نقد جنگ به معنی نقد دفاع نیست / نگاه‌های متعصبانه‌ای در سینمای دفاع مقدس وجود دارد

کاظم معصومی، کارگردان سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: مقاومت یک مفهوم کلی دارد که بستگی دارد در کجا از آن استفاده شود. مقاومت در بستر جنگ و در بستر مسائل اجتماعی معنایی متفاوت دارد. اگر ما به طور دقیق به مفهوم مقاومت نگاه کنیم و از شعار پرهیز داشته باشیم می‌شود آثار سینمایی متفاوت و درخشانی ساخت.

معصومی تصریح کرد: اگر بخواهیم مفهوم مقاومت را در زندگی مردم جستجو کنیم و از جنبه‌های مختلف اجتماعی به آن نگاه داشته باشیم به سینمای ملی نزدیک می‌شویم و سینمای ملی سینمایی است که مدافع منافع ملت و با شعار به سراغ مفاهیم نمی‌رود بلکه تحلیل درست، غیر سیاسی و صادقانه دارد چرا که معمولاً وقتی یک هنرمند سعی دارد نگاهی سیاسی به مسأله داشته باشد در یک جبهه خاص قرار می‌گیرد و به منافع جبهه خود توجه دارد اما برای رسیدن به یک سینمای ملی که مفهوم مقاومت نیز در آن می‌گنجد فیلم باید در کنار مردم باشد و در وضعیت کشور ما فیلمی می‌شود که با مردم و در کنار مردم در برابر قدرت‌های جهانی می‌ایستد.

او افزود: من در هیچ کشوری شاهد مفهوم مقاومت و سینمایی با این عنوان نبودم و فکر نمی‌کنم هیچ کشوری به اندازه ایران به این مفهوم اهمیت دهد. همانطور که تأکید کردم این مفهوم ارزشمند است و می‌تواند در سینما نیز کارکرد داشته باشد اما متأسفانه ما همیشه با مسائل به شکلی تعصبی برخورد می‌کنیم و به همین دلیل جشنواره‌های ما نیز نمی‌توانند کارکرد واقعی خود را داشته باشند.

کارگردان فیلم سینمایی «طبل بزرگ زیر پای چپ» در ادامه گفت: همه افرادی که در جنگ تحمیلی حضور داشتند و همه رزمنده‌ها مخالف جنگ بودند، کسی به جنگ علاقه ندارد و همه با آن مخالف هستند؛ برای ما هم دفاع مقدس است ما جنگ را به عنوان دفاع مقدس می‌شناسیم و اگر فیلمی به نقد جنگ بپردازد و در واقع ضد جنگ باشد به این معنی نیست که ضد دفاع یا ضد مقاومت است. جنگ با تئوری‌های انسانی منافات دارد و هر انسانی می‌تواند متوجه این باشد که جنگ اتفاقی انسانی نیست. من فیلم «طبل بزرگ زیر پای چپ» را ساختم که به نقد خود جنگ پرداخته ولی بسیاری به اشتباه آن را فیلمی در مقابل سینمای دفاع مقدس دانستند. این نوع نگاه متعصبانه باعث می‌شود که سینما و حتی مفهوم مقاومت و دفاع مقدس آسیب ببیند و با همه چیز جهت‌دار برخورد شود. به همین دلیل ما نمی‌توانیم جشنواره‌ای کامل داشته باشیم و با آثار به شکلی گزینشی برخورد می‌شود و متأسفانه تا امروز نتوانسته‌ایم این مشکل را حل کنیم.

این کارگردان در پایان اظهار داشت: امیدوارم روزی بالاخره نگاه‌های متعصبانه‌ای که همیشه وجود دارد کنار برود و امکان مطرح کردن نگاه‌های متفاوت‌تر که ممکن است حتی کارکرد بیشتری داشته باشند به وجود آید.