نماز مرتبط با زلزله چیست؟ + نحوه خواندن

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛  اسباب شرعى وجوب نماز آیات عبارت است از: کسوف خورشید و خسوف ماه، اگرچه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غیرعادى که باعث ترس بیشتر مردم شود مانند بادهاى سیاه یا سرخ و یا زرد که غیرعادى باشند؛ تاریکى شدید، فرو رفتن زمین و ریختن کوه، صیحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مى‌‌شود. در غیر از کسوف و خسوف و زلزله، باید آن حادثه موجب ترس و وحشت بیشتر مردم شود و حادثه‌‌اى که ترس‌آور نباشد و یا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.

نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد، نماز آیات به دو روش خوانده میشود.

اولین روش خواندن نماز آیات: بعد از نیت و تکبیرة الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همین طور ادامه دهد تا یک رکعت پنج رکوعى که قبل از هر رکوعى حمد و سوره خوانده است انجام دهد.

سپس به سجده رفته و دو سجده نماید و بعد براى رکعت دوم قیام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را بجا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.

قرائت نماز آیات به صورت دیگر: بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان یک آیه خلاف احتیاط است) از سوره ‌اى را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آیه دیگرى از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگرى از همان سوره را قرائت نماید و همین طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره‌اى که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود.

سپس رکوع پنجم را بجا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، براى رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه ‌اى از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد براى هر رکوعى به یک آیه از سوره‌ اى اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.

احکام نماز آیات عبارتند از:

حکمت‌های نماز آیات، دلایل خواندن نماز آیات، روش خواندن نماز آیات

به هنگام زلزله و رعد و برق هولناک خواندن نماز آیات واجب است

۱- ثبوت خورشید گرفتگی، ماه گرفتگی یا زلزله با حسّ و مشاهده شخصی یا شهادت دو نفر عادل و یا وسائل و متخصصین رصدخانه‌ها و زلزله سنج در صورت اطمینان، نماز آیات باید خوانده شود.

۲- تنها بر اهالی آن منطقه‌ای که این حوادث به وقوع می‌پیوندد یا قابل رؤیت باشد، نماز آیات واجب می‌شود.

۳- زمان خواندن نماز آیات کسوف و خسوف از آغاز گرفتن خورشید و ماه است تا آغاز باز شدن و از این رو باید از وقتی که خورشید یا ماه گرفتگی آغاز می‌شود شروع به نماز آیات کرد و اگر در همان وقت نماز آیات خوانده نشود، بعداً به قصد قربت بدون نیّت أدا و قضاء آن را به جا آورد مگر در صورت کسوف و خسوف جزئی که شخص تا باز شدن از آن اطلاع نیابد.

۴-زمان خواندن نماز آیات هنگام زلزله و رعد و برق هولناک است که باید بلافاصله خوانده شود و ترک آن معصیت بوده تا آخر عمر واجب خواهد بود و هر وقت خوانده شود به صورت اداء است.

۵- با تکرار این حوادث نماز آیات نیز تکرار باید گردد.

چرا نماز آیات بخوانیم؟

مقصود از آیات خورشید گرفتگی، ماه گرفتگی، زلزله و سایر حوادث هولناک آسمانی مانند رعد و برق بسیار شدید و باد‌های سیاه و سرخ است، آنچنانکه بیشتر مردم بترسند.

قبل ار اسلام بسیاری از اقوام به هنگام خورشید گرفتگی و ماه گرفتگی، طبل و دهل می‌کوبیدند، تا اژد‌های غول پیکری که به گمان آنان درصدد بلعیدن ماه یا خورشید هستند، بترسانند. یهودیان به هنگام خسوف بر طبل می‌کوبیدند به تصور اینکه، ماه این صدا را می‌شنود و می‌ترسد و آشکار می‌گردد. ظهور اسلام این سنت‌های جاهلی را دگرگون ساخت.

نماز آیات

در زمان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در روز وفات فرزندش ابراهیم، کسوف روی داد. مردم تصور کردند که گرفتگی خورشید در اثر وفات فرزند پیامبر است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) برای از بین بردن این افکار موهوم و خرافی بلافاصله جنازه فرزند خویش را رها کردند و در برابر مردم قرار گرفتند و پس از حمد و ثنای خداوند فرمودند:

"ای مردم! ماه و خورشید دو آیت از آیات الهی هستند (نشانه‌ای از نشانه‌های قدرت و عظمت پروردگارند) بفرمان او جریان دارند و ا ز او اطاعت می‌کنند و برای مرگ یا حیات کسی کسوف روی نمی‌دهد. هرگاه خسوف و کسوف پدید می‌آید نماز بگذارید. " آنگاه پیامبر به همراه مردم نماز آیات خواندند.

امام رضا (علیه السلام) در این باره می‌فرماید:" اقامه نماز توجه و اقرار به ربوبیت پروردگار است ...

قدر مسلم آن است که فلسفه نماز همان یاد خداست که بفرموده قرآن یاد خدا مایه اطمینان قلب هاست.

امام علی (علیه السلام) می‌فرماید:"نماز وسیله تقرب هر پرهیزگاری است به سوی خدا.

امام صادق (علیه السلام) نیز می‌فرماید:"هنگامی که مشکل مهمی برای علی (ع) پیش می‌آمد، حضرت به نماز برمی خواست و آنگاه این آیه را تلاوت می‌فرمود:و استعینوا بالصبر و الصلوة. "

امام رضا (علیه السلام) در این باره می‌فرماید:" اقامه نماز توجه و اقرار به ربوبیت پروردگار است ... "

این روایات همه به این حقیقت اشاره دارند که نماز انسان را به قدرت لایزالی پیوند می‌دهد که همه مشکلات و سختی‌ها برای او سهل و آسان است. چنین احساسی موجب می‌شو دکه انسان در برابر حوادث و امور سهمناک، ترس و شکست و زبونی را از خود دور گرداند و با اتصال به قدرت لایزال الهی و اقرار به ربوبیت پروردگار، شکیبا و نیرومند گردد.

از دلایل خواندن نماز آیات یادآوری تاریکی، زلزله و .. قبل از قیامت است

الف) از حکمت‌های نماز آیات توجه دادن مردم از خرافات به طرف خداوند متعال، تا بدانند که خسوف و کسوف و هر آیت دیگر الهی ارتباطی با اژدها، مار، قهر کردن خورشید و ... ندارد؛ بلکه این خداوند است که خالق و مدیر افلاک است.

ب) یکی از دلایل خواندن نماز آیات یادآوری تاریکی، زلزله و .. قبل از قیامت.

ج) از آن جا که بسیاری از مردم در هنگام نعمت، خدا را فراموش می‌کنند و تنها در گرفتاری‌ها به یاد خدا می‌افتند؛ در حال زلزله و آیات دیگر الهی و دیدن آثار مرگ، با خواندن نماز آیات توجه بیشتری پیدا می‌کنند و به فکر توبه از گناه و جبران گذشته خود می‌افتند.