آداب و رسوم شب یلدا در استان خراسان جنوبی

به گزارش خبرگزاری برنا از خراسان جنوبی، شب یلدا که در خراسان‌جنوبی شب چله نیز گفته می‌شود؛ قرن‌ها است که با آداب خاصی میان فارسی زبانان گرامی داشته می‌شود.

بردن هدیه به خانه عروس با عنوان " شب چله‌ای " از دیگر مراسم شب یلدا در استان خراسان جنوبی است. در این شب برای دخترانی که به تازگی نامزد شده‌اند، از سوی خانواده داماد، هدایایی فرستاده می‌شود و خانواده‌های عروس و داماد دور هم جمع می‌شوند. در این شب افراد با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل، خواندن شعر و داستان، خوردن شیرینی، آجیل و انواع تنقلات، بلندترین شب سال تا پاسی از شب بیدار می‌مانند.

کف‌زدن:

یکی از آیین‌های ویژه شب یلدا در استان خراسان جنوبی برگزاری مراسم کف زدن است. در این مراسم ریشه گیاهی به نام چوبک را که در این دیار به بیخ مشهور است، در آب خیسانده و پس از چند بار جوشاندن، در ظرف بزرگ سفالی به نام تغار می‌ریزند.

مردان و جوانان فامیل با دسته‌ای از چوب‌های نازک درخت انار به نام دسته گز مایع مزبور را آنقدر هم می‌زنند تا به صورت کف درآید و این کار باید در محیط سرد صورت گیرد تا مایع مزبور کف کند.

کف آماده شده با مخلوط کردن شیره شکر آماده خوردن شده و پس از تزیین با مغز گردو و پسته برای پذیرایی مهمانان برده می‌شود.

کف زدن از سرگرمی‏ های زمستان به خصوص شب چلّه یا یلدا است. در این میان گروهی از جوانان قبل از شیرین کردن کف‌ها با پرتاب آن به سوی همدیگر و مالیدن کف به سر و صورت یکدیگر شادی و نشاط را به جمع مهمانان می‌افزایند.

گاهی نیز در شبهای برفی برای شگون مقداری از کف را روی برفها می‌ریزند. برای برگزاری این جشن خانواده‌ها سعی می‌ کنند تا حد امکان انواع میوه و آجیل محلی از جمله عناب ، سنجد ، توت خشکه ، برگه هلو ، برگه زردآلو ، تخمه ، هندوانه ، خربزه و انار را آماده و از مهمانان پذیرایی کنند.

بردن هدیه به خانه عروس:

بردن هدیه به خانه عروس با عنوان شب چله‌ ای از دیگر مراسم شب یلدا در استان خراسان جنوبی است. در این شب برای دخترانی که به تازگی نامزد شده‌اند از سوی خانواده داماد هدایایی فرستاده می ‌شود و خانواده‌های عروس و داماد دور هم جمع می ‌شوند.

سینی تنقلات و میوه ، پارچه و یا لباس نو از هدایایی است که از طرف داماد آینده به خانه عروس فرستاده می شود تا نویدی برای زندگی گرم و پر امید آنان باشد.

صله رحم، شب‌زنده‌داری و بازی:

در این شب افراد با جمع شدن در خانه بزرگ فامیل، خواندن شعر و داستان، خوردن شیرینی، آجیل و انواع تنقلات در بلندترین شب سال تا پاسی از شب بیدار می‌ مانند.

میهمانی‌ها و شب زنده‌داری‌های شب یلدا از گذشته‌های دور در این استان مرسوم بوده و هنوز هم به قوت در میان مردم رایج است.

بازیهای دسته جمعی همچون گل یا پوچ ، طرح معما و چیستان و بازگویی قصه و داستانهای قدیمی توسط سالخوردگان و بزرگان فامیل و گرفتن فال حافظ از دیگر مراسم شب یلدا در بیرجند و سایر شهرستانهای خراسان جنوبی است.

حسن مراسم شب یلدای خراسان جنوبی این است که در کمال سادگی و در جمع گرم خانواده های فامیل انجام می شود.

استفاده از آجیل‌های خانگی همچون برگه‌های میوه که بانوان خراسان جنوبی خود در خانه تهیه می‌کنند نمونه‌ای از سادگی آیین‌های شب یلدا در این استان است .

انتهای پیام

خبرنگار:مرضیه شهریاری