علیرضا سبطاحمدی در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا با اشاره به دلیل اینکه برخی از سریالها پر سر و صدا میشوند اما برخی نمیتوانند دیده شوند، گفت: دیده شدن یا نشدن یک سریال به ارتباطی که مخاطبان با آن می گیرند بستگی دارد. حال مردم برگرفته از فضا و اتمسفر موجود در جامعه است، به همین دلیل گاهی مخاطبان با سریالی ارتباط برقرار می کنند و از دیدن آن لذت می برند و گاهی اوقات یک سریال آنقدر خنثی ست که چه پخش شود چه نشود تاثیری نمی گذارد.
او درمورد تاثیر بازیگران چهره و مطرح در موفقیت سریالها و فیلمها بیان داشت: قصه و نوع بیان آن برای مردم اهمیت زیادی دارد، چراکه آنها با قصه همزادپنداری می کنند. حضور بازیگر مطرح در یک پروژه در درجه دوم تاثیر دارد.
سبطاحمدی ادامه داد: ما کارهایی در تلویزیون و حتی سینما داشتیم که تعداد زیادی بازیگر چهره در آن حضور داشتند اما مردم ارتباط خوبی با آن نگرفتند در مقابل قصههایی هم بوده که بازیگر مطرح در آن نبوده اما مردم از آن استقبال کردند و دوست داشتند. به نظر من بازیگر فقط به عنوان ویترین کار موثر است، به نوعی که اگر مردم از قصه لذت نبرند با بازیگر هم ارتباط برقرار نمی کنند.
تهیهکننده سریال «همسایهها» با اشاره به تاثیر فضای مجازی در مطرح شدن فیلمها و سریالها گفت: وقتی برای یک کار حاشیه ایجاد میشود مردم فقط این حاشیه را دنبال میکنند و مدتی با آن سرگرم میشوند. متاسفانه ما به جای اینکه با یک ساختار درست و کیفیت خوب برای خودمان مخاطب ایجاد کنیم سعی میکنیم با درست کردن حاشیه این کار را انجام دهیم اما غافل از اینکه این سرو صدا کردن ها فقط برای یک مدت کوتاه است.
سبطاحمدی افزود: یک زمانی مرسوم بود کارگردانان قدیمی در وزارت ارشاد سرو صدا میکردند که چند دقیقه فیلم مان نیست، هدفشان هم این بود که مردم فکر کنند فیلم سانسور شده و کنجکاو شوند تا آن را ببینند. الان فضای مجازی باعث شده همین فضا در بستر اپلیکیشنهایی مثل اینستاگرام و... صورت گیرد. نکتهای که نباید فراموش کرد این است که مردم دیگر فریب این حواشی را نمیخورند و همین فضای مجازی باعث شده باهوشتر شوند. کارگردانان و تهیهکننده به جای اینکه حاشیه درست کنند کیفیت کار خود را بالا ببرند تا از این طریق مخاطب جذب کنند.
مردم قصه شنیدن دوست دارند نه دیدن بازیگر معروف!
مجید مولایی با اشاره به دلیل اینکه برخی از سریالها پر سر و صدا میشوند اما برخی نمیتوانند دیده شوند، گفت: مهمترین موضوع در سریال سازی فیلمنامه است. یک فیلمنامه باید مختصات ساخت یک سریال را داشته باشد تا بتواند مخاطب جذب کند. در مرحله اول هر سریالی، متن اهمیت دارد که بتواند 30 تا 40 قسمت جذابیت داشته باشد، به طوری که مردم را از پای تلویزیون بلند کند و دوباره فردا شب همان ساعت آنها را به تلویزیون بکشاند. نوشتن چنین متنی و رعایت فراز و فرودهای آن، تخصصی میخواهد که تعداد زیادی از دوستانی که در سینما و تلویزیون کار میکنند با آن آشنا نیستند. بنابراین عمدهترین مشکلات سریالهایی که بیننده ندارند همین است.
او ادامه داد: بسیاری از همکارانی که در سینما کار میکنند میتوانند قصه یک شبی بنویسند و مخاطب 70 تا 80 دقیقه در سینما آن را ببیند اما در نگارش سریال اکثرا نویسندگان نمیتوانند قصه جذابی بنویسند که علاوه براینکه 40 دقیقه جذاب باشد مخاطب را ترغیب کند که فردا دوباره آن را دنبال کند. سریالسازی دقیقا مثل این است که 40 شب مردم را به سینما ببری. این یک فرایند کمی پیچیده است و تخصصی است که خیلی از نویسندگان با این ساز و کار آشنا نیستند.
