به گزارش برنا، براساس اطلاعات مرکز آمار نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی در فصل بهار 1400 حدود 4/2 درصد بوده که در مقایسه با رقم فصل مشابه در سال قبل، با افت 2/4 واحد درصدی همراه است. این ارقام نشان میدهد دولتهای گذشته برنامه دقیقی در حوزه مالیات ستانی نداشتند و بر اساس آمار اعلام شده ایران جزو اقتصادهایی با کمترین نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی است.
همچنین روند فصلی درآمد مالیانی در دولت دوازدهم طی 10 فصل منتهی به بهار 1400 نزولی بوده است و این نسبت برای سال 1399 هم رقم بسیار پائین و حدود 3/8 درصد بوده که در مقایسه با سال 1398 معادل 0/3 واحد درصد کاهش داشته است.
با توجه به اینکه مالیات در نظامهای اقتصادی کشورها یکی از مهمترین ابزار تأمین کننده مصارف بودجه دولت محسوب میشود و حتی در اجرای سیاستهای اقتصادی نقش تعیین کنندهای دارد، دولت باید برای جبران کسری بودجه، منطقی سازی نرخهای مالیاتی و لغو برخی معافیتهای مالیاتی را در دستور کار خود قرار دهد.
بر همین اساس دولت سیزدهم با هدف کنار گذاشتن شیوههای مالیاتستانی ناکارآمد و ناعادلانه فرآیندهای مالیات ستانی هوشمند را به اجرا گذاشته که باعث میشود، عدالت مالیاتی و درآمدهای مالیاتی رشد پیدا کند که در نهایت نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی کشور افزایش یابد. همچنین وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت سیزدهم نیز بر هوشمندسازی نظام مالیاتی و بر اجرای برنامهای رشد بیش از 50 درصدی نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی از طریق مالیات ستانی هوشمند و عادلانه تاکید دارد.
اجرای مالیات ستانی هوشمند و عادلانه و افزایش درآمدهای پایدار گام مهم دولت برای نفتزدایی از بودجه و عدم وابستگی دولت به درآمدهای نفت است که نه تنها در ایران بلکه در همه اقتصادهای نفتی جزو بزرگترین معضلات دولتها است و هرچقدر دولت از اتکا به درآمدهای نفتی فاصله بگیرد، قدرت بیشتری برای مدیریت اقتصادی کشور و جلوگیری از بحرانهای اقتصادی را دارد.
عوامل رشد درآمدهای مالیاتی طی نیمه نخست 1400
درآمدهای مالیاتی طی نیمه نخست 1400 با افزایش 62/5 درصدی نسبت به نیمه نخست 1399 به حدود 139 هزار میلیارد تومان رسیده است. یکی از دلایل رشد مزبور، تصمیمات دولت در راستای کمک به بنگاههای اقتصادی آسیب دیده از همهگیری کووید 19 در سال قبل و به تعویق انداختن دریافت درآمدهای مالیاتی بود. دو بخش مهم درآمدهای مالیاتی؛ مالیاتهای مستقیم و مالیات کالاها و خدمات است که این دو جزو هم در نیمه نخست 1400 در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل به ترتیب با افزایش 58 و 70 درصدی همراه بودهاند.
طی نیمه نخست عامل مسلط بر افزایش 62/5 درصدی درآمد مالیاتی نسبت به نیمه نخست سال قبل، افزایش درآمد مالیاتهای مستقیم با مشارکت 37/5 واحد درصدی بوده است و تنها 18.2 از درصد سهم درآمدهای مالیاتی دولت از مالیات بر درآمد بوده است.