«مرتضی مکی»، کارشناس مسائل آمریکا، درباره درخواست ۳۲ عضو کنگره آمریکا برای تعلیق تحریمهای ایران و اشاره آنها به کاهش تحریمهای ایران از سوی جرج بوش، رییس جمهوری پیشین آمریکا در سال 2003 به علت وقوع زلزله بم در ایران، به خبرنگار سیاسی برنا گفت: شرایط اقتصادی و سیاسی زمان جورج بوش با شرایط امروز تفاوت بسیار زیادی دارد. آن زمان تحریمهایی که علیه جمهوری اسلامی اعمال شده بود فقط یک سری تحریمهای نفتی بود که آن هم در چارچوب قانون "داماتو" از زمان بیل کلینتون به اجرا گذاشته شده بود و همه آن تحریمها، هم حالت عملیاتی پیدا نکرد اما شاهد بودیم که حتی تیمهای کمک رسانی از آمریکا به ایران آمدند. زمان خاتمی بحث گفتگوی تمدنها شکل گرفته بود و ایران نیز شرایط بسیار مساعدی در نوع روابط و مناسباتش با جهان داشت. این گونه نبود که آمریکا مانند حال حاضر با اعمال تحریمهای ثانویه، یکی از بی سابقهترین تحریمها را علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کند.
مرتضی مکی افزود: با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی ایران، وضعیت دوران این دو رییس جمهور آمریکا، قابل مقایسه نیست. به عبارت دیگر هم از جهت داخلی و هم از جهت سیاست خارجی، شرایط کنونی، تفاوت بسیار جدی دارد. ضمن اینکه دونالد ترامپ بر خلاف دیگر روسای جمهوری آمریکا چه دموکرات و چه جمهوری خواه، ژستهای بشردوستانه نمیگیرد و به راحتی از بسیاری از معاهدات جهانی و منطقهای که جنبه ضد حقوق بینالملل و ضد بشری است، خارج میشود و توجهی هم به تبعات این اقدامات خود از جنبه اعتبار آمریکا در سطح بینالملل، ندارد. از این رو ترامپ با دیگر روسای جمهور آمریکا متفاوت است چراکه روسای قبلی سعی میکردند، سیاستهایشان را در چارچوب موازین حقوق بینالمللی و حقوق بشری، توجیه کنند.
او با بیان اینکه هر چند جرج بوش یک جمهوریخواه جنگ طلب بود اما برخلاف ترامپ، ژست حقوق بشری خود را حفظ میکرد تصریح کرد: قطعا وقتی جرج بوش به عراق حمله کرد این اقدام را چارچوب مقابله با سلاح کشتار جمعی رژیم صدام انجام داد اما دونالد ترامپ به راحتی از پیمان آب و هوایی پاریس خارج میشود که یک پیمانی بینالمللی در چارچوب مقابله با گرم شدن کره زمین است، که یک تهدید بشری است. همچنین ترامپ به راحتی از پیمان دو جانبه موشکهای بالستیک با روسیه و بسیاری از پیمانهای منطقهای دیگر خارج میشود. این در حالی است که روسای جمهور سابق آمریکا قبل از دونالد ترامپ سعی میکردند رفتارهایشان و نوع سیاستهایشان را به نوعی در جهت همراهی و همسویی با متحدان خودشان باشد و هم از جهت داخلی نیز سعی میکردند، توجیهی برای افکار عمومی در آمریکا داشته باشند.
مرتضی مکی با بیان اینکه نمیتوان گفت جرج بوش بهتر بود یا بدتر، بیان کرد: به نظرم نوع فضای سیاسی که در جهان در دوران حکمرانی بوش وجود داشت با فضای سیاسی کنونی، بسیار متفاوت است. از این رو بحث خوب بودن و بد بودن روسای جمهور آمریکا مطرح نیست. جورج بوش در دروان خودش در چارچوب اقدامات خاصی تلاش میکرد تا سیاستهای خاورمیانهای خود را پیش ببرد در حالی که در حال حاضر اقدامات دیگری از جمله جنگهای نیابتی در منطقه وجود دارد که آمریکاییها را در عراق، سوریه و خلیج فارس در تنگناهای شدیدی قرار داده است. این تنگناها تهدیداتی را متوجه آمریکا کرده که موجب شده، دونالد ترامپ عملا هیچ جنبه بشردوستانهای را در موضوع کرونا که به صورت جدی در سطح دنیا مطرح است و موجودیت بسیاری از انسانها در خطر است، در نظر نگیرد و همچنان بخواهد سیاست یکجانبه گرانه و تنش زای خودش را در منطقه پیش ببرد؛ هرچند بیماری کرونا هم در ایران و هم در آمریکا، دو کشور را در تنگنای اقتصادی و اجتماعی قرار داده است.