سعید جلیلی برای ۱۴۰۰؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ «به جایی می‌روم که رویِ گشاده ببینم نه درِ گشاده» این شاید اولین ضرب‌المثلی است که اگر از دوستان مشهدی‌تان بپرسید به شما خواهند گفت. از این دست ضرب‌المثل‌ها را شاید از زبان بسیاری از مشهدی‌ها شنیده باشید. شهری که از قدیم الایام تاکنون به علت پیشینه فرهنگی و مذهبی‌اش مشهور است و اکنون هم به علت حضور چهره‌های سیاسی شاخص در سطوح سران قوا، اهمیت بیش از پیشی پیدا کرده که اشاره به آن شخصیت‌ها خالی از لطف نیست.

در واقع هر شهر و استانی در کشور همواره چهره‌های مهمی چه زن و چه مرد را در خود پرورش داده و فارغ از عملکردشان، جزو زنان و مردان بانفوذ و مشهورِ حوزه خود شدند. در  میان این شهرها، شهر مشهد از دیار خراسان رضوی، سیاستمداران بسیاری را به خود دیده که در حال حاضر به نظر می‌رسد، پیشتازِ عرصه سیاست ورزی در کشور در مقایسه با سایر شهرها و استانها شده‌اند.

چهره‌هایی که هم در درون جریان سیاسی اصولگرا و هم در درون اصلاح‌طلبان شهره هستند. یکی از این چهره‌ها، سعید جلیلی است. او که متولد سال ۱۳۴۴ در مشهد است، از جمله مشهدی‌های عرصه سیاست و عضو جبهه پایداری و از رزمنده‌های جنگ ایران و عراق است. این دیپلماتِ مشهدی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی است که در دولت قبلی، سیاست خارجی ایران را در برابر کشورهای دیگر به ویژه اروپایی‌ها در حوزه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران، نمایندگی می‌کرد. جلیلی که خود از اساتید دانشگاه امام صادق(ع) است دارای مدرک دکترای علوم سیاسی از این دانشگاه است. او که از کاندیداهای جبهه پایداری در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 بود با شعار «حیات طیبه» نامزد شد و با کسب بیش از چهار میلیون رأی، سوم شد.

این دیپلمات - سیاستمدار مشهدی، اکنون عضو شورای راهبردی روابط خارجی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی است. جلیلی که از آن با عنوان رئیس دولت سایه یاد می‎‌شود، هر از چند گاهی به ویژه در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی اظهارنظرات و انتقاداتش را بیان می‌کند. هر چند رئیس دولت سایه بودن جلیلی، از سوی محمدجواد ابطحی، نماینده پیشین اصولگرا و از اعضای شورای مرکزی جبهه پایداری، رد شده. در این ارتباط، ابطحی گفته است: «ما در کشورمان دولت در سایه نداریم. اظهارنظرات سعید جلیلی هم برای کمک به دولت و استفاده از ظرفیت نخبگان است.» در حالی که به نظر می‌رسد این گزاره، یعنی نبود دولت سایه از سوی شخصِ جلیلی رد شود چرا که این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در نامه‌ای با محوریت پیشنهادهای اصلاح ساختاری بودجه ۱۴۰۰ به محمد باقر قالیباف رئیس مجلس یازدهم، از عنوان دولت سایه یاد کرده بود و نوشت: «هرکس که دل در گرو انقلاب و کشور دارد، باید در حد وسع خود، سایه به سایه تحولات را دنبال و بر آن تاثیر مثبت بگذارد. «دولت سایه» به این معنا، یک حرکت عمومی و یک گفتمان ملی برای «تایید، تکمیل و تصحیح» روند امور است.»

این چهره مشهدی که طبق گمانه‌زنی‌ها در زمان قبل از انتخابات مجلس 98، از آن به عنوان کاندیدای ریاست مجلس یاد می‌شد، با شرکت نکردن در انتخابات مجلس، به همه گمانه‌زنی‌ها برای حضور در مجلس پایان داد و همچنان به عنوان رئیس دولت سایه و به عنوان یکی از گزینه‌های جدی اصولگرایان به ویژه پایداری‌ها در انتخابات ریاست جمهوری 1400 مطرح است.