تهیهکننده سریال «بانوی عمارت» با اشاره به اهمیت کارگردانی در سریالسازی بیان داشت: مرحله دوم موفقیت یک سریال انتخاب کارگردانی است که بتواند متن را تبدیل به یک سریال جذاب کند. تهیهکننده حرفهای باید تشخیص دهد چه کارگردانی برای چه سریالی مناسب است. گاهی اشتباه در انتخاب کارگردان باعث میشود متن و قصهای هم که جذاب است خوب درنیاید، چون کارگردانی ضعیف متن را نابود میکند.
مجید مولایی انتخاب بازیگر را عامل دیگر موفقیت سریال دانست و افزود: اگر متن قوی وجود داشته باشد و کارگردان حرفه ای آن را هدایت کند، در مرحله بعد باید فرایندی طی شود که واژه و کلمات تبدیل به یک حسی شود که مخاطب از آن لذت ببرد و در ضمیر ناخودآگاه او تاثیر بگذارد. آشنایی با این فرایند باعث میشود بدانی چه نقشی برای چه بازیگری مناسب است.
او ادامه داد: پس از موارد فوق که از عوامل اصلی موفقیت یک سریال است، نوع فیلمبردای، رنگ، طراحی صحنه، طراحی لباس، انتخاب موسیقی و... هم از عوامل موثر دیگر هستند. اینکه بعضی از سریالها به اصطلاح جواب نمی دهند دلیلش رعایت نکردن این فرمول ها و ساز و کارهاست.
تهیهکننده سریال «نابرده رنج» قصه را مهمتر از بازیگر دانست و گفت: مردم ما در درجه اول قصه گویی را دوست دارند. زمانی که قصه و داستان مخاطب را درگیر کند، برایش جذاب میشود که سریال را دنبال کند. بعد از اینکه مخاطب جذب شد به موارد دیگر از جمله بازیگر اهمیت میدهد. به طور کلی مردم در نهاد و درونشان قصه شنیدن و سرک کشیدن در زندگی خصوصی مردم را دوست دارند.
مولایی با اشاره به تاثیر فضای مجازی در دیده شدن سریالها گفت: فضای مجازی چند سالی است که به صورت جدی در حال کار کردن است و به شدت روی مردم تاثیر دارد. یک زمانی تلویزیون در خانهها روشن بود و مردم در کنار کارهای روزمره خود سریال هم میدیدند اما الان مردم آنقدر درگیری و مشغله دارند که از بیکاری تلویزیون نمیبینند بلکه به سمت سریالی میروند که آن را انتخاب کرده باشند. برخی از همکاران من از این فضا به خوبی استفاده میکنند و با ایجاد حس قلقلک در مردم آنها را برای دیدن سریالشان ترغیب میکنند اما برخی نیز با ایجاد حاشیه برای خود سعی میکنند مردم را کنجکاو کنند. استفاده از هر دو روش بستگی به سیاستهای کارگردانان و تهیهکنندگان دارد.
با تبلیغ یک پلان جنجالی سر مخاطبمان را شیره نمالیم!
علی اکبر تحویلیان با اشاره به دلیل اینکه چرا برخی از سریالها سر و صدا به پا میکنند و برخی هیچ مخاطبی جذب نمیکنند؟ گفت: اینکه یک سریال مورد استقبال قرار میگیرد به تبلیغات مناسب و قصه و داستان آن برمیگردد. اگر قصه یک فیلمنامه با روح و روان مردم ارتباط برقرار کند، مخاطبان آن را دنبال میکنند و برای دیدن آن هر شب پای تلویزیون مینشینند. از نظر من لازم نیست یک اثر را همه مردم ببینند و استقبال کنند، بلکه محصولات مختلف برای ذائقههای متفاوت تولید می شوند و هر اثری مخاطب مخصوص خود را دارد.
او ادامه داد: اینکه در گذشته یک سریالی ساعت 9 شب پخش میشد و همه برای دیدن آن در خانه میماندند و به اصطلاح خیابان خلوت کن بود، به دلیل این بود که فضای مجازی و رقبای تلویزیون وجود نداشتند. در گذشته تنوع برای سرگرمی وجود نداشت و مردم مجبور بودند هر سریالی که تلویزیون میگذارد را ببینند اما الان پراکندگی رسانهای باعث شده مردم به دلخواه سریالهای مورد علاقه خود را انتخاب کنند و مقید به اینکه ساعت مشخصی پای تلویزیون بشینند نیستند.
