به گزارش برنا، این هفته که تمام شود، سیصد روز است که مجلس یازدهم در ایران مشغول به فعالیت است. مجلسی که به گفته صباغیان، نماینده بافق و مهریز در آن، تک فراکسیونی است و به گفته مسعود پزشکیان، تنها نماینده اصلاح طلب آن، به نوعی تک صدایی در آن حاکم است که حتی نطق کردن هم احتمال تاثیرگذاری ندارد. مجلسی که به نام انقلابی است ولی عملکردش آن چنان بوده که بزرگترین حاشیه ساز سیاست ایران در سال 1399 شده و داد بخشی از بدنه اصولگرایان را هم درآورده است. مجلسی که عملکردش، نه تنها آن چنان که نمایندگانش در دوران تبلیغات میگفتند؛ گرهی از معیشت ملت بازنکرده بلکه با برخی تصمیمات، حتی شاید گرههایی بر آن هم زده باشد.
حذف منتقد؛ سنگ اول گر نهد معمار کج...
مجلس یازدهم 7 خرداد 1399 آغاز به کار کرد و بلافاصله رویه حذف منتقد را پیش گرفت. غلامرضا تاجگردون در این مجلس هم به عنوان نماینده گچساران انتخاب شده بود ولی برخی نمایندگان اصولگرا با زدن اتهاماتی به او، در نهایت اعتبارنامه او را رد کردند تا حتی تعداد نمایندگان اصلاح طلب مجلس به دو نفر هم نرسد. تاجگردون البته همین روزها هم میگوید که هم قالیباف و معاون قوانین او اعلام کردند که رویه بررسی اعتبارنامه او غیرقانونی بوده ولی ظاهرا در مجلس انقلابی گوش کسی به این حرفها بدهکار نیست.
مجلس انقلابی، کارگردان فیلمهایی با پایان باز...
با این حال نمایندگان ظاهرا به دیگر اتهاماتی که این طرف و آن طرف در مورد فساد در مجلس وجود داشت، هیچ اعتنایی نداشتند. مصطفی میرسلیم اتهام بزرگی مثل دریافت رشوه از سوی نمایندگان مجلس دهم برای رأی منفی به طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در سال۹۷ را مطرح کرد اما هیچ کمیته تحقیقی در مجلس برای این موضوع برگزار نشد و از آن طرف، مهرداد بذرپاش به گفته الیاس نادران که از نمایندگان استخوانخردکرده مجلس است؛ با گواهی کار جعلی رئیس نهاد ناظر مجلس یعنی دیوان محاسبات شد اما حرف قالیباف این بود که «گذشتهها گذشته است». به همین سادگی!
رسوایی پاک نشدنی دناپلاس
مجلس یازدهمیها البته شعارهای دیگری هم دادند و رفتارهای دیگری داشتند. مثلا از این گفتند که در مجالس قبلی چه میزان خرج مسکن و خودروی نمایندگان شد اما تا آمدند، خود درگیر دناپلاس شدند. دناپلاسهایی که گفته شد به همه نمایندگان مجلس به صورت اقساطی داده شده است. برخی البته آن را پس دادند و یا از پذیرش آن خودداری کردند ولی در روزهایی که صنعت خودرو، با بحران روبرو بود، اقدام نمایندگان مجلس، چیزی نبود جز بی توجهی به افکار عمومی و البته سخنانی که پیش از این گفته بودند.
