نحوه اجرای ضوابط مناسب سازی معلولان در بوته نقد و بررسی

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، نشست بررسی نحوه اجرای ضوابط مناسب سازی معلولین، برنامه ها و امور زیربنایی آن، در محل سالن اجتماعات سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی برگزار شد.

 در این نشست که در حاشیه داوری و تقدیر از برگزیدگان "مسابقه طراحی مجتمع‌های مسکونی با تأکید بر رعایت کلیه ضوابط مناسب سازی برای معلولین" و با حضور برخط مهندس خرم رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان و جمعی از مسئولین استانی در این حوزه برگزار شد؛ مهندس جنتی پور عضو شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی ساختمان اظهار داشت: کمیته مناسب سازی ضوابط و مقررات معلولین زحمات زیادی را در استان کشیده و التزام این کمیته استانی بعنوان برگزار کننده جلسات مستمر، پربار و هدفمند باعث شد تا بعنوان کمیته نمونه در سطح کشور مطرح گردد.

مهندسی کامران جنتی پور ضمن استماع درخواست های نهادها و متولیان امر در حوزه مناسب سازی معلولین افزود: متولیان امر درخواست‌هایی از جامعه مهندسی دارند که می بایست با تعامل ارگانهای ذیربط، همگام با آموزش و ترویج ضوابط با کسب مهارت فنی زمینه های لازم  شرایط را برای جامعه مهندسی و همزمان برای پیمانکاران، مالکین و.... با آموزشهای همگانی فراهم نمود .

وی با استناد به بندهای قانونی مبحث ۲ مقررات ملی ساختمان ادامه داد: اسلحه مهندس قلم اوست؛ مهندس در صورت مشاهده تخلف بجز ارائه گزارش تخلف به مراجع صدور پروانه و سازمان نظام مهندسی، قدرت بازدارنده دیگری ندارد. شهرداری و سایر مراجع صدور پروانه ساختمانی طبق بند 6 مبحث دوم مقررات ملی موظفند که با اعلام کتبی وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و یا ناظران در خصوص وقوع تخلف ساختمانی در اسرع وقت و با اطلاع ناظر دستور اصلاح را صادر و تا زمان رفع تخلف از ادامه کار جلوگیری نمایند.

طبق تبصره ۷ ماده صد شهرداری مهندسین ناظر باید گزارش تخلف را در موعد به شهرداری ارسال نمایند ولی در شهرداری ها پرونده‌های زیادی وجود دارد که با وجود گزارش تخلف از سوی مهندس ناظر، پرونده با وجود تخلف به کمیسیون ماده صد ارسال و جهت اخذ عدم خلاف مجدد به مهندسین ارجاع می شود، مسکن و شهرسازی به عنوان ناظر عالیه باید نظارت دقیق تر و بیشتری به این موارد داشته باشد.

مهندس جنتی پور با اشاره به "مسابقه طراحی مجتمع مسکونی با تأکید بر رعایت کلیه ضوابط مناسب سازی برای معلولین" بیان داشت: هدف اصلی از برگزاری این مسابقه، نوعی آموزش خود خواسته مهندسین، مشارکت و تشویق مهندسین معمار به  رعایت این ضوابط در طراحی، نظارت و اجرا بود؛ لذا در حال حاضر ما مهندسانی داریم که در این خصوص نظریات و طرح های ارزشمندی ارائه نمودند که امیدواریم با استفاده از این ایده های خلاقانه بتوانیم گام های موثری در جهت کاهش موانع پیش روی افراد کم توان و معلولین کشور برداریم.

 در ادامه این نشست مهندس احمد خرم ریاست سازمان نظام مهندسی ساختمان نیز بصورت برخط در این نشست حضور یافته و ضمن تشکر و ابراز خرسندی در خصوص تشکیل جلسات، نشست ها و گردهمایی های تخصصی من جمله جلسه مذکور که در راستای ایجاد فضای مناسب در شهرها برای معلولین و کسانی که ناتوانی جسمی دارند، اظهار داشت: وقتی ما به این درک رسیدیم و این مسئله شد برای ما که آمد و شد یک سری از افراد جامعه که اکثرا خودشان مقصر وضع پیش آمده موجود نیستند، باید این امکان را فراهم کنیم که در آسایش و آرامش زندگی کنند. 

مهندس خرم در ادامه افزود: باید در طراحی های معماری مربوط به مکان های عمومی و ... امکان حضور این عزیزان را فراهم سازیم، دسترسی را برایشان آسان نماییم و این احساس را داشته باشیم که این عزیزان پاره تن ما هستند و تا می توانیم نسبت به رفاه و سهولت دسترسی و رفت آمدهای آنان غفلت نکنیم. 

رئیس شورای مرکزی گفت: در گام اول باید در قالب مقررات و قانون سرویس دادن به این عزیزان را مد نظر قرار دهیم. باید استانداردی برای معلولین تعریف کنیم. با اینکه تا حدود زیادی این کار انجام پذیرفته اما باید تحقیقات تطبیقی با الگوبرداری از کشورهایی که نمونه های موفقی در این کار بوده اند صورت گیرد. 

