینکه این فرستنده حدود 5 سال از مالیات معاف بود و تمام برنامه های آن از مقررات اداره کل انتشارات تبعیت می کرد.

این روزها که رسانه ملی با بیشترین پرسنل متخصص و غیرمتخصص فعالیتی نزدیک به استاندارد لازم، البته براساس امکانات موجود را دارد فضای مجازی را در نزدیکترین میزانسن با خود رقیب می داند و بسیاری براین اعتقاد بودند که در هفته گذشته و با قطع شدن اینترنت تلویزیون دوباره نفسی عمیق کشید و توجه دیگران را به سمت خود متمایل دید اما بدیهی است که تلویزیون رسانه ای خانوادگی تر نسبت به شبکه های اجتماعی است و امنیت رسانه ای مانند تلویزیون در درجه ای بالاتر نسبت به هر مدیای بدون چارچوب دیگری قابل تشخیص است.

با تمام این اوصاف باید گفت تلویزیون باید مراقب رقبایش باشد، چراکه رقبای بدون خط قرمز و چارچوبی که پیش روی اوست برای رسیدن به مخاطب دست به هر تمهیدی می زنند.

روز جهانی تلویزیون تنها سوالی را که در ذهن نگارنده بازنشر می کند این است که اگر تلویزیون نبود چه می شد؟!