پیام موشک هایپرسونیک فتاح برای خاورمیانه

به گزارش برنا؛ روی بنرهایی که هفته گذشته در سراسر تهران نصب شده بودند، به فارسی، عربی و عبری نوشته شده بود: «۴۰۰ ثانیه تا تل‌آویو». این بنر رونمایی از جدیدترین موشک زرادخانه درحال رشد ایران است که به گفته یکی از مقامات نظامی ایران می‌تواند تا ۱۵ برابر سرعت صوت حرکت کند.

سپاه می‌گوید که این موشک می‌تواند بالای جو زمین پرواز کرده و تا مسافت ۱۴۰۰ کیلومتری را طی کند. موشک‌های فراصوت می‌توانند تا سرعت ۵ ماخ، یعنی ۵ برابر سرعت صوت حرکت کنند.

در واکنش به این ماجرا، یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل هرگونه خطر احتمال علیه اسرائیل را رد کرد.او در اظهاراتی که در یک رسانه اسرائیلب منتشر شد، گفت: «شنیده‌ام که دشمنان ما به تسلیحاتی که ساخته‌اند مباهات می‌کنند. ما برای هر سلاحی، یک واکنش بهتر داریم».

گفته‌های ایران به صورت مستقل توسط کارشناسان تأیید نشده است. اما آن‌ها می‌گویند که ایرانی‌ها پروسه معمول را در ساخت این موشک را طی کرده‌اند.

اوزی روبین، بنیان‌گذار و مدیر سابق سازمان دفاع موشکی اسرائیل نسبت به واقعی‌بودن این موشک و کارکردش شکی ندارد. اما او با اشاره به اینکه ساخت فتاح لزوماً انقلابی در صنعت موشکی ایران نیست، افزود که با اینکه طراحی آن بدیع است، اما این اولین موشک فراصوت ایرانی نیست. کارشناسان می‌گویند که بیشتر موشک‌های بالستیک می‌توانند با سرعت مافوق‌صوت حرکت کنند.

الکس وطنخواه، مدیر برنامه ایران در مؤسسه خاورمیانه گفت: «ایران در طرح ادعاهای اغراق‌شده در مورد ساخت موشک، سابقه بلندی دارند. با این وجود، ایران پیشرفت زیادی در این صنعت داشته و کسی نمی‌تواند آن را انکار کند. اما آیا ایران جزء برترین کشورهای تولیدکننده موشک‌های فراصوت است؟ خیر».

ایالات متحده می‌گوید که ایران بزرگ‌ترین دارنده موشک‌های بالستیک در خاورمیانه بوده و توانایی موشکی‌اش را یکی از ابزارهای اصلی ابراز قدرت آن است.

اگرچه قبلاً ایران بارها گفته بود که هدف برنامه هسته‌ای‌ش دفاعی است، اما روزنامه کیهان در سرمقاله این هفته خود نوشت که هدف آن نشان‌ دادن توان بازدارندگی حوزه‌های اقتصادی و سیاسی است. تحت تحریم‌های سنگین آمریکا، ایران دولت ایالات متحده را به برافروختن جنگ اقتصادی علیه خود متهم می‌کند.

جان کرزیزانیاک، پژوهشگر مؤسسه کنترل تسلیحات اتمی ویسکانسین گفت که از سال ۲۰۱۷، ایران ۵ حمله برون‌مرزی بزرگ در خاورمیانه انجام داده است. این حملات شامل دو حمله به داعش در خاک سوریه و سه حمله در خاک عراق، علیه نیروهای آمریکایی، شبه‌نظامیان کرد و عوامل اطلاعاتی‌ اسرائیل بود.

کارشناسان می‌گویند که تفاوت موشک جدید ایران قابلیت مانور بالای آن است. نازل این موشک به آن اجازه می‌دهد که در مسیری نامنظم پرواز کرده که رهگیری آن را دشوار می‌کند.

کرزیزانیاک گفت: «اگر چیزی که مقامات ایرانی در مورد فتاح می‌گویند، حقیقت داشته باشد، قطعاً قابلیت مانور بیشتری نسبت به موشک‌های قبلی دارد. اما در دستیابی به آن مانند سایر کشورها عمل نکرده و احتمالاً قابلیت مانور نیز در حد آن‌ها نیست».

او گفت که ایران ادعا می‌کند که خصوصیت اصلی فتاح، بهره‌گیری دوباره از یک تکنولوژی بومی است که در داخل کشور توسعه یافته است.

پیام فتاح برای اسرائیل

اسرائیل چندین سیستم دفاع موشکی دارد. گنبد آهنین برای دفاع در برابر پرتابه‌های برد کوتاه، مانند آن‌هایی که از غزه یا لبنان شلیک می‌شوند، طراحی شده است. فلاخن داوود جلوی موشک‌های برد متوسط را می‌گیرد. برای موشک‌های برد بلند نیز سیستم دفاع موشکی خِتس (پیکان) تا مسافت ۲۴۰۰ کیلومتری را پوشش می‌دهد.

اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی سیستم موشکی پاتریوت آمریکا را مستقر کرده‌اند. عربستان و امارات همچنین از سامانه ضدموشکی تاد استفاده می‌کنند که می‌تواند موشک‌های بالستیک برد کوتاه و متوسط را در ارتفاع بالا رهگیری کند. تاد برای اولین در جنگ علیه حوثی‌ها در سال ۲۰۲۲ توسط امارات استفاده شد.

کرزیزانیاک گفت: «احتمالاً سامانه پاتریوت توانایی ساقط‌کردن موشک فتاح را دارد، اما از آنجایی که هنوز ناشناخته‌های زیادی برای هر دو سامانه وجود دارد، نمی‌توان با قاطعیت سخن گفت. گزارش‌های جنگ اوکراین نشان می‌دهند که سامانه پاتریوت موفق شده که موشک کیژال روسیه را ساقط کند که از نظر قدرت مانور و سرعت، مشابه فتاح است». او گفت که البته سامانه پاتریوتی که در عربستان مستقر است نتوانست چند پرتابه حوثی‌های یمن را به‌رغم ساده‌بودنشان دفع کند.

او افزود: «حتی یک سامانه دفاع موشکی توانمند هم اگر در مکان اشتباه قرار بگیرد، اگر رادارش به سمت اشتباهی قرار گرفته باشد، اگر موشک در ارتفاع پایین پرواز بکند یا اگر موشک‌های زیادی به صورت هم‌زمان شلیک شده باشند، ممکن است که اشتباه کند».

مدت‌هاست که دولت‌های عربی خلیج‌فارس مدعی‌اند که برنامه موشکی ایران بایستی بخشی از مذاکرات برنامه هسته‌ای تهران باشد. آن‌ها ادعا می‌کنند که موشک‌های ایران خطر بزرگ‌تری برای امنیت آن‌هاست. البته اخیراً دشمنان عرب جمهوری اسلامی روابط خود با تهران را عادی کرده و خطر بروز درگیری در منطقه را به طرز قابل توجهی کاهش داده‌اند.

حالا تنها اسرائیل باقی مانده که باید نگران موشک جدید ایران باشد. روبین، مقام دفاعی سابق اسرائیل گفت که مطمئن است اسرائیل در حال حاضر توانایی مقابله با این موشک را ندارد؛ اما در آینده به آن خواهد رسید.