پاسخگویی روزانه به ۱۰ هزار تماس در حوزه سلامت روان توسط ۶۰۰ روانشناس

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ احمد حاجبی، با اشاره به خدمات ارائه شده از طریق سامانه 4030، گفت: ضرورت پاسخگویی به نیازهای عموم جامعه در زمینه اطلاع رسانی در حوزه های مختلف بیماری کووید19 از همان ابتدای بروز نشانه های این همه گیری در کشور مد نظر قرار گرفته است.

وی افزود: راه اندازی سامانه تلفنی ۴۰۳۰  به درخواست وزارت بهداشت و با همکاری وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) انجام شده است.

این مقام مسئول ادامه داد: ارتقای کمی و کیفی و پویایی خدمات روانشناختی ارائه شده از طریق این سامانه که به درخواست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد در معاونت بهداشت وزارت بهداشت راه اندازی شده، همواره و در طول ارائه خدمات مدنظر بوده است.

حاجبی گفت: اکنون با گذشت بیش از 50 روز از آغاز بحران همه گیری ویروس کرونا در کشور، می توانیم به جرأت بگوییم که همکاران ما در این حوزه به خوبی توانسته اند ضمن برقراری ارتباط با هموطنان، تجربیات ارزنده ای را نیز در زمینه شناسایی نیازهای در حال تغییر آنان در طول این مدت به دست بیاورند که به طور منظم در اختیار تیم تخصصی قرار گرفته، تحلیل می شود و به دنبال آن، تدابیر لازم در سریع ترین زمان ممکن اتخاذ می شود.

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت اعلام کرد: در حال حاضر حدود 600 نفر روانشناس در سه شیفت (از 8 صبح تا 12 شب) پاسخگویی به تماس ها را  به عهده دارند و آمارهای موجود نشان می دهد که روزانه به طور متوسط حدود 10 هزار تماس از طریق کد 8 سامانه 4030 که مختص همکاران روانشناس است، پاسخ‌دهی می شود.

او با اشاره به ضرورت توجه به نیازهای در حال تغییر عموم شهروندان، بیان کرد: متناسب با تغییر شرایط مرتبط با وضعیت بیماری، پیامدهای آن و سیاست های اجرا شده در کشور، سیمای مشکلات و به تبع آن نیازهای روانشناختی نیز در حال تغییر است و نظام سلامت توانسته تا حد زیادی این نیازها را شناسایی و به آنها پاسخ دهد.

حاجبی در مورد این تغییرات توضیح داد: در ابتدا یکی از مداخلات اصلی ما تلاش برای مدیریت واکنش های حاد استرس در میان مردم و به خصوص کمک به گروه های سنی آسیب پذیر از جمله کودکان و نوجوانان برای سازگاری با شرایط جدید بود.

او افزود: این مداخلات شامل اطلاع رسانی پیرامون خودمراقبتی در شرایط همه گیری ویروس و آموزش برخی تکنیک های آرام سازی به افراد و مداخلات مختصر تلفنی بوده است.

مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ادامه داد: با شروع همه گیری و همزمان با اینکه نیازهای اولیه همچنان وجود دارند، نیازهای روانشناختی جدیدتری ایجاد شده اند، به طور مثال، با توجه به افزایش تعداد مبتلایان، تعداد خانواده های درگیر بیشتر شده اند و هر چه پیش می رویم، تعداد موارد بهبود یافته نیز رو به افزایش می رود، بنابراین با مشکلات جدیدی نظیر تنش های روانشناختی پیش آمده به دنبال انگ ناشی از بیماری کرونا در مبتلایان و در کسانی که قرنطینه شده بودند، مواجه می شویم. بیماران و خانواده های آنها، بعضا به دلیل عدم آگاهی در میان برخی مردم، دچار مشکلاتی در بازگشت به شرایط عادی و معمول زندگی شده اند.

حاجبی بیان کرد: اصولا مدیریت سلامت روان در شرایط قرنطینه خانگی موضوع گسترده و مهمی است که باید به ابعاد مختلف آن در گذر زمان توجه شود. یکی از این ابعاد، افزایش تنش و احتمالاً ناسازگاری در بین اعضای یک خانواده است که ممکن است سالها به نوع دیگری از تعادل در نظام خانواده خو گرفته باشند و در شرایط فعلی نتوانند به درستی از مهارت های ارتباطی خود برای مواجهه با شرایط دشوار جدید بهره گیرند.

او همچنین به مشکلات روانشناختی در میان خانواده هایی که عزیزانشان را ازدست داده اند نیز اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه در شرایط فعلی، امکان برگزاری فرآیندهای طبیعی سوگواری و برگزاری مراسم هایی که می تواند به سازگاری افراد با فقدان کمک کند، وجود ندارند، بنابراین باید سعی کنیم هر چه سریع تر با مداخلات روانشناختی تخصصی و به موقع برای این افراد، تعداد مواردی که ممکن است در آینده به مشکلات پیچیده تر روانشناختی مبتلا شوند را کاهش دهیم.

حاجبی درباره چگونگی اجرای مداخلات در افراد سوگوار توضیح داد: برای مداخله در سوگ، نیاز به برنامه ریزی و مطالعه قبلی و رجوع به منابع معتبر بود. خوشبختانه تیمی تخصصی از روانپزشکان و روانشناسان عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران که در حوزه معاونت بهداشت با دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد بر روی این موضوع همکاری کرده، در حال حاضر بسته مداخلاتی را متناسب با شرایط خاص فرهنگی کشورمان برای سازگاری مناسب تر با واکنش سوگ در بازماندگان، تدوین کرده است و به دنبال آن فرآیندهای خدمات و دستورالعمل اجرایی آن تهیه شده است.

او افزود: یک نکته بسیار مهم که در هنگام تدوین ضوابط اجرای هر چه بهتر این بسته مداخلاتی در نظر گرفته شده است، این است که خدمت توسط کسانی ارائه می شود که دارای تجربه کافی در کار با جمعیت عمومی بوده و حضوری پایدار در طول زمان در نظام سلامت داشته اند.

حاجبی در پایان افزود: خوشبختانه در کشور ما این ظرفیت در نظام مراقبت های بهداشتی اولیه وجود دارد و کارشناسان سلامت روان شاغل در نظام سلامت از هفته آینده مداخلات را آغاز خواهند کرد. لازم به ذکر است که همکاران ما در اداره مددکاری اجتماعی حوزه معاونت درمان نیز در زمینه ارائه حمایت های اجتماعی به اعضای خانواده فرد متوفی برحسب نیاز و متناسب با ظرفیت ها و توانایی موجود، خدمات تکمیلی را ارائه خواهند کرد.