در حالی که بسیاری، سعید جلیلی را جزو گزینه‎‌های جدی پایداری ها برای حضور در رقابت 1400 می‌دانند اما به گفته یک فعال رسانه‌ای اصولگرا، توانایی رئیس جمهور شدن در جلیلی نیست. محمد مهاجری در این باره گفته است: «او توان رئیس‌جمهور شدن را ندارد. قبول دارم که او شخصی مؤمن، انقلابی و مأخوذ به حیاست. شاید بچه‌های مذهبی گوشه چشمی به او داشته باشند اما در نهایت آنها هم به او رأی نمی‌دهند زیرا در بزنگاه انتخابات آنها هم متوجه می‌شوند که کشور به فردی احتیاج دارد که توانایی انجام وظایف ریاست‌جمهوری را داشته باشد.»

به رغم همه این اظهارنظرها، اما سکوت جلیلی نیز به باور بسیاری، حرکت سایه به سایه تا 1400 است هر چند، گهگاهی این سکوت در قالب پیامی توییتری شکسته می‌شود و یا خبرهایی از برگزاری جلسات او به گوش می‌رسد. به ویژه اینکه اخیرا سید حسین نقوی حسینی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، در واکنش به شایعه نقل شده از وی در ارتباط با تشکیل ستاد انتخاباتی سعید جلیلی واکنش نشان داده و گفته است: «من نگفتم ستاد آقای جلیلی یا شخص دیگری تشکیل شده است. این نقل قول از طرف خودم را تکذیب می‌کنم. من عرض کردم افرادی که در عرصه انتخابات ریاست جمهوری فعال هستند و نشست‌های خصوصی  برگزار  می‌کنند که کسانی مثل آقای جلیلی هستند.»

از جمله اظهارنظرات انتقادی جلیلی از صدا و سیما و حمایتی از دولت را می‌توان در مواضع اخیرش در این باره دید. مواضعی که برخی آن را نوعی چرخش در مواضع می‌دانند. این چهره مشهور پایداری، اخیر در اظهارنظری توییتری، از فیلم‌ها و سریال‌های تولید شده توسط صدا و سیما انتقاد کرد و نوشت: «نهادهایی که بودجه و امکانات کلان دریافت می‌کنند، باید مشخص شود از این امکان چه استفاده‌ای می‌کنند و خروجی کارشان چیست؟»

همچنین او در اظهارنظری متفاوت به دستاوردها و خدمات دولت روحانی در مناطق محروم کشور اشاره کرد. جلیلی در جریان سفر خود به کردستان  و در دومین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی- مشورتیِ «دولت سایه» با ابراز شگفتی از خدمات دولت روحانی، گفته است: «در استان کردستان، روستایی که جاده آن تقریبا کوهستانی و جمعیت آن حدود ۲۵ خانوار بود نیز گازکشی شده که برای من خیلی عجیب بود.»

او با بیان اینکه 95 درصد استان کردستان گازکشی شده، عنوان کرد: «اتفاقا بخشی از این 95 درصد گازکشی در دولت روحانی انجام شد. از این رو وظیفه ما تشویق کردن دولت است.»

با این تفاسیر به رغم گمانه‌زنی‌های فردی و رسانه‌ای از حضور جلیلی در انتخابات 1400، اما به گفته یکی از نزدیکان جلیلی، حضور او هنوز در انتخابات ۱۴۰۰ مشخص نیست چراکه تا آن موقع زمان بسیاری باقی مانده است.» البته ناگفته نماند که گعده‌های اصولگرایی به ویژه پایداری در حال بررسی گزینه‌های خود هستند و به گفته قاسم روانبخش، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری، «کاندیدا 1400 از آسمان که نمی‌آید بلکه از همین زمینی‎‌هاست. بنابراین گزینه‌های مختلفی مطرح هستند و باید زمان بگذرد. در حال مطالعه هستیم تا ببینیم کدام لایق‌تر و توانمندتر هستند.» 5