از قطع روابط با همسایگان در دولت روحانی تا تعاملات گسترده نفتی و گازی در دولت سیزدهم

نوید نبوی‌زاده کارشناس انرژی در گفت وگو با خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا درباره قطع کامل روابط با همسایگان در زمان آغاز دولت سیزدهم و رویکرد بسیار بد دولت دوازدهم در مواجهه با همسایگان اظهار داشت: در آغاز کار دولت سیزدهم، ایران در رابطه با قرارداد گازی خود با عراق با یک مقطع حساس مواجه شد. قرارداد موجود به انتها رسیده بود و به دلیل عدم پایبندی کامل طرفین به تعهدات، هیچ قصدی نیز برای تمدید آن وجود نداشت.

وی افزود: علاوه بر این، روابط ایران با ترکمنستان بسیار تیره شده بود که منجر به توقف همکاری‌های گازی شده بود. همچنین خط لوله صلح نیز که قرار بود گاز ایران را به پاکستان برساند؛ به طور کامل متوقف شده بود و عملا در بن‌بست جدی در منطقه قرار داشتیم.

این کارشناس انرژی با اشاره به تنظیم مجدد روابط با همسایگان با تکیه بر تقویت تعاملات گازی گفت: با این حال، در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، یک سری اقدامات استراتژیک برای تغییر شکل تعاملات گازی ایران با همسایگانش انجام شد. وزارت نفت دولت سیزدهم به سرعت به بدهی ایران از فروش گاز به عراق رسیدگی کرد و امکان از سرگیری روابط گازی بین دو کشور در قالب سوآپ گاز از ترکمنستان به ایران را فراهم کرد.

وی تصریح کرد: به دنبال آن قرارداد جدیدی برای تسهیل واردات گاز از ترکمنستان برای تامین مناطق شمالی ایران امضا شد. تحولات جدید به همین جا ختم نشد. در فروردین ۱۴۰۳ بالاخره بعد از مدت‌ها، ایران قرارداد صادرات گاز به عراق را به مدت ۵ سال دیگر تمدید کرد و روابط دوجانبه گازی را بیشتر تقویت کرد. همزمان، پروژه خط لوله صلح که سال‌ها متوقف شده بود، سرانجام در داخل مرز‌های ایران تکمیل شد و راه را برای تحویل احتمالی گاز ایران به پاکستان هموار کرد.

این کارشناس انرژی در رابطه با تعمیق همکاری‌های گازی با روسیه برای اولین بار و ترانزیت گاز روسیه به سمت جنوب شرق آسیا و اروپا گفت: استراتژی انرژی دولت سیزدهم نیز شاهد تقویت چشمگیر تعاملات گازی ایران با روسیه بود. برای اولین بار، ایران و روسیه یک شراکت استراتژیک در بخش گاز ایجاد کردند که منجر به ایجاد واردات و سوآپ گاز روسیه از طریق خاک ایران شد. دولت سیزدهم از طریق این اقدامات پیشگیرانه تحولی اساسی و اساسی در روابط گازی و تعاملات انرژی ایران با همسایگان خود ایجاد کرده است. این تغییر، ایران را به عنوان یک بازیگر کلیدی در چشم انداز گاز منطقه‌ای با پتانسیل ظهور به عنوان هاب گازی منطقه قرار داده است.

نبوی‌زاده با اشاره به اقدامات وزارت نفت در جهت افزایش امنیت انرژی و نفوذ منطقه‌ای گفت: تقویت روابط گازی ایران با همسایگانش از جمله عراق، ترکمنستان و روسیه پیامد‌های استراتژیک متعددی دارد. اولاً، امنیت انرژی ایران را با تنوع بخشیدن به منابع تامین گاز و گسترش قابلیت‌های صادراتی آن افزایش می‌دهد. این به نوبه خود موقعیت ایران را به عنوان یک شریک قابل اعتماد انرژی در منطقه تقویت می‌کند.

وی ادامه داد: علاوه بر این، تکمیل موفقیت آمیز پروژه خط لوله صلح و افزایش تعاملات گازی با روسیه، پتانسیل تقویت نفوذ منطقه‌ای ایران را دارد. ایران با قرار گرفتن خود به‌عنوان یک قطب اصلی ترانزیت گاز، می‌تواند از مزیت جغرافیایی خود برای ایفای نقش برجسته‌تر در چشم‌انداز انرژی منطقه استفاده کند و به طور بالقوه نفوذ اقتصادی و سیاسی خود را گسترش دهد.

وی در پایان گفت: در ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم کلیه روابط با همسایگان تیره و تار شده بود و مهم‌ترین آن قطع کامل روابط با ترکمنستان بود که همکاری‌های گازی ایران با این کشور را نیز متوقف کرده بود. قرارداد صادرات گاز به عراق نیز در هاله‌ای از ابهام قرار داشت. با تغییر دولت، سریعا بدهی ترکمنستان با تکیه بر منابع صادرات گاز به عراق تسویه شد و در طی کمتر از ۳۳ ماه، ایران قرارداد گازی خود با عراق را تمدید، خط لوله صلح را ساخت و قرارداد واردات و سوآپ گازی بین ایران و دو همسایه شمالی یعنی ترکمنستان و روسیه به امضا رسید و ایران نقطه اصلی انتقال گاز این کشور‌ها شده است.

انتهای پیام/