به گزارش گروه روی خط رسانه های خبرگزاری برنا؛ زونا یک بیماری ویروسی است که عامل مولد آن ویروس واریسلا زوستر (عامل آبله مرغان) است. نظریه رایج برای این بیماری به این صورت است که پس از ابتلا و بهبودی آبلهمرغان این ویروس به صورت نهفته در سلولهای عصبی واقع در گانگلیون خلفی نخاع باقی میماند، تا زمانی که به علت یک عامل تحریکی یا نقص سیستم ایمنی دوباره فعال شود. در این حالت بیماری موضعی دردناکی ایجاد میشود که زونا نام دارد.
نشانههای زونا تاولهای منطقهای یا کوچکی هستند که جنب یکدیگر در منطقه یک عصب محیطی و در امتداد مسیر آن پدید میآید و با درد خنجری و سوزش همراه است. این تاولها بیشتر در پوست سینه و پشت بروز میکند و همانند آبلهمرغان بسیار مسری هستند.
طبق آمار بدست آمده در آمریکا، عموما ۱ نفر از هر ۳ نفر در آمریکا در طول عمر خود به زونا که با عنوان زوستر یا هرپس زوستر نیز شناخته شده، مبتلا میشود. بر آورد شده است که ۱ میلیون نفر هر ساله مبتلا به این بیماری میشود.
هر فردی که آبله مرغان را در طول عمر خود تجربه کرده باشد، حتی کودکان نیز میتوانند دچار زونا شوند. با این وجود، خطر ابتلا به زونا هنگامی افزایش پیدا میکند که فرد سالخوردهتر باشد. در حدود نیمی از موارد، این بیماری در افراد ۶۰ ساله یا مسنتر اتفاق میافتد.
چه کسانی در معرض ابتلا به زونا هستند
افرادی که مشکلات پزشکی دارند و سیستم ایمنی آنها عملکرد درستی ندارد مانند سرطانهای خاص مانند لوسمی و لنفوم و یا ابتلای به ویروس نقص ایمنی انسان (HIV)
دریافت داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند استروئیدها و داروهایی که پس از پیوند اعضا تجویز میشود
افرادی که به طور معمول به این بیماری مبتلا میشوند، تنها یک بار در زندگی خود به آن دچار میشوند.
عوامل بیماری زونا
بیماری زونا که توسط ویروس واریسلا زوستر (VZV)، که مشابه ویروسی است که سبب ابتلا به آبله مرغان است، ایجاد میشود. بعد از بهبود یک فرد از آبله مرغان، ویروس به صورت خفته (غیر فعال) در بدن باقی میماند. بنا بر دلایلی که به طور کامل شناخته شده نیست، این ویروس میتواند سالها بعد دوباره فعال شود و موجب ابتلا به بیماری زونا شود. این بیماری توسط ویروسی که سبب ایجاد تبخال تناسلی (که یک بیماری مسری جنسی است) میشود، ایجاد نمیشود.
علائم و نشانههای بیماری زونا
زونا یک راش (جوش) دردناک است که در یک طرف صورت یا بدن گسترش پیدا میکند. این بثورات به شکل تاول هستند که به طور معمول زخم شان در بیش از ۷ تا ۱۰ روز بهبود مییابد و در طی ۲ تا ۴ هفته کاملا از بین میروند.
قبل از بروز بثورات، مردم اغلب دچار درد، خارش، یا احساس سوزن سوزن شدن در منطقه که در آن بثورات بروز پیدا میکند، خواهند شد. این مورد میتواند در هر نقطهای از بدن از ۱ تا ۵ روز قبل از بروز بثورات رخ بدهد.
اغلب، راش در یک نوار تنها در اطراف دو سمت چپ یا سمت راست بدن اتفاق میافتد. در موارد دیگر، راش در یک طرف صورت ایجاد میشود. در موارد نادر (عموما در میان افراد با سیستم ایمنی ضعیف)، بثورات ممکن است گستردهتر و شبیه به یک راش متعلق به آبله مرغان باشد. این بیماری ممکن است چشم را نیز تحت تاثیر قرار دهد و یکی از دلایل از دست دادن بینایی در فرد مبتلا به این بیماری باشد.
پیشگیری از زونا
تنها روش به منظور کاهش خطر ابتلا به زونا و بروز آن و در دراز مدت درد از نورالژی بعد از زونا (PHN) این است که افراد واکسینه شوند. CDC پیشنهاد میکند که افراد ۶۰ سال و بالاتر یک دوز واکسن زونا را دریافت کنند. با پزشک و یا مراقبتهای بهداشتی خود در صورتی که سوالی در مورد واکسن زونا دارید، مشورت کنید.
برای جلوگیری از سرایت آن به سایرین باید موارد زیر را در نظر داشته باشید:
• پوشاندن زخم و قسمتهای پوستی تحریک شده
• در صورتی که فرد سیستم ایمنی ضعیفی دارد و یا تاکنون آبله مرغان نگرفته باید از افرادی که دچار زونا شده اند، دوری کند
• شستن چندین باره دستها
درمان زونا
داروهای ضد ویروسی مختلفی مانند آسیکلوویر، valacyclovir و famciclovir برای درمان این بیماری در دسترس هستند. این داروها به کاهش زمان و شدت بیماری کمک میکند. اما برای تاثیر گذاری این دارو ها، دریافت آنها باید در اسرع وقت پس از بروز بثورات با تجویز پزشک آغاز شود. افرادی که تصور میکنند به این بیماری دچار شده اند، باید به پزشک خود در اسرع وقت در مورد بحث در مورد گزینههای درمان مراجعه کنند. داروهای ضد درد ممکن است در کاهش درد ناشی از زونا کمک کند. کمپرس مرطوب، لوسیون کالامین و حمام کلوئیدی بلغور جو دوسر میتواند به کاهش مقداری از خارش کمک کند.
منبع: میزان