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی استان خراسان رضوی نیز در ادامه این نشست بیان داشت: بحث دسترسی و دسترسی پذیری و مناسب‌سازی بحث گسترده‌ای است که یک قسمت زیر بنایی اش موضوع مناسب سازی های فیزیکی در سازه های مختلف مسکونی، تجاری، فرهنگی، تفریحی، عمومی و ... است. هر سازه ای که بنا شود ، همانند به بسیاری از کشورهایی که به موضوع حقوق افراد دارای معلولیت ورود کردند، ضرورت دارد قبل از ایجاد هر سازه ای و طراحی هر پروژه ای و تصویب هر موضوعی که جنبه‌های فیزیکی دارد، اول جنبه دسترسی پذیری تمام افراد را در نظر بگیریم.

دکتر فیروزی افزود: افرادی که دارای معلولیت شدید و پایدار برای کل عمرشان هستند حدودا سه درصد جوامع را تشکیل می دهند؛ اما در مساله دسترسی پذیری ما با این آمار سروکار نداریم؛ بلکه افراد کم توان و ناتوان ۱۵ درصد کل جهان را در بر می گیرند و افراد سالمند و یا سایر افراد که به هر علتی به صورت دایمی و یا موقت برای ایجاد یک زندگی مستقل در یک برهه خاص از زندگی نیاز به یکسری پیش بینی ها و دسترسی های مناسب دارند.

 وی ادامه داد: در کمیته فنی، استان خراسان رضوی یکی از استان‌های پیشگام و پیشتازی است که اگر چه در در زمینه عمل و اقدام هنوز ضرورت‌ها و بایسته های زیادی وجود دارد که باید اتفاق بیفتد، اما در ایجاد یک گفتمان علمی و دانش محور و الزام افراد دارای مسئولیت نسبت به افراد دارای معلولیت که وظایف، قانون و مقررات را اجرا می‌کنند، یکی از استان‌های پیشگام در این زمینه هست.

فیروزی گفت: مهندسین بخش عظیمی از کارهای ما به خصوص کارهای خلاقانه به دست با کفایت آنان است و انتظار داریم حساسیت شان در این خصوص افزایش یابد. 

وی همچنین بیان داشت: ما اصرار داریم به جای استفاده از واژه مناسب‌سازی، کم کم به سمت استفاده از واژه دسترسی پذیری برویم. وقتی واژه مناسب‌سازی مطرح می‌شود بیشتر تداعی اعطای یک امتیاز هست. یعنی به یک قشر خاص یک امتیاز را بدهیم و از آن امتیاز بهره مند شوند. آنگاه که دسترسی پذیری را مطرح می‌کنیم دیگر یک امتیاز نیست بلکه استیفای یک حق هست. دسترسی پذیری به تمام ارکان و فضاهای یک شهر و حقی است که برای همه محفوظ است از جمله افراد دارای معلولیت که با یک تفاوت، اما به عنوان انسان‌های برابر با سایر افراد قرار است در این شهر و جامعه زندگی کنند. اگر بخواهیم یک نگاه انسانی داشته باشیم باید این ۱۵ درصد افراد کم توان و معلول و ناتوان را در نظر بگیریم.

در ادامه این نشست نماینده دفتر فنی استانداری خراسان رضوی در کمیته فنی مناسب سازی استان نیز ضمن تقدیر و تشکر از دغدغه مندی و پیگیری سازمان نظام مهندسی ساختمان استان در زمینه مناسب سازی و دسترسی پذیری برای افراد کم توان و دارای معلولیت، اظهار داشت: یکی از مهمترین موضوعات برای افراد کم توان و دارای معلولیت تغییر نگرش است. تغییر این نگرش که افراد کم توان و دارای معلولیت حق دارند از همه خدمات شهری و ساختمان‌های عمومی استفاده کنند. این حق همه افراد است که در جایی که متولد شدند، رشد یافتند، مالیات پرداخت می کنند و فعالیت اجتماعی و اقتصادی دارند، از همه شرایط یکسان بهره مند گردند و شرایط برایشان سخت و دشوار نباشد.

 مهندس حسینی ادامه داد: در اکثر مواقع این افراد برای رسیدن به امورات روزمره دچار مشکل هستند. برای رسیدن به یک ساختمان و یا انجام یک کار اداری  باید موانع متعددی را پشت سر بگذارند. موانع فیزیکی در کنار موانع نگرشی باید برطرف شود تا به آن هدف اولیه برسیم. خواسته ما این است که جامعه مهندسان عزیز بویژه مهندسین رشته های عمران، معماری، شهرسازی و ترافیک در تمام مراحل طراحی، اجرا و نظارت بر پروژه ها این است که نیازهای افراد کم توان و دارای معلولیت را لحاظ کنند و این مهم در ابتدا مستلزم تغییر نگرش می باشد زیرا آنها هم حقوقی دارند که باید به آنها پرداخته شود. در نهایت خواسته ایشان بعنوان جامعه مخاطب، اولویت کنترل ضوابط و مقررات مناسب سازی محیط برای افراد دارای معلولیت در ساختمانهای عمومی با کاربری های تجاری، فرهنگی، آموزشی اداری، اقامتی و... ، شامل: مساجد، مدارس، سینماها و درمانگاه‌ها، بانک ها و ساختمان پزشکان و در مجتمع های مسکونی بالای 20 واحد و... توسط مهندسان طراح، مجری و ناظر بود.

در پایان این نشست تعدادی از طرح‌های برگزیده به صورت مشروح به ارائه طرح های خود پرداخته و در انتهای مراسم به نحو شایسته ای از چند طرح برگزیده تقدیر به عمل آمد.