دهنکجی آشکار به پروتکلهای کرونایی
به این تناقضها میتوان باز هم اضافه کرد. محمدباقر قالیباف در تعطیلات نوروزی سال 1399 و در شرایطی که نماینده منتخب تهران بود ولی هنوز دوره نمایندگی خود را آغاز نکرده بود؛ یادداشتی نوشت و از مدل چینی برای کنترل کرونا تقدیر کرد. این بخشی از مقاله اوست با نام ما و جهان پساکرونا: «دخالت مؤثر دولت چین در کنترل شیوع ویروس در آن کشور جلوههای دیگری از دخالتهای مثبت و حداکثری دولتها برای افزایش کارآمدی را نشان داد. کرونا بهروشنی ضعفهای لیبرال دموکراسی و دولت ناظر غیرمداخلهگر را نشان داد.» با این حال خود او به این حرف هیچ توجهی نکرد. روز قبل از جلسه سران قوا که پروتکلهای بهداشتی آن خاص است، به ICU بیماران کرونایی بیمارستان امام خمینی رفت و وقتی دفتر رئیس جمهور، جلسه را لغو کرد شکایت هم کرد و به رئیس جمهور کنایه زد که شما شجاع نیستید و دنبال کار مردم نیستید! بدتر از آن اینکه وقتی رهبری تا این حد تاکید داشتند که مقررات کرونایی رعایت شود؛ قالیباف خلاف تمام پروتکلهای کرونا در موج سوم که تشکیل جلسات در اماکن مسقف را ممنوع کرده بود با این استدلال که سقف مجلس بلند است! جلسات مجلس را برگزار کرد. به این موضوع البته استقبالهای مردمی در سفرهای استانی را هم اضافه کنید که گفته میشد خودجوش است تا متوجه شوید که قالیباف به عنوان رئیس مجلس یازدهم تا چه میزان واقعا به مدل چینی و حتی به سیاستگذاری ایرانی که از سوی رهبر انقلاب تعیین و در قالب مصوبات ستاد کرونا اعلام میشد عمل میکرد.
تبلیغ به جای عمل؛ حاشیه به جای متن
فارغ از این حواشی، بررسی متن عملکرد مجلس یازدهم هم جالب توجه است. مجلسی که بارها و بارها دولت را متهم کرد به اینکه نسبت به معیشت مردم بی توجه است و کار نمیکند اما ببینیم که خود این مجلس در این زمینه چه اقداماتی را صورت داده است. شاید بتوان گفت که مهمترین قانون در این زمینه «قانون الزام دولت به پرداخت یارانه کالاهای اساسی» بوده است که مجلس در آن بدون توجه به واقعیتهای اقتصادی کشور، اقدام به افزایش تبلیغاتی یارانه برخی از اشخاص کرد اما اساسا متوجه این نکته نبود که دولت اساسا نمیتواند (و نه اینکه نخواهد) که این میزان یارانه را افزایش دهد. در نهایت این مصوبه جز به ایجاد امیدی واهی در میان اقشار مستضعف سودی نداشت. قالیباف هم روی همین موج به برخی از مناطق جنوبی تهران رفت و از مردم پرسید یارانه جدید و اضافی را گرفتید یا نه؟ غافل از اینکه دولت در جایی که توان داشته اقدام به افزایش یارانه محرومان کرده و حتی مورد تقدیر روسای اصولگرای نهادهای حمایتی مثل فتاح که زمانی رئیس کمیته امداد بود و حالا رئیس بنیاد مستضعفان است، قرار گرفته است. مجلس البته مصوبات دیگری در حوزه اقتصادی هم داشت مثل وضع مالیات بر مسکنهای خانه خالی که آن هم مبتنی بر واقعیتهای اقتصاد ایران نبود چرا که گفته شده اولا اشخاص حقوقی در ایران بیشترین املاک خالی را در اختیار دارند و ثانیا هنوز سامانههای لازم برای شناسایی این خانهها مهیا نشده است.
وقتی مجلس انقلابی به تغییرات خودش در لایحه بودجه رای نمیدهد!
نتیجه کار مجلس در مهمترین قانون معیشتی هر ساله نیز مشخص است. مجلس با اخبار متناقض و عجیب که از کمیسیون تلفیق و صحن بیرون میآمد شوکهای روزانهای به اقتصاد کشور وارد کرد و در نهایت هم در اقدامی عجیب، پس از تهیه گزارش کمیسیون تلفیق اقدام به رد کلیات بودجه کرد تا برای هیچ کس مشخص نباشد که آن تغییرات و خبرهای آن به چه منظور بود و این رد کل بودجه به چه منظور. به هر حال وقتی هم کل لایحه دوباره از طرف دولت اصلاح شد و به مجلس داده شد و مجلس آن را تصویب کرد، از شورای نگهبان خبر آمد که این شورا، 120 ایراد به بودجه گرفته و این تازه غیر از 20 ایراد و ابهامی است که مجمع تشخیص به بودجه وارد کرد.