تهیهکننده سریال «از یادها رفته» با اشاره به عملکرد شبکه نمایش خانگی بیان داشت: نمیتوان گفت تلویزیون در رقابت با شبکه نمایش خانگی جا مانده است. رسانه ملی هر شب سه تا چهار سریال پخش میکند، طبیعی است که تولید انبوه تاحدودی باعث کاهش کیفیت میشود. از طرفی در نمایش خانگی دست نویسنده برای پرداختن به سوژها و دیالوگ نویسی بازتر است و مردم خواه و ناخواه به سمت آن کشیده می شوند.
تحویلیان با اشاره به اهمیت قصه و بازیگران در دیده شدن یک سریال گفت: اگر در سریالی بازیگر چهره وجود داشته باشد اما قصه پرکشش نباشد مردم نصفه نیمه سریال را رها میکنند و اگر قصه خیلی خوب باشد و بازیگر معروف در آن نباشد، آن را دنبال میکنند اما این سریال انتخاب اولشان نمیشود. این نشان میدهد مردم هم به قصه هم به بازیگر توجه میکنند و برایشان مهم است.
این تهیهکننده با اشاره به تاثیر فضای مجازی در دیده شدن سریالها گفت: چه بخواهیم چه نخواهیم فضای مجازی وجود دارد و اکثر مردم مخاطب آن هستند. اینکه تهیهکنندگان و کارگردانان از آن به چه روشهایی استفاده کنند بستگی به سیاستهایشان دارد. گاهی اوقات به روش نامعقول حاشیه ایجاد میکنند تا سریالشان دیده شود و گاهی اوقات از بستر اخلاق خارج نمی شوند و تبلیغات معقول انجام می دهند. اینکه یک پلان از فیلم یا سریال که جذاب است را در سطح فضای مجازی پخش کنیم چیزی جز شیره مالیدن سر مخاطب نیست. تبلیغات باید در بستر اخلاق و به درستی انجام شود.
با پخش یک برش زرد از فیلم، مخاطب را گول نزنیم!
ابوالفضل صفری با اشاره به دلیل اینکه برخی از سریالها پر سر و صدا میشوند اما برخی نمیتوانند دیده شوند، گفت: عموما مردم قصههای روان و ساده را دوست دارند و به سمت سریالهایی که فضای اینستاگرامی و برشهای زرد دارند و بر محوریت عشق میچرخند، می روند. در آمریکا هم فیلمهای کمدی و تجاری مخاطب بیشتری نسبت به آثار فاخر دیگر دارد.
او در مورد پرداختن به این موضوعات در رسانه ملی بیان داشت: تلویزیون به سهم خود و تا جایی که توانسته به این موضوعات زرد و مخاطب پسند پرداخته است. برای مثال سریال «بانوی عمارت» یک عشق پررنگ را نشان میدهد، سریال «ستایش» از عشق و روابط عاطفی میآید، سریالهای «در چشم باد» و «مدار صفر درجه» که در پروداکشن و تولید یک سر و گردن بالاتر از باقی سریالها هستند و جزو بهترینهای تلویزیون محسوب می شوند، مخاطب بسیار زیادی جذب کردند.
صفری با اشاره به اهیت قصه در موفقیت یک سریال گفت: مردم قصه را بیشتر دنبال میکنند و اهمیت چندانی به بازیگر نمیدهند. برای مثال سریال «بانوی عمارت» بازیگر مطرح و چهرهای نداشت اما به واسطه قصه پرکشش و جذابش مردم آن را دنبال میکردند. کیفیت و پروداکشن مهم است اما در مناسبات مخاطب جایی ندارد، مردم به داستان اهمیت میدهند.
تهیهکننده سریال «ترور خاموش» با اشاره به تاثیر کارگردانی در دیده شدن یک سریال اظهار کرد: در کارگردانی بیشتر بحث فضاسازی و تکنیک است که برای مخاطب اهمیتی ندارد. اگر کارگردانی یک دوربین لانگ بگذارد و پلان بگیرد مردم تشخیص نمیدهد. همینکه کارگردان یک قصه روان و مخاطب پسند را هدایت کند برای جذب مخاطب کافی است.
ابوالفضل صفری در ادامه به ایجاد حاشیه برای جذب مخاطب اشاره کرد و گفت: متاسفانه الان بسیاری از فیلمهایی که میفروشند به دلیل ایجاد حاشیه در فضای مجازی و پخش گسترده برشهای زرد است. کمدیهایی وجود داشته که بسیار خندهدار بودند اما چون از این فضا استفاده نکردند مورد استقبال قرار نگرفتند. اینستاگرام هم به فرهنگ ما لطمه زده هم ذائقهها را تغییر داده و هم رسانه را دچار آسیب کرده است. ویدئوی یک دقیقهای رسانه نیست اما متاسفانه مخاطبانی که دنبال سحر تبر میروند این ویدئوها را هم میبینند. فیلم باید روی پرده دیده شود.