به گزارش برنا؛ زخم کاری، می خواهم زنده بمانم، قورباغه، سیاوش، ملکه گدایان، خوب، بد، جلف؛ رادیو اکتیو، گیسو سریالهایی هستند که چندماه اخیر از شبکه نمایش خانگی پخش شدند، سریالهایی که هر کدام سرشار از خشونتهای غیر معمول جامعه است تا جایی که برخی از سکانسها باعث بهت و تعجب مخاطب میشود. این را میتوان از نظرات و واکنش مردم در فضای مجازی دید. درست در زمانی که بیش از همیشه جامعه ما نیاز به یک فضای آرام و بدون تنش دارد پخش چنین سریالهایی که خشونت پنهان مردم را برمیانگیزد یک هشدار جدی تلقی میشود.
علی حیدری، جامعه شناس فرهنگی، آسیب شناس اجتماعی و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار برنا با اشاره به تاثیر خشونتهای افراطی در سریالهای نمایش خانگی بر مردم گفت: نه تنها خشونت بلکه سیاهنمایی و نگاهی که منجر به افسرده شدن مخاطب میشود، میان قشری از فیلمسازان و سریالسازهای ما وجود دارد و چنین فضایی را در حوزههای متفاوتی چون سینما، تئاتر، تلویزیون، نمایش خانگی و ... درحال مشاهده هستیم که البته غیر از خشونت، به مسائل دیگری هم میپردازند که باعث میشود مخاطب وقتی از صندلی سینما یا از پای تلویزیون خانه خود بلند شود احساس میکند غمی به غمهایش اضافه شده است هرچند که کسی منکر ساخت آثار در ژانرهای مختلف و حتی ژانر ترس و خشونت نیست اما تعادل و میانهروی در هر چیزی شرط عقلانی و منطقی است و نباید «خشونت» محتوای همه سریالهای ما را تشکیل دهد.
او افزود: اگر قرار باشد در سینما یا شبکه نمایش خانگی به موضوع خشونت پرداخته شود باید تحقیق گستردهای در حوزه جامعه شناسی، روانشناسی و جرم شناسی صورت گیرد درحالی که اکثر فیلمسازان ما چنین سوادی را ندارند و صحنههای خشونت آمیز را به هر شیوهای که خودشان دوست دارند نشان میدهند و زمانی که خشونت در ژانر مخصوص خود به کار نرود بر مردم و سطح جامعه تاثیر منفی میگذارد چون خشونتی که در ژانر مخصوص خودش به تصویر کشیده شود باعث بحران روانی در مخاطب نمیشود.
حیدری با بیان اینکه «خشونت» عامل جذابیت فیلمها و سریالها شده است، تصریح کرد: سریالهایی که این روزها در نمایش خانگی پخش میشود، خشونت عاملی برای ایجاد جذابیت شده است و گویا هرچقدر صحنههای خشونت آمیز بیشتر شود فرد خشن جذاب تر و سریال بیشتر دیده میشود این درحالیست که واقعا این میزان خشم و اتفاقات خشن در جامعه ما وجود ندارد البته این بدین معنا نیست که در جامعه خشونت نداریم اما مشکل اینجاست که خشونت تبدیل به یک عامل جذابیت شده است که این موضوع تاثیر نامطلوبی بر مخاطب خواهد گذاشت برای مثال اولین تاثیری که میگذارد این است، آن رفتارهای خشونت آمیز در یک نوجوانان بروز و ظهور پیدا میکند مانند شخصیت «مالک» در سریال زخم کاری که یک کاراکتر کاریزماتیک و جذاب دارد و باعث میشود همه به سمت آن جذب شوند طبیعتا رفتارهای به شدت خشن و خشونت آمیز او مانند شخصیت جذابش بر دل مخاطب مینشیند و ممکن است یک جوان و نوجوان ترغیب شود مانند او رفتار کند و تقلید از او را پسندیده بداند.
این جامعه شناس فرهنگی در ادامه گفت: عادی سازی ناهنجاریها، هنجارشکنی در گویشها، الفاط، دیالوگ ها و لوکیشن ها، ترویج بی اعتمادی به همسر، دوست، خانواده، اعتقادات و حاکمیت، عادی سازی روابط خارج از عرف، مغایر با ارزشها و باورهای ملی و اعتقادی، ترویج پنهان غیراخلاقی خارج از ضابطه، ترویج سبک زندگی خاص مراسمات مذهبی تا جشن هایی که در تعارض با فرهنگ اصیل ایران است، اغراق در نمایش زندگی طبقه ی ثروتمند کشور و در نتیجه ایجاد سرخوردگی فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نارضایتی عمومی بین مردم به خصوص جوانان تنها بخشی از تبعات فرهنگی محتوای نامناسب آنهاست که باید تجدیدنظری از سوی نهادهای فرهنگی از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد صورت گیرد.
او با اشاره محتوای اصلی سریالهای نمایش خانگی گفت: وقتی نگاهی به سریالهای در حال پخش میاندازیم، میبینیم که پوشش ناهنجار، لاکچری گرایی و دعوت به تجمل، تحقیر اصالت بدن، هنجار زدایی از روابط، ترویج نگرش خیانت، خشونت و افراطی گری، ترویج استفاده از مواد مخدر محتوای اصلی فیلمها و سریالها را تشکیل میدهد که تمام این موارد نتیجهای جز بدآموزی و ترویج افسردگی میان جوانان ندارد.
حیدری در انتقاد از عدم تعیین محدودیت سنی در برخی فیلمها سریالها بیان کرد: بحث ردهبندی سنی سالهاست که در کشور ما مطرح میشود اما هیچ وقت به نتیجه نرسیده است گرچه توجه به این نکته در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده است اما مطمئن هستیم که واقعا بچههای کمتر از سن تعیین شده آن را نخواهند دید؟ متاسفانه جامعه ما برای چنین تفکیک سنی اصلا آمادگی ذهنی ندارد و مردم ما عادت دارند خانوادگی و همه کنار هم فیلم و سریال نگاه کنند.
این جامعه شناس فرهنگی در پایان گفت: اگر کودک زیر 18 سال با چنین پمپاژهای خشونت در تولیدات شبکه نمایش خانگی مواجه شود در زیست فردی او تاثیرات مخربی خواهد داشت و قطعا در روند رشد و رفتار آینده نوجوان تاثیر خواهد گذاشت و از آنجایی که رده بندی سنی درستی هم در سریالها و فیلمها لحاظ نمیشود، خانوادهها باید خودشان دقت کافی داشته باشند و اجازه ندهند فرزندانشان چنین آثاری را تماشا کنند ضمن اینکه دیدن این حجم از خشونت برای مردمی که این روزها نیاز به آرامش دارند هم مناسب نیست و ما به عنوان جامعه شناس و آسیب شناس که در این زمینه فعالیت میکنیم، انتظار داریم وزارت فرهنگ و ارشاد و نهادهای متولی قبل از ساخت و پخش آثار فرهنگی (نه پس از پخش اثر، توقیف آن و اعتراض مردم) محتوای آنها را مورد بررسی قرار دهند.
//انتهای پیام: 3