به اسم رفع تحریم، برای تشدید تحریم
فصل دیگری از این عملکرد 300 روزه هم در حوزه سیاست خارجی است. مجلس با تصویب قانونی، تلاش کرد خود را در مسیر رفع تحریم نشان دهد اما به افکار عمومی پاسخ نداد که اگر واقعا آن قدر که نمایندگان در دوران تبلیغات انتخاباتی مدعی بودند؛ برجام بد بوده است چرا برای بازگشت به آن قانون گذاشتند. در نهایت هم تعیین ضرب الاجلهایی خلاف نظر وزارت خارجه به عنوان مسئول سیاست خارجی کشور باعث شد که دولت با امضای توافقنامهای هم راهی برای اعمال قانون پیدا کند و هم راهی برای حفظ منافع کشور و عبور از بن بست ساخته شده توسط مجلس در سیاست خارجی. شاید خیلی خوب باشد که کسی هم بررسی کند که در روزهای بررسی این طرح در مجلس یا اصلا همان روز صبحی که خبر توافقنامه آژانس و نظام به مجلس رسید، چه تغییر و تحولاتی در بازار ارز و به تبع آن ارزاق عمومی اتفاق افتاد و سهم نمایندگان مجلس و حتی لابیهای پنهان بازار ارز در این اقدامات چه بود.
و داستان آن سفر پرماجرای روسیه...
از سفر روسیه رئیس مجلس هم نگوییم که گفته شد، هشت جلسه دیدار با سفیر روسیه در مجلس برای هماهنگی پروتکلهای آن صورت گرفته ولی در نهایت، نه قالیباف توسط پوتین به حضور پذیرفته شد و نه شان هیات دیپلماتیک ایران که حامل پیام رهبری بودند رعایت شد چرا که مثلا یکی از اعضای هیات برای مدتی هر چند کوتاه در فرودگاه مسکو توقیف شد.
یک بام و دو هوا در فضای مجازی
گزارش ده ماهه عملکرد مجلس را با رویکرد این نهاد به فضای مجازی به پایان برسانیم. مجلسیها تا دلشان خواست از توییتر فیلتر شده برای حمله به دولت استفاده کردند اما خود با احضار وزیر ارتباطات به مجلس، از او درباره اینترنت ملی و شبکه ملی اطلاعات بازخواست کردند و در نهایت هم با افزایش درصد سهم دولت از اپراتورها هم برخی از نهادهای قراردادی دولت با اپراتورها را متزلزل کردند و هم نشان دادند که با ابزارهایی مثل گران کردن تعرفه اینترنت خارجی، قصد دارند، کاربران را در محیط داخل کشور نگه دارند. جالبتر اینکه این کار با هدف حمایت از نهاد انحصارگرایی مثل صداوسیما انجام شد و مجلس هم برای اولین بار، مصوب کرد که نظارت بر فضای مجازی حتی در زمینه تولید فیلم هم با صداوسیما باشد.
دو تذکر از رهبری در کمتر از 10 ماه
مجلسی که در کمتر از ده ماه، فقط دو بار برای رعایت ادب و انصاف در برابر دولت و رئیس جمهور از رهبر انقلاب آن هم به صراحت تذکر گرفته است، حالا در دهمین ماه فعالیت خود، به نظر کم کم با واقعیتهای کشور و محدودیتها روبرو شده اما همچنان مدعی است. در وصف مدعی بودن هم همین بس که بدون کوچکترین کارنامه واقعی برای بهبود وضعیت معیشتی مردم، دولت را در چند ماه پایانی خود متهم میکند که بودجه را چنین و چنان تنظیم کرده غافل از اینکه این بودجه را کمتر از 5 ماه، حسن روحانی و وزیرانش اجرا خواهند کرد و بعد از آن دولت دیگری خواهد آمد و منافع بودجه به آن خواهد رسید و حتی اگر مضراتی هم داشته باشد قانونا آن دولت حق اصلاح وضعیت بودجه را دارد و نیازی به این جنجالها هم نیست. حیات مجلس البته به همین جنجالها و ادعاهاست چرا که یک سال بعد از آن نطقهای آتشین در تبلیغات انتخاباتی، افکار عمومی میپرسد که تکلیف آن همه وعده و وعید برای معیشت ملت چه شد؟