درخشش سینمای ایران در اسکار در انتظار یک انتخاب مناسب

محمدرضا مقدسیان، منتقد، کارشناس و مجری رسانه ملی در روزهایی که بحث بر سر انتخاب چند فیلم سینمایی از جمله: «تفریق»، «برادران لیلا»، «موقعیت مهدی»، «جنگ جهانی سوم»، «شب، داخلی، دیوار»، «نگهبان شب» و... برای اسکار داغ است در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا به الویت‌های حضور در اسکار و آورده آن برای سینمای ایران پرداخت و گفت: از آنجایی که سینمای ایران تا به حال سبک مدیریتی خاصی نداشته و هر مدیری با شیوه خودش سینما را مدیریت کرده است؛ بنابراین هنوز ما زاویه‌‌ی نگاه درست و مشخصی به جشنواره‌های بین‌المللی و این جوایز نداریم. نگرش گروهی این است که ما به هر ترتیبی باید در این جشنواره‌ها حضور پیدا کنیم تا سینمای ایران را در دنیا مطرح کنیم؛ در مقابل گروه دیگری معتقدند که باید تریبون باشیم تا بتوانیم با حضورمان ایدئولوژی‌ مدنظرمان را مطرح کنیم. اما من معتقدم که برای حضور در هر جشنواره‌ای در ابتدا باید به فلسفه‌ی راه‌اندازی آن جشنواره فکر کنیم. هر جشنواره‌‌ای براساس اهداف فکری_فرهنگی و مسائل سیاسی خاص خودش ایجاد می‌شود. واگرنه دلیلی برای این همه هزینه وجود ندارد. 

این کارشناس سینما در خصوص ساز و کارهای جشنواره‌های مختلف بالاخص اسکار عنوان کرد: همه جشنواره‌ها از کن، برلین و ونیز گرفته تا اسکار تکلیفشان با خودشان مشخص است مثلا می‌گویند ما می‌خواهیم امسال این نگاه را در فیلم‌ها دنبال کنیم‌ یا به این جنس از آثار توجه خاصی داشته باشیم. حالا مدیران سینمایی ما باید تصمیم بگیرند که می‌خواهند حرف خودشان را بزنند یا به حضور در این جشنواره‌ها بیشتر اهمیت بدهند. تجربه ثابت کرده است در ادوار مختلف ما زمانی توانسته‌ایم سری در سرها پیدا کنیم که فیلم‌هایمان بیشتر مقبول هئیت انتخاب و داوری آن جشنواره‌ها قرار گرفته است.

او ادامه داد: اگر ما برای اسکار پافشاری کنیم و فیلم‌ها را براساس فرهنگ، سیاست و شیوه‌های حکومت‌داری خودمان بسازیم و ارائه کنیم احتمالا آن تولیدات تایید نمی‌شوند.‌ پافشاری برای بودن یک فیلم در اسکار برای آن‌ها تاثیری ندارد.

مقدسیان درباره چگونگی انتخاب یک اثر مناسب از سینمای ایران برای جوایز اسکار اظهار داشت: وقتی می‌خواهیم فیلمی را برای اسکار ارسال کنیم باید در وهله اول به این فکر کنیم که کدام اثر با قواعد و ضوابط سینمایی که در اسکار است بیشتر مطابقت دارد. همانطور که جشنواره فیلم‌ فجر هر فیلمی را نمی‌پذیرد، اسکار هم این حق را دارد و ما باید به سازوکارهای آن‌ها احترام بگذاریم. اگر جوایز اسکار را قبول نداریم و فکر می‌کنیم فیلم‌ها را براساس قواعد خاصی می‌پذیرند  بهتر است اصلا شرکت‌ نکنیم. فرستادن فیلم‌هایی که هیچ ربطی به چارچوب فکری اسکار ندارند بیشتر مصرف داخلی دارند نه کارکرد سینمایی‌. 

این منتقد ادامه داد: در نهایت من فکر می‌کنم اگر ما می‌خواهیم اثری را برای اسکار ارسال کنیم باید انتخابمان به گونه‌ای باشد که آن فیلم پیش از حضور در اسکار یا در جشنواره‌های جهانی دیگر درخشیده باشد یا شانس درخشش بیشتری داشته باشد. طبیعتا یکی از مولفه‌هایی که اسکار به آن می‌پردازد حضور آن فیلم در جشنواره‌های معتبر دنیاست. همین موضوع بار تبلیغاتی ایجاد می‌کند و در تصمیم داوران تاثیرگذار است. موضوع مهم دوم این است که ببینیم کدام یک از فیلم‌ها توانسته‌اند پخش‌کننده معتبر و درجه‌یکی را برای خودشان پیدا کنند. بنابراین معتقدم فیلمی که پخش‌کننده معتبری دارد شانسش چندین برابر می‌شود.

اوبا مثالی ادامه داد: فیلم سینمایی «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی پخش‌کننده خوبی داشت، در جشنواره‌های مختلف دنیا مورد توجه قرار گرفت و توانست جایزه اسکار را به دست بیاورد. تنها جایزه‌ای که این فیلم  نتوانست کسب کند جایزه بفتا بود.‌ بعدها در بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد به دلیل اینکه پخش‌کننده فیلم، اکران «جدایی» را در انگلستان دیر انجام داده بود توجه بفتا به فیلم «پدرو آلمادور» معطوف شد. 

او در خصوص عباس کیارستمی و افتخاراتش در سینمای ایران عنوان کرد: عباس کیارستمی شخصیت دوست‌ داشتنی در بین بسیاری از مدیران‌ سینمایی نبود اما حالا نام کیارستمی و «طعم گیلاس» از افتخارات همان مدیران محسوب می‌شود. یادمان نرود وقتی اصغر فرهادی اسکار را گرفت در ابتدا به مردم سرزمینش سلام کرد. حالا ما چطور می‌توانیم این مسائل را فراموش کنیم.  

مقدسیان در آخر اضافه کرد: من حضور در اسکار را بسیار مهم‌تر از عدم حضور می‌بینم. اگر بخواهم شفاف صحبت کنم باید بگویم که برای اسکار اصلا اهمیتی ندارد که کشوری تحریمش کند. 

خبرنگار: تبسم کشاورز

انتهای پیام/