ایران قطب علم فارماکوژنتیک و پیشرو در علم ژنتیک در خاورمیانه

به گزارش خبرگزاری برنا، داریوش فرهود پدر علم ژنتیک ایران در نشست خبری نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک، با بیان این‌که در گذشته این علم به‌ صورت غیر سازماندهی شده و به صورت آزمون و خطا برای درمان بیماری‌ها انجام می‌شده است، در ادامه اظهار کرد: این‌که دارویی به بیماری سازگارتر است و یا یک بیمار با چندین تغییر دارویی به یک دارو پاسخ بهتری می‌دهد همگی نشانه‌هایی از تأثیر ژن در درمان بیماری است.

وی، در تشریح روند درمان بیماری به کمک علم فارماکوژنتیک گفت: در ایران درباره برخی سرطان‌ها ابتدا به کمک NGS ژن مسئول بیماری سرطان در فرد مورد نظر شناسایی می‌شود سپس داروی موثر بر آن ژن که هم‌اکنون اغلب وارداتی هستند به بیمار تجویز می‌شود، اما در آینده نزدیک با همکاری شرکت‌های دارویی کشور دارو‌های موثر بر آن ژن در کشور تولید به بیمار داده می‌شود.

رئیس کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک، با بیان اینکه اگر درمان سرطان از ابتدا به کمک علم فارماکوژنتیک انجام نشود این امکان وجود دارد بیمار پس از چندین بار شیمی‌درمانی و شکست درمان در مراحل پیشرفته‌تر درمان موثر را دریافت کند، در ادامه خاطرنشان کرد: خوشبختانه شرکت‌های دارویی کشور گام‌های نخست را برای ساخت دارو‌های هدفمند برخی سرطان‌ها براساس ژنتیک بیماری برداشته‌اند.

 فرهود، اظهار امیدواری کرد که با ادامه این روند در چند سال آینده شاهد پیشرفت چشمگیری برای درمان هدفمند سرطان‌ها بر پایه علم فارماکوژنتیک باشیم و در ادامه تصریح کرد: برای موفقیت در این پروسه درمانی با هزینه اندک، کیفیت بهتر و طول عمر بیشتر بیمار مشارکت همه شرکت‌های دارویی، تجهیزات پزشکی و حتی سازمان‌های بیمه‌گر ضروری است.

وی، با تأکید بر ضرورت وجود یک زنجیره مناسب میان همه عوامل موثر در درمان و دولت برای داشتن درمانی کم‌هزینه، با کیفیت، اثربخش و با طول عمر بیشتر بیمار بر پایه ژنتیک افراد گفت: هم‌اکنون ایران در منطقه به مرکزیت این علم شناخته شده است.

در ادامه نشست، سیدجواد مولی، استاد تمام دانشگاه تربیت مدرس و دبیر علمی کنگره کانسرژنومیکس توضیح داد: برای ابتلا افراد به انواع سرطان‌ها ۲۰ هزار ژن وجود دارد که از این تعداد تنها ۱۰۰ ژن اصلی براثر جهش ژنتیکی سرطان‌زا می‌شوند.

وی، ابتلاء افراد به سرطان را مستلزم وجود چند ژن جهش‌یافته دانست و خاطرنشان کرد: از این‌رو باید در ابتدای درمان سرطان‌ها بر پایه علم ژنتیک پروفایل ژنی آنها به کمک تکنیک NGS یا تعیین توالی نسل بعدی مشخص شود تا همه ژن‌ها به‌طور کامل شناسایی و بررسی شوند.

مولی، نمونه‌برداری را نخستین قدم این پروسه درمانی (درمان بر پایه ژنتیک بیماری) برشمرد و افزود: سپس باید پروفایل ژنی بیماری مشخص شود و این‌که این ژن‌های جهش‌یافته و عامل بیماری‌زا به چه دارویی پاسخ می‌دهند؟ تا دارو به‌صورت هدفمند سلول سرطانی را مورد هدف قرار دهد.
حرکت شرکت‌های دارویی کشور برای تولید دارو‌های هدفمند بر پایه ژنتیک دو سرطان ریه و پستان

وی، با ارائه مثالی توضیح داد: به‌عنوان مثال در سرطان ریه ۱۱ ژن دچار جهش می‌شود و هر یک از این ژن‌ها به داروی خاص گران‌قیمتی برای درمان پاسخ می‌دهند از این‌رو ما در یک حرکت کوشیده‌ایم تا بین شرکت‌های دارویی فعال کشور تقسیم کاری در سطح ملی برای تولید دارو برای دو سرطان شایع پستان و ریه انجام دهیم تا با تولید داخل این دارو‌ها بتوانیم شرکت‌های بیمه‌گر را برای پوشش بیمه‌ای این درمان متقاعد کنیم.

 مولی، با بیان اینکه از گذشته شناسایی ژن عامل سرطان در کشور انجام می‌شده است و در حال‌حاضر هم شرکت‌های دارویی فعال برای تولید داخل داروی موثر بر سرطان فعالیت خود را آغاز کرده‌اند، گفت: هم‌اکنون می‌توان گفت کار سیستماتیک دست‌کم برای درمان دو سرطان شایع ریه و پستان در کشور آغاز شده است.

علیرضا بیگلری دبیر علمی نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک، هم با بیان اینکه در حیطه دارودرمانی ۲ نکته حائز اهمیت است، افزود: نکته نخست اثربخشی و تأثیرگذاری دارو و دیگری عارضه و یا عوارض جانبی داروهاست امروزه مشخص شده است هر دو جنبه متأثر از زمینه ژنتیکی افراد است.

وی، در ادامه توضیح داد: براساس ژنتیک افراد است که یک دارو برای دو فرد با بیماری یکسان پاسخ متفاوتی خواهد داشت این موضوع برای عوارض جانبی دارو‌ها هم صادق است به تعبیر دیگر یک دارو برای بیماری بدون عارضه و برای بیمار دیگر دارای عوارض جانبی بیشتر است.

 دبیر علمی نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک، با بیان این‌که استفاده از دارویی نامتناسب با ژنتیک فرد چیزی جز اتلاف هزینه، وقت و حتی از دست رفتن سلامتی فرد را در پی ندارد، در ادامه خاطرنشان کرد: همه این عوامل سبب شده است تا امروز دنیا از سمت پزشکی مبتنی بر شواهد به سمت پزشکی شخصی‌سازی‌شده حرکت کند و تجویز دارویی پزشکان براساس تفاوت ژنتیکی افراد انجام شود.

بیگلری، با بیان این‌که ایران از نظر علم ژنتیک پیشرفته و از سرآمدان این علم در منطقه است، افزود: برای ترویج درمان براساس علم فارماکوژنتیک باید همه دست‌اندرکاران پروسه درمان اعم از پزشک، شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی و حتی سیاستگذاران حوزه سلامت و اقتصاد سلامت با آن آشنا باشند.

وی، پزشکی شخصی‌سازی‌شده را به معنای یافتن بهترین دارو فردی برای درمان دانست و خاطرنشان کرد: چنان‌چه درمان براین اساس نباشد نظام سلامت از بعد فردی و اجتماعی متضرر خواهد شد و نه بیمار و نه حوزه سلامت از آن نفعی نخواهند برد.

دبیر علمی نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک، اظهار امیدواری کرد که برگزاری این کنگره در سال‌های آینده با همراهی بیشتر دانشمندان جهان باشد و از جامعه پزشکی، شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی دعوت کرد تا در این کنگره حضور یابند تا با اطلاعات کسب شده از این کنگره آینده بهتری را برای بیماران و نظام سلامت کشور رقم بزنند.

نخستین کنگره حضوری و بین‌المللی فارماکوژنتیک از ۱۶ تا ۱۸ آبان ۱۴۰۳ در مرکز همایش‌های بین‌المللی رازی برگزار می‌شود.  کنگره دارای ۱۰ پنل تخصصی  از حوزه‌های مختلف از جمله کودکان، غدد و متابولیسم، مغز و اعصاب، قلب و عروق، سرطان، پوست و گوارش با حضور استادان برجسته داخلی و خارجی است و شرکت‌کنندگان می‌توانند از حداکثر امتیاز بازآموزی بهره‌مند شوند.  

علاقه‌مندان می‌توانند برای ثبت‌نام در کنگره یا حضور در نمایشگاه جانبی از طریق سایت کنگره به نشانی  https://pharmacogenetics-cong.ir/ اقدام کنند.


انتهای